Festivals in Europa

ATHENE EN EPIDAURUS

Het 'Festival van Griekenland' gooit het dit jaar over een nieuwe boeg. Het aantal speellocaties in Athene is uitgebreid. De lengte van het festival is bekort van drie maanden naar 40 dagen (27 juni t/m 8 augustus). Naar de Peloponnesus moeten we voor de beroemde arena van Epidaurus, waar het accent blijft liggen op klassiek Grieks drama (2 juli t/m 21 augustus, elke vrijdag en zaterdag). In Athene reikt het programma van Les Ballets de Monte Carlo, Chick Corea en het Orkest van Litouwen tot Shakespeare-klassiekers, oude muziek en Griekse orkesten. Behalve in het Herodes Atticus Odeon aan de voet van de Acropolis wordt nu ook gespeeld in de oude Pnyca (de plaats van de klassieke volksvergadering), de Stoa van Eumenes (eveneens bij de Acropolis) en een voormalige fabriek. Tel. 00.30.13230049, fax 3235172.

ANTWERPEN

Jazz Middelheim, het festival van de VRT (Vlaamse radio en tv), vindt om de twee jaar plaats. De 22ste editie van Jazz Middelheim is van 11 t/m 15 augustus in Park Den Brandt Antwerpen. Met John Zorn Masada, Toots Thielemans, en Ellington-hommage door Misha Mengelbergs ICP, Clark Terry, David Murray Big Band en Brussels Jazz Orkest. Tel. 00.32.2741.5400.

ASCONA

Van 25 juni t/m 4 juli New Orleans Jazz, een groot dixieland- en New Orleans-feest aan het Lago Maggiore, met Romano Mussolini, Alyn Shipton, Spiegle Willcox, Leroy Jones, Joep Peeters. www.jazzascona.ch

AVIGNON

In het Festival d'Avignon (9 t/m 31 juli) dit jaar veel Shakepeare in de theaterprogrammering. De grote voorstelling op de cour van het Palais des Papes is Henry V in een regie van Jean-Louis Benoit. De voorganger van dit koningsdrama, Henry IV, wordt ook in Avignon gespeeld en wel in regie van Yann-Joël Collin (in het Cloïtre des Célestines). La Tempesta ('The Storm') is een Italiaanse productie van Giorgio Barberio Corsetti en wordt gespeeld in het Theatre Municipal. Richard III tenslotte is te zien in een versie van Geneviève de Kermabon (Parquet de Bal à Champfleury). Uit België komt de groep Groupov met twee opmerkelijke producties: Rwanda 1994 en Requiem pour Srebrenica, dit laatste als work in progress. De jonge Duitse theatermaker Thomas Ostmeier is met drie voorstellingen vertegenwoordigd: Mann ist Mann (Bertolt Brecht), Unter der Gürtelinie (Richard Dresser) en Shoppen und Ficken (Mark Ravenhill). Het Italiaanse gezelschap Societas Raffaello Sanzio, dit jaar opnieuw te zien in het Holland Festival komt met Voyage au bout de la nuit, naar het werk van Céline. In het dansprogramma onder meer twee producties van Sasha Waltz (Zweiland en Sur Terre) en Le Vif du Sujet, een choreografie waaraan is meegewerkt door Josef Nadj en Jean-Claude Gallotta. In een speciaal Zuid-Amerika programma onder meer Tango, vals y Tango van Ana Maria Stekelman uit Argentinië. Tel. 00.33.90826708, fax 850932.

BAD KISSINGEN

Ooit een geliefd kuuroord van Duitse adel en Russische tsaren, tegenwoordig een festivalstad die de beschikking heeft over een zeer fraaie oude concertzaal, de Regentenbau. Het programma in de noord-Beierse badplaats biedt een maand lang bijna uitsluitend koor-, orkest- en kamermuziekconcerten. Zoltan Kocsis is 18 juni de solist in het openingsconcert met het omroeporkest van Frankfurt onder leiding van Hugh Wolff. Tot en met 18 juli zijn ook het Gewandhausorchester, de Tsjechische Philharmonie, Ivan Fischer's Festivalorkest van Boedapest en het orkest van de Bayerische Rundfunk o.l.v. Lorin Maazel van de partij (en vele anderen). Maar er is ook pantomime en 'riverboat-shuffle'. Tel. 00.49.971807110, fax 807191.

