Financiën krijgt met Wiebes crisismanager
De Amsterdamse verkeerswethouder Eric Wiebes is de nieuwe staatssecretaris van Financiën. Het kabinet maakt dit vandaag officieel bekend. De VVD'er Wiebes (50) volgt deze week Frans Weekers op. Die besloot vorige week op te stappen, omdat hij vond dat de Tweede Kamer onvoldoende vertrouwen in hem had.
DEN HAAG - De belangrijkste taak van elke staatssecretaris van Financiën is het politiek leiden van de Belastingdienst met zijn bijna dertigduizend ambtenaren. Als de nieuwe staatssecretaris dat op detailniveau wil beheersen, krijgt hij het moeilijk. Wil Wiebes 'sturen op hoofdlijnen' dan moet hij blind op de ambtelijke leiding kunnen vertrouwen. En dat moet de oud-wethouder nog zien te verdienen.
De politieke leiding van deze explosieve organisatie is in handen van 'slechts' een staatssecretaris. Hij gaat over de helft van alle overheidsfinanciën en moet al het geld binnen zien te slepen waarmee ministers mooie dingen voor het land kunnen doen, maar ook Wiebes zal geen vaste plek krijgen bij de wekelijkse Ministerraad.
'Ik benijd de nieuwe staatssecretaris zeker niet', zei Ineke Dezentjé-Hamming bij WNL op Zondag. Ook de voorzitter van de technologiewerkgevers FME werd als de opvolger van de woensdag opgestapte Frans Weekers getipt. 'Iedereen wordt zo langzamerhand slachtoffer van het hele belastingstelsel', meent de voormalige fiscaal specialist van de VVD-fractie in de Tweede Kamer.
Iedereen is uit de aard der zaak 'slachtoffer' van de Belastingdienst. De dienst en daarmee de overheid is er afhankelijk van dat 'iedereen' belastinggeld afdraagt. Waar Dezentjé op doelt, is waarover Weekers is gestruikeld: het toeslagensysteem. Dat is een omgekeerd stelsel: in plaats van geven, krijgen mensen belastinggeld. Dat systeem, zo luidt de bijna unanieme notie in politiek Den Haag, is op hol geslagen.
Dat monster beteugelen staat boven aan de to do-lijst van Wiebes. Dat hij ervaring heeft in crisismanagement is belangrijker dan dat hij fiscale ervaring mist. Die heeft hij ook niet nodig voor het verstrekken van belastinggeld aan burgers.
De inning van belasting van particulieren loopt bijna op rolletjes. Belas- tinginning van ondernemers is voorzichtig aan het veranderen. Daar kan Wiebes nog op de rem trappen, hoewel hij dan in aanvaring komt met de dienstleiding en de managementlaag daaronder.
De meeste problemen liggen in het verlengde van het uit de hand gelopen toeslagenfestival: negen miljoen stuks van in totaal 12 miljard euro voor zeven miljoen huishoudens. Belastingambtenaren winden zich daarover op en gaan rebelleren als Wiebes zich niet met hen verstaat.
Tegelijk moet de nieuwe staatssecretaris de dienstleiding aan zijn kant hebben. Want Wiebes staat voor een klus waarvoor hij de top van de Belastingdienst hard nodig heeft: het samenvoegen van verschillende toeslagen in één enkele huishoudentoeslag. En passant moet hij daarmee nog een miljard euro zien te bezuinigen.
Pagina's 16 en 17: Profiel Eric Wiebes: de Ramses Shaffy van de VVD
undefined
