Nieuws
Frankrijk en Duitsland steunen Europees Groene Industrieplan, ook Nederland lijkt ermee te kunnen leven
Frankrijk en Duitsland zijn tevreden over het Groene Industrieplan dat de Europese Commissie woensdag presenteerde. De Commissie wil de regels versoepelen voor staatssteun aan bedrijven in schone technologie. Daarnaast wil zij geld uit bestaande fondsen gebruiken om de ontwikkeling van groene technologie in de EU te bevorderen.
Ook Nederland lijkt met de plannen te kunnen leven. Volgende week zullen Europese regeringsleiders op een top in Brussel over het industriebeleid praten.
Het Groene Industrieplan is een antwoord op de Amerikaanse Inflation Reduction Act (IRA), een pakket van bijna 370 miljard dollar aan subsidies voor schone technologie. Die subsidies zijn alleen beschikbaar voor technologie, zoals zonnepanelen of elektrische auto’s, die op Amerikaanse bodem wordt geproduceerd. De EU beschouwt dit als een vorm van protectionisme en vreest dat Europese bedrijven in groene technologie hun investeringen naar de VS zullen verleggen.
250 miljard euro
Om de Europese industrie te beschermen, wilde vooral Frankrijk een nieuw investeringsfonds voor schone technologie, te financieren met gezamenlijke Europese leningen. Nederland, Duitsland en andere landen waren daar huiverig voor: de EU zou nog ruimschoots genoeg geld in kas hebben om de ontwikkeling van groene technologie te stimuleren. De Commissie heeft de bezwaren gehonoreerd. Volgens Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zit er alleen al 250 miljard euro in het energieplan RePowerEU.
De oprichting van een ‘soevereiniteitsfonds’ voor schone technologie wordt doorgeschoven. De eerste gesprekken daarover zullen pas rond de zomer beginnen, aldus de Commissie. Gezien de tegenstand van veel lidstaten is het echter de vraag of het er ooit van zal komen.
Frankrijk wilde ook de regels voor staatssteun aan schone technologiebedrijven versoepelen. Nederland en andere landen, zoals Denemarken, Finland en Oostenrijk, vreesden dat hierdoor de interne markt zou worden verstoord.
Amerikaanse concessies?
Rijke landen hebben meer geld om hun bedrijven te steunen, waardoor arme landen moeten worden gecompenseerd met Europees geld. Niettemin zei premier Rutte maandagavond tijdens een gezamenlijke persconferentie met de Franse president Macron dat Nederland wel naar soepeler regels voor staatssteun wil kijken. Zo’n versoepeling zou wel tijdelijk moeten zijn, en alleen bestemd voor bedrijven die werkelijk schone technologie ontwikkelen of produceren.
In een gezamenlijke brief zeiden Denemarken, Estland, Finland, Slowakije, Tsjechië, Oostenrijk en Ierland te hopen dat de VS concessies willen doen, zodat Europese bedrijven kunnen profiteren van Amerikaanse subsidies, zoals het Amerikaanse Tesla profiteert van Europese subsidies.
Volgende week gaan de Franse minister Le Maire en zijn Duitse ambtgenoot Habeck naar Washington om hierover te praten. De kans op vergaande Amerikaanse concessies wordt echter niet groot geacht. President Biden moest voordelen voor het Amerikaanse bedrijfsleven beloven om de IRA door het Congres te krijgen.
Ook in de Europese Commissie bestond onenigheid over de juiste koers tegenover de IRA. Uiteindelijk sloten liberalen en voorstanders van meer staatssteun een compromis. Als de VS, China, Japan en India de ontwikkeling van schone technologie subsidiëren, kan Europa niet achterblijven, zei de liberale Deense eurocommissaris Margrethe Vestager woensdag: ‘Ik houd van de interne markt, maar ook van de groene transitie.’