BAYREUTH

Liefde en taaie volharding heeft de Wagnerliefhebber nodig om aan bod te komen voor een plaats in het Richard Wagner Festspielhaus in Bayreuth. Wie zich nu schriftelijk aanmeldt en dat elk jaar herhaalt, maakt in 2004 of 2005 een kans. Niemand weet wat er dan op het programma zal staan, behalve dat het Wagner zal zijn, uitgevoerd door grote solisten en dirigenten, een elite van orkestmusici uit heel Duitsland, en geselecteerde koorzangers uit de hele wereld. Gezocht wordt naar een opvolger voor de oude festivalleider Wolfgang Wagner, en wie weet worden dan ook de deuren opengezet voor andere componisten dan Wagner. Maar dit jaar houdt Bayreuth het (25 juli t/m 28 augustus) in elk geval op Lohengrin (nieuwe enscenering), de Holländer, Parsifal, Tristan en de Meistersinger. Rond het Festspielhaus worden regelmatig losse kaartjes aangeboden, maar van een echte zwarte markt is geen sprake en er zijn altijd meer vragers dan bieders. Wagner Festspiele, Postfach 10 02 62, D-95402 Bayreuth, Duitsland. Tel. 00.49.92178780 (bellen voor 1999-kaartjes heeft geen zin).

BEAUNE

De wijnstad Beaune, bekend als overnachtingsplaats voor toeristen op weg naar zuid-Frankrijk (niet ver van de Autoroutes van Metz en Parijs naar Lyon), is in de maand juli vooral een belangrijk trefcentrum van de oude muziek. Nederlandse, Franse en Angelsaksische specialisten wisselen elkaar af. Tel. 00.33.80262130, fax 80262139.

BERGEN

De Noorse stad Bergen is van 19 t/m 30 mei een bonte verzamelplaats van muziek-, dans en theaterproducties. Vooral het muziekprogramma is breed georiënteerd, met optredens van het Grieg Trio, het Chilingirian Quartet en het Festivalorkest van Boedapest tot Hongaarse zigeuners, musici uit Egypte en Marokko, en kenners van het middeleeuwse Spanje. Verder is er de Compania Nacional de Danza van Nacho Duato, wordt er Samuel Beckett gespeeld, en is onze eigen Theatergroep Hollandia op 25 en 26 mei van de partij met Voices, op basis van teksten van Pasolini en Herkströter. Veel jonge Scandinavische musici in het sub-programma 'Intro'. Tel. 00.47.55210630, fax 55210640; www.fib.no

BERLIJN

De Berliner Festwochen staan dit jaar bijna helemaal in het teken van Gustav Mahler, wiens complete oeuvre van 3 t/m met 29 september op het programma staat. Het festival duurt een weekje korter dan anders, maar heeft vooral op het gebied van de symfonieorkesten (negen stuks) toch weer veel te bieden. Mariss Jansons en het orkest van Pittsburgh openen met de 'Vijfde Symfonie' en de 'Lieder eines fahrenden Gesellen' (met bariton Matthias Goerne). Daarna spelen onder anderen de Wiener Philharmoniker ('Tweede' o.l.v. Rattle), het Rundfunk Chor und Sinfonieorchester Berlin onder leiding van Rafaël Frübeck de Burgos ('Das klagende Lied'), en de Berliner Philharmoniker onder leiding van Abbado ('Negende' en 'Lied von der Erde'), Haitink ('Achtste'), Rattle ('Tiende' in de voltooiing van Cooke) en Masur ('Eerste'). Andere dirigenten op het programma zijn Kent Nagano, Christian Thielemann, Giuseppe Sinopoli, Franz Welser-Möst en Jeffrey Tate. Allemaal bijna even spannend dus als het Mahlerfeest van het Concertgebouw in 1995. Op het toneelprogramma staan projecten van jonge regisseurs uit Oost-Europese landen als Bulgarije, Litouwen, Roemenië, Polen en Hongarije. Tel. 00.49.3025489/250, fax 25489/111, www.berlinerfestspiele.de

BOECHOUT

De vierentwintigste aflevering van het Sfinks Festival, 29 juli t/m 1 augustus, biedt op zes podia meer dan veertig muziekgroepen uit de hele wereld. Er komen als vanouds dansorkesten uit Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse landen. Daarnaast klinkt er traditionele muziek pur sang en er staan spannende combinaties op stapel. De Malinese kora-speler N'ba Solo gaat aan het werk met de Franse dj Frédéric Galliano. Zangeres Inna Zhelannaya en haar groep Farlanders vermengen Russische volksmuziek met jiddische klezmer en Arabische muziek. In een 'Suerte-project' zingen een Arabische en een Spaanse zanger elfde-eeuwse poëzie bij ensembles uit Noord-Afrika, Spanje en Frankrijk. Tel. 00.32.34556944, www.sfinks.be

BOEDAPEST

Balkanlanden hebben een keur aan plaatselijke volksmuziek te bieden, toch kozen de samenstellers van Matáv Womufe in Boedapest (12 t/m 14 juni) voor een festival met muziek van ver buiten de landsgrenzen. Hasidic New Wave uit New York speelt er een eigentijdse versie van jiddische muziek, zanger-gitarist Habib Koité uit Mali maakt er zijn opwachting, en de Angolese percussiegroep Amadinda en de Gypsys of Rajasthan zijn er van de partij. Van dichter bij huis komen de Turkse (jazz-)drummer Okay Temiz en de Koçani Brass Band uit Macedonië. Tel. 00.36.23417938, www.womufe.matav.hu

BRATISLAVA

Bratislava, in de republiek Slowakije, combineert van 24 september t/m 8 oktober optredens van symfonieorkesten uit Parijs, Stavanger, Novosibirsk, Praag, Wenen, en andere Europese steden. Het eigen Philharmonisch Orkest van Slovakije opent met Puccini's Messa di Gloria. In het Nationaal Theater zijn opera's te zien van Verdi, Donizetti, Mozart en Puccini. Het subfestival 'Amfion' toont muziekfilms en -video's. Tel. 00.42.75330378, fax 332029.

BREGENZ

In de westpunt van Oostenrijk zijn ze trots op dit festival, dat als grote attractie elk jaar een opera laat zien in de vorm van een openluchtvoorstelling, een 'Spiel auf dem See'. Dit jaar is dat Verdi's Un ballo in maschera, onder leiding van Marcello Viotti (die de Wiener Symphoniker dirigeert) en Richard Jones: 26 voorstellingen, van 21 juli t/m 22 augustus. In het Festspielhaus staat een onbekende opera van Martinu op het programma, Griekse passie (een productie uit het Londense Covent Garden). Grigori Frid schreef een opera voor één zangeres, gebaseerd op het dagboek van Anne Frank. De Symphoniker geven in hun zomerresidentie Bregenz ook concerten. Verder toneel door het Deutsches Theater Berlin (Der Besuch der alten Dame van Dürrenmatt), en kasteelconcerten, nieuwe muziek en Nachtklänge. Tel. 00.43.5574407/6, fax 407/400, www.bregenzerfestspiele.com

BRESCIA/BERGAMO

Dit internationaal pianistenfestival, dat een uitgebreid programma biedt, is in april al begonnen en duurt nog tot en met 8 juni. Het kan haast niet missen: het programma is een Omaggio a Fryderyk Chopin. Maar er klinkt ook muziek van Debussy, Ravel, Stravinsky, Bartók en Rachmaninov. Die komt uit de vingers van onder anderen Martha Argerich, Lilja Zilberstein, Ivo Pogorelich, Michel Dalberto, Pierre Laurent Aimar en Murray Perahia. Begeleidende orkesten zijn onder anderen het Orchestre National de France o.l.v. Dutoit, en het omroeporkest van Berlijn onder Frühbeck de Burgos. Tel. 00.39.93044569 en 00.39.35240140, fax 2400771

BRNO

De Tsjechische stad Brno viert van 22 september t/m 9 oktober Moravische Herfst, met concerten van het Radio-orkest van Praag, de Virtuozen van Praag, het orkest van Brno en de Philharmonie van Praag, maar ook met het Philharmonisch Orkest van Slovakije. Solisten zijn onder anderen de pianisten Zoltan Kocsis en Hélène Grimaud. De Janacek Opera van Brno speelt Rusalka van Dvorak. Het ballet van het Nationaal Theater van Praag brengt werk van Isadora Duncan. Verder kamermuziek (Arditti Quartet), solorecitals en een vijfdaagse met nieuwe muziek. Tel. 00.42.5.43233116, fax 43233358, www.sdmusic.cz/czmic/bimf

BRUSSEL

Ter gelegenheid van de tiende verjaardag van het Brusselse Couleur Café beloven de samenstellers 'talloze verrassingen'. Maar zelfs zonder is dit festival de moeite van het bezoeken waard. Superbands als die van Salif Keita (Senegal), Femi Kuti (Nigeria), Ruben Blades (Panama), Khaled en Cheb Mami (Algerije) maken er van 25 t/m 27 juni hun opwachting. Ook is er plaats voor Spaanse flamenco en Cubaanse percussie, drumbands en carnavalsorkesten. www.couleurcafe.org

CHELTENHAM

Het muziekfestival van Cheltenham biedt (3 t/m 18 juli) weer van alles en nog wat. Dit jaar vooral veel Britse muziek: de drie symfonieën van Elgar, nieuw werk van composer-in-residence Mark-Anthony Turnage en jonge collega's, muziek en muziektheater van Peter Maxwell Davies, kamermuziek en The rape of Lucretia van Benjamin Britten. Maar ook Poulenc, Richard Strauss, Chopin, Mozart (de vijf 'rijpe' strijkkwintetten) en een compleet fringe-programma. Groot deelnemerspanel met gerenommeerde orkesten, kamermuziekgezelschappen, solisten en opera-équipes.

Tel. 00.44.1242521621, fax 573902, www.cheltenhamfestivals.co.uk

COLMAR

Een festival van orkesten en pianisten, in de eerste helft van juli. Tel. 00.33.89206894, fax 89413413.

DESSEL

Op 25, 26 en 27 juni in het Belgische Dessel (onder Eindhoven) het Graspop Metal-festival met onder meer de Nederlandse Gathering naast Motorhead, Sepultura, Manowar, Cradle Of Filth en Danzig. www.graspop.com

DOUR

Het festival in het Belgische Dour (bij St Gishlain), van 8 t/m 11 juli, biedt een breed programma van alternatieve rock tot metal, Asian underground en dance. Een kleine greep uit het programma: Dave Clarke, Plastikman, Mogwai, James Hardway, Gene Farris, Calexico, Kristin Hersh, Andre Williams & The Countdowns, Tricky, Boom Boom Satellites, Ministry, Residents en RL Burnside. www.dourfestival.com

DRESDEN

Middelpunt van het muziekfestival van Dresden is het fraaie operahuis van Semper, maar ook in het Schauspielhaus en het Taschenbergpalais wordt dit jaar opera gespeeld, vanwege de driehonderdste geboortedag van de Dresdense componist Johann Adolf Hasse, een grootheid uit de historie van de Italiaanse opera. René Jacobs en zijn Concerto Köln spelen Hasse's 'opera seria' Solimano. De Lautten Compagney Berlin ontfermt zich over Hasse's komische opera L'artigiano gentiluomo. In de Semperoper treffen we van 21 mei t/m 4 juni stukken aan van Strauss (Capriccio, Elektra), Verdi (Aida), Mozart (Don Giovanni) en Wagner (Lohengrin). Verder veel concerten (door opvallend veel oudemuziekspecialisten) in de Semperoper, de Kreuzkirche, de Frauenkirche, de Annenkirche, en de kastelen Albrechtsberg en Pilnitz. Tel. 00.49.351.4866/317, fax 4866/307, www.musikfestspiele.com

DROTTNINGHOLM

Dicht bij Stockholm ligt het koninklijk theatertje van Drottningholm, het enige theater in de wereld waarde techniek nog net zo werkt als in de achttiende eeuw. Het operaprogramma - altijd gebracht met begeleiding van oude instrumenten - staat dit jaar opvallend genoeg in het teken van een wereldpremière. Jonas Forssell componeerde een nieuwe opera voor achttiende-eeuwse instrumenten, Trädgarden ('De Tuin'), met als onderwerp de beroemde achttiende-eeuwse botanicus Carolus Linnaeus. Maar er gaat (in juli en augustus) ook 'echt' achttiende-eeuws werk. Tel. 00.46.8.6608225, fax 6651473, www.drottningholmsteatern.dtm.se

DUBROVNIK

In Dubrovnik, een oude citadel aan de Adriatische Zee die heftig te lijden heeft gehad van de Joegoslavische burgeroorlog, treden in de vijftigste editie (10 juli t/m 25 augustus) veel Kroatische musici op, zoals de Solisten van Zagreb en het Philharmonisch Orkest van Zagreb. Ook het Orkest van Slovenië (o.l.v. Heinz Holliger), Gidon Kremers Kremerata Baltica en het Philharmonisch Orkest van Moskou en het strijksextet van de Berliner Philharmoniker komen langs. Verder opera, (Gluck's Orfeo), ballet (Tango door het Ballet van Maribor), en toneelwerk van Shakespeare (Hamlet, Julius Caesar) en Kroatische schrijvers, gespeeld door Kroatische gezelschappen. Tel. 00.38.520412288/26351, fax 27944, www.dubrovnik-festival.hr

ECHTERNACH

Relatief dicht bij huis is het muziekfestival van Echternach, in Luxemburg. Het duurt van 14 mei t/m 8 juli, en biedt (met tussenpozen) optredens van pianisten als Evgeni Kissin, Andras Schiff, Cyprien Katsaris en de gezusters Labèque, concerten door het Alban Berg Kwartet en orkesten uit Wroclaw en Luxemburg. Tel. 00.352.728347, fax 727112; www.echternachfestival.lu

EDINBURGH

Op het Edinburgh International Festival (15 augustus t/m 4 september) levert Bernard Haitink zijn bijdragen, in een groot, zeer groot programma dat ook optredens vermeldt van het orkest van Pittsburgh, het Gustav Mahler Jugend Orchester, het Quatuor Mosaïques, het orkest van de BBC, het Ensemble Modern, de Wiener Philharmoniker, Simon Rattle, Claudio Abbado, Maria-Joao Pires, Bryn Terfel, John Adams en Alfred Brendel (en vele anderen). Op, langs en rond de Royal Mile en de middeleeuwse citadel zetten alle theaters, concertzalen, buurtcentra, bars, bistro's, aula's en gymlokalen weer de deuren open voor een festival dat met zijn grote namen en zijn uitgebreide fringeprogramma tot de kleurrijkste van Europa behoort. De Nederlandse inbreng in het theaterprogramma is groot met voorstellingen van Ivo van Hove en Alize Zandwijk. Het Zuidelijk Toneel speelt de Engelstalige versie van India Song (Duras/Van Hove) dat eerder in het Holland Festival in première gaat. Het RO Theater is te zien met Gorki's The Lower Depts ('Nachtasiel') in regie van Zandwijk. Het Nationale Ballet danst Artifact van William Forsythe. Het dansprogramma wordt gedomineerd door het Zweedse Cullberg Ballet van Mats Ek dat present is met Giselle, The Sleeping Beauty en een modern programma. Schauspielhaus Hamburg komt met Feuergesicht, een omstreden stuk van Marius von Mayenburg in regie van Thomas Ostmeier. Stukken over de Schotse en Catalaanse hang naar onafhankelijkheid zijn The Spectator van David Greig en The Meeting van Lluïsa Cunillé. Tel. 00.44.1314732000, fax 4732003, www.go-edinburgh.co.uk

Op het Balado Airfield bij Edinburgh op 10 en 11 juli T in the Park met Blur, Fun Lovin Criminals, Faithless, Manic Street Preachers en Massive Attack. De Schotse groep Slam verzorgt de muziek in de Slam-tent, waar alle grote internationale dj's en live-acts van dit moment aantreden, onder wie Jeff Mills, Green Velvet en Slams eigen Pressure Funk.

FLORENCE

Het Teatro Comunale, het Teatro Verdi, het Teatro della Pergola en het Piccolo Teatro zijn de podia waarop zich de 'muzikale mei' of Maggio Musicale Fiorentino afspeelt, een festival dat de kaders van de meimaand al lang te buiten gaat. Tot en met 1 juli staan er opera's op het programma als Tsjaikovski's Pikovaja Dama, Wagners Tristan, Monteverdi's Ulisse, Debussy's Pelléas en een recent werk van Mikroutsikos, Il ritorno di Elena. Regisseurs zijn onder andere Lev Dodin, Klaus Michael Grüber, Luca Ronconi en Dieter Dorn. Concerten en opera's worden dit jaar gedirigeerd door Zubin Mehta, Semyon Bychkov, Trevor Pinnock, Giuseppe Sinopoli en Wolfgang Sawallisch. Verder kamermuziek en solorecitals. Tel. 00.39.55211158, fax 2779410.

GLASGOW

Het programma van het Jazzfestival Glasgow (30 juni t/m 4 juli) is nog niet bekend. Tel. 00.44.141.552.3552; www.jazzfest.co.uk

GLASTONBURY

Glastonbury, op 25, 26 en 27 juni, is het belangrijkste Engelse zomerfestival, met enkele honderden groepen die op podia verspreid over het fraai glooiende terrein bij het oude stadje optreden. Na het grote succes vorig jaar is Underworld opnieuw uitgenodigd, naast grote acts als REM, Hole, Blondie, Texas, Skunk Anansie, Fun Loving Criminals, Lenny Kravitz en The Corrs. Verder onder meer een optreden van voormalig Clash-zanger Joe Strummer. In de Glastonbury-danstent treden alle grote Engelse namen aan, onder wie Carl Cox, Fabio en Grooverider, Dave Angel en System 7. www.glastonbury-festival.co.uk

GLYNDEBOURNE

Het Glyndebourne Festival Opera Season duurt tot in augustus. Sfeervolle locatie tussen de gazons. Mozart en andere componisten in modelproducties. Picknicken in de pauzes. Tickets zijn prijzig maar zeer gewild, en niet altijd makkelijk te verwerven. Huisorkesten zijn The London Philharmonic en The Orchestra of the Age of Enlightenment. Tel. 00.44.273813813.

GRANADA

Het festival van Granada 'wil niet pretenderen het einde van het millennium ten tonele te voeren', maar richt zich ter gelegenheid van de eeuwwisseling wel op muziekwerken van een grote rijkweidte: Mahlers 'Sinfonie der Tausend'. Ives' 'Vierde Symfonie'. Beethovens 'Grosse Fuge'. Bachs 'Goldberg Variaties'. Wagners 'Parsifal' en Stockhausens 'Stimmung'. Daarnaast is er aandacht voor 'jarige' componisten als Guerrero, Chopin, Johann Strauss en Joaquin Turina. Het festival duurt van 18 juni t/m 4 juli, en biedt behalve concerten door gerenommeerde Spaanse en buitenlandse orkesten veel ballet, veel oude muziek en nog meer flamenco. In het Planetarium klinkt nieuwe elektronische muziek. Het Nederlands Dans Theater doet mee met New Age van Ribeiro, Zero Hour van Van Manen en A way alone van Kylian. Tel. 00.34.958276200, fax 958286868, www.granadafestival.org

INNSBRUCK

De Innsbrucker Festwochen der Alten Musik zijn dit jaar gewijd aan de Guerra Amorosa, liefdesoorlogen die op het toneel en in de concertzaal worden uitgevochten. Hoogtepunten zijn twee geënsceneerde producties, La catena d'Adone van de zeventiende-eeuwer Mazzocchi (onder muzikale leiding van Konrad Junghänel), en La guerra d'amore, een fantasietitel voor een verzameling Monteverdi-madrigalen. Hier heeft René Jacobs de leiding. Verder (6 juli t/m 29 augustus) veel concerten door befaamde solisten en ensembles als La Petite Bande, Cantus Cölln, Concerto Köln en de Akademie für Alte Musik Berlin Tel. 00.43.512571032, fax 563142, www.tis.co.at/fest-alte-musik

ISTANBUL

Het programma van het International Istanbul Jazzfestival (7 en 8 juli) vermeldt de namen van Henry Threadgill, Brad Mehldau, R.L. Burnside, Blind Boys of Alabama, Nils Petter Molvaer, Tuna Ötenel en Smithsonian Masterworks Orchestra. Tel. 00.90.212.293.3133; www.istfest.org

KARLOVY VARY

Na een inzinking heeft sinds drie jaar het filmfestival (2 t/m 10 juli) in dit oude Tsjechische kuuroord weer allure. Tel. 00.42.224235413; fax 8225.

LINZ

Linz is en blijft (van 4 september t/m 3 oktober) een Anton Brucknercentrum, maar ze zijn soepel in deze stad: ook Beethoven, Poulenc, Kantsjeli, Liszt en Sjostakovitsj zijn hier festivalnamen. Ook Bruckners beste vijand Johannes Brahms mag meedoen: de Academy of St. Martin in the Fields speelt de strijkorkestversie die Brahms maakte van Bruckners 'Strijkkwintet'. Het Brucknerorchester Linz ontfermt zich over Richard Strauss' opera 'Daphne' (in een concertuitvoering). Belangrijke deelnemers zijn het Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks o.l.v. Maazel (Bruckners 'Derde') en het Orchestre de la Suisse Romande o.l.v. Fabio Luisi (Bruckner IX). Tel. 00.43.732.7612-0, fax 7612200.

LOCARNO

Festivaldirecteur Marco Müller vertrok. Niettemin zal het Piazza Grande het centrum zijn van een vooruitstrevend filmfestival. Tel. 00.41.9.17510232; fax 00.41.9.17517465; www.pardo.ch

LONDEN

De Londense Proms horen al 105 jaar tot de meest karakteristieke evenementen van het internationale muziekleven. Het programma omvat ook dit jaar weer vele tientallen concerten, die zich voornamelijk in de Royal Albert Hall afspelen. Behalve orkesten treden in de Proms ook belangrijke solisten, koren en kamermuziekgezelschappen op, en groepen die gespecialiseerd zijn in oude of nieuwe muziek. Ook wereldmuziek en opera in concertvorm staan op het programma. Voor 4,50 pond is een 1999 BBC Proms Guide te verkrijgen via tel. 00.44.1717655575, fax 7650619, www.bbc.co.uk/proms

LUZERN

'Mythen' is dit jaar het thema van de concerten aan het meer waar het festival van Luzern zich van half augustus tot half september afspeelt. Maar wat de verbanden tussen Faust, Penthesileia, Stravinsky's Sacre en Bob Wilsons Persephone (met muziek van Rossini en Glass) ook zullen zijn, het gaat in Luzern in de eerste plaats om de namen van grote orkesten en grote dirigenten. Op 14 augustus geven Bernard Haitink en het European Union Youth Orchestra het startschot. Tot en met 11 september zijn er symfonie-optredens, kamerconcerten, barokconcerten en 'moderne.lucerne'-concerten door onder anderen het Kronos Kwartet, Alfred Brendel, de London Mozart Players, de Berliner Philharmoniker en het Concertgebouworkest onder leiding van Riccardo Chailly. Frangis Ali-Sade en Gija Kantsjeli zijn composers-in-residence. Tel. 00.41.412264480, fax 2264485, www.LucerneMusic.ch

MARCIAC

In de heuvels van Gascogne van 5 t/m 15 augustus het 22ste Marciac Jazz, met grote namen uit de Amerikaanse mainstream. Wynton Marsalis is vrijwel jaarlijks eregast. Fax 00.33.562.09.38.67; www.marciac.com

MOERS

In de grote circustent in het stadspark het 28ste New Jazz Moers (21 t/m 24 mei), met Olu Dara & The Okra Orchestra, Charlie Mariano & Karnataka College of Percussion, Zeena Parkins, Lindsay Cooper Song Project, Baaba Maal, David Murray & Creole, en elke dag een project rondom Han Bennink. Tel. 00.49.2841.201722; www.moers.festival.com

MOLDE

Carla Bley, Olu Dara en Reinaud Garcia-Fons zijn enkele namen op het Noorse Molde Jazz Festival, 12 t/m 17 juli. Internet: www.moldejazz.no

MONTREUX

'Brian Ferry sings Jazz' opent het 33ste Montreux Jazz Festival, 2 t/m 17 juli, met louter grote namen uit pop, hip hop, jazz en r & b: Van Morrison, R.E.M., Herbie Hancock, Pat Metheny, Jimi Tenor, dEUS, Blondie, Al Green, Marianne Faithfull, Rickie Lee Jones en Olu Dara. www.montreuxjazz.com

MONTREUX-VEVEY

Bijna even eerbiedwaardig als 'Luzern' is het wat kleinere Zwitserse festival van Montreux/Vevey. Nederlandse deelnemers zijn hier de pianist Ronald Brautigam met een Mozart- en Beethovenprogramma (30 augustus), en het cello-pianoduo Pieter Wispelwey-Paolo Giacometti. Zij brengen 8 september sonates van Beethoven en Schubert. Ook Frans Brüggen en zijn orkest komen we tegen (ook hier: Beethoven), terwijl ook Jos van Immerseel Beethoven speelt en dirigeert. Het festival biedt (vanaf 25 augustus) 21 concerten. Ook John Eliot Gardiner, Andrew Manze, Lars Vogt, Luba Orgonasova en de Camerata Academica Salzburg zijn van de partij. Tel. 00.41.219668020, fax 9632506, www.montreux.ch/festivals/FMMV

MÜNCHEN

De Bayerische Staatsoper laat in juli zien wat ze aan producties in huis heeft (Lohengrin, Der Freischütz, Ariadne auf Naxos, Anna Bolena, Aida, Katja Kabanova en nog veel meer), en brengt vanaf 1 juli in haar Nationaltheater ook een nieuwe enscenering van Verdi's Otello. Ook het intieme Prinzregententheater is een vaste locatie, ditmaal voor Monteverdi's Orfeo. Tel. 00.49.892185/1920, fax 2185/1903, www.bayerische.staatsoper.de

NÜRBURGRING

Het internationale popfestivalseizoen begint in het Pinksterweekeinde, wanneer Pinkpop in Landgraaf zijn jubileum-editie viert en op het terrein van het race-parcours Nürburgring in de Eifel het driedaagse Rock Am Ring (21, 22, 23 mei) wordt gehouden. Grote, gevestigde namen maken de dienst uit in het programma, met onder meer Bryan Adams, Robbie Williams, Zucchero, Metallica, Cypress Hill, Fear Factory, Garbage, Suede, Kula Shaker, Alanis Morisette, Lauryn Hill en Manic Street Preachers. www.rock-am-ring.com

ORANGE

Bertrand de Billy dirigeert op 10 en 13 juli het Orchestre National de France in Verdi's La traviata, met Ruth-Ann Swenson en Marcelo Alvarez in een regie van Robert Fortune. Het Théâtre Antique, een fraai Romeins openluchttheater, is ook het podium (op 31 juli en 3 augustus) van Bellini's Norma, met Maria Guleghina en het Orchestre National de Lyon onder leiding van Evelino Pido. Marc Soustrot dirigeert Berlioz' Damnation. Verder kamermuziek op de Cout Saint-Louis. In Orange treden in de zomer ook veel chansonniers en andere Franse vedetten op. Tel. 00.33.490342424, fax 490110404, www.choregies.asso.fr

OSTRAVA

Het festival van Ostrava legt weer een sterk accent op repertoire van Tsjechische componisten (Janacek, Martinu, Dvorak), maar er klinkt van 24 mei t/m 10 juni ook werk van Haydn, Couperin, Stravinsky, Prokovjev, en jongeren als Kubin, Bachorek en Drizga. Het Nationaal Theater uit Praag speelt Janaceks opera Jenufa. Tel. 00.42.0696122300, fax 6114016, www.arskoncert.cz

PARIJS

Villette Jazz, in de Cité de la Musique in Parc La Villette, presenteert Art Ensemble of Chicago (26 juni), Andrew Hill (27 juni), Charles Lloyd (1 juli), Linda Sharrock (3 juli) en Bill Laswell (4 juli). Tel. 00.33.1.40037451; www.la-villette.com

PERUGIA

Een van Italië's oudste en mooiste jazzfestivals, Umbria Jazz, vindt plaats van 9 t/m 18 juli. Met Pat Metheny, Joshua Redman, Branford Marsalis, Jan Garbarek, Milt Jackson en vele anderen. Tel. 00.39.755.732.432; www.umbriajazz.com

PESARO

De geboortestad van Gioacchino Rossini is van 7 t/m 22 augustus weer de basis van een interessant operafestival, waarin ernstig Rossiniwerk ('Tancredi', in een nieuwe enscenering van Pier Luigi Pizzi) ditmaal de brug vormt naar bijna-vergeten Rossini-komedies als 'Adina' en 'Il viaggio a Reims'. Tel. 00.39.72133184, fax 30979, www.rossinioperafestival.it

PORI

Van 10 tot 18 juli in het park van de Finse stad Pori en aan de waterkant Pori Jazz, met Jon Faddis, Slide Hampton, James Moody, Max Roach, David Murray Big Band, Smithsonian Orchestra, Woody Herman Big Band, Brad Mehldau, George Clinton, Russell Malone. Tel. 00.358.266.2200; www.porijazz.fi

READING

Peter Gabriels Womad Festival in Rivermead, Reading, beleeft dit jaar zijn tweede lustrum. Al blijkt uit de berichten niets van extra festiviteiten, het programma is feestelijk genoeg. Naast de gebruikelijke Afrikaanse en Caribische dansbands komen er ditmaal opvallend veel musici uit Aziatische landen. India, China, Maleisië, Japan en Tibet leveren popmuzikanten en monniken, jazzmusici en hofdansers. De Engelse aflevering van het festival is 23 t/m 25 juli, van 30 juli t/m 1 augustus vinden er festivals plaats onder de Womad-vlag in Marymoor Park, King County (VS). In september in Palermo (1 t/m 5), Athene (3 t/m 5), Singapore (9 t/m 12), Dubrovnik (18 en 19) en Gran Canaria (12 t/m 14). Tel. 00.44.1225743481; www.realworld.on.net/womad.

READING/LEEDS

Het grote popfestival in Reading (27 t/m 29 augustus) biedt hetzelfde programma als dat van Leeds (Temple Newsam Park, 28 t/m 30 augustus): Blur, Charlatans, Red Hot Chili Peppers, Reef, Fun Lovin Criminals en Offspring. Er wordt gefluisterd dat de speciale mystery-guest op beide festivals wel eens Pearl Jam zou kunnen zijn.

LA ROQUE-D'ANTHÉRAN

Dit Franse piano- en clavecimbelfestival duurt van half juli tot half augustus. Klassiek en jazz, met en zonder orkest. Bekende en minder bekende coryfeeën lossen elkaar af. Tel. 00.33.442505115, fax 504889.

ROSKILDE

In het eerste weekeinde van juli (1 t/m 4 juli) in het Deense Roskilde het driedaagse Roskilde-festival. De opzet is iets kleiner dan voorheen, de organisatie wil dit jaar slechts 65-duizend kaartjes verkopen, maar het programma is er niet minder op geworden, met enkele honderden bands en dj's, van REM, The Roots, Faithless, Robbie Williams en Manic Street Preachers tot Basement Jaxx, Pressure Funk en Cassius. Solex levert een Nederlandse bijdrage. www.roskilde-festival.dk/1999

SAALFELDEN

Het Oostenrijkse openluchtfestival Jazz Saalfelden brengt Europese improvisatie en het laatste nieuws uit de VS. Van 27 t/m 29 augustus Bill Frisell, David S. Ware, Olu Dara, Tim Berne, Kronos Kwartet, David Tronzo, en Ernst Reijseger met Sardijnse zangers. Tel. 00-43-6582.74963; www.jazzsaalfelden.at

SALZAU

In het Deens-Duitse grensgebied bij Flensburg van 11 t/m 13 juni Jazz Baltica Salzau, met Niels-Henning Orsted Pedersen, Charlie Haden, Tommy Flanagan & Johnny Griffin & Bobby Hutcherson, Nicholas Payton, Milt Jackson, Dee Dee Bridgewater. Tel. 00.49.431.988.5848.

SALZBURG

Luciano Berio schreef een nieuwe opera, Cronaca del Luogo, die 24 juli haar première beleeft onder leiding van Sylvain Cambreling en regisseur Claus Guth. De theatermakers Tom Lanoye en Luc Perceval, de bewerker en de regisseur die vorig jaar groot succes op hun naam schreven met 'Ten oorlog!' (naar Shakespeare), kunnen vanaf 25 juli naar deze monsterproductie kijken in Salzburg. Die wordt daar dertien maal wordt gespeeld (in het Duits) onder de titel Schlachten