Fela Kuti & Egypt 80 ****

ROBERT VAN GIJSSEL

De hese blues en traag wegglijdende noten van Paul van Kemenade op Kaisi Na Ri zijn altijd mooi - met vaak ook nog een greintje relativering.

In 1984, aan de vooravond van een Amerikaanse tournee, werd Fela Anikulapo Kuti (1938-1997) weer eens in een Nigeriaanse cel gesmeten. De luis in de pels van het Nigeriaanse regime zou van plan zijn geweest Nigeriaans geld het land uit te voeren, een ridicule aanklacht. Amnesty International voerde een campagne om de zanger vrij te krijgen, met succes. En zo verscheen Fela met zijn Afrikaanse jazzorkest op 7 november 1986 toch nog in het Fox Theatre in Detroit voor een memorabel concert van drie uur, dat na zesentwintig jaar alsnog is uitgebracht op dubbel-cd en vierdelig vinylpakket. Het is het eerste nieuwe Fela-materiaal dat op plaat verschijnt sinds zijn laatste album Underground System uit 1992, en alleen daarom al bijzonder.

Fela heeft overduidelijk zin in zijn Amerikaanse concertreeks, hij klinkt relaxed en zelfverzekerd, en gaat bij het eerste nummer Just Like That verder waar hij was gebleven: bij het onvermoeibaar kritiseren van de Nigeriaanse machthebbers. Terwijl zijn orkest een lenige afro-beat inzet, richt Fela zich tot zijn publiek: 'In my country things happen. Just like that. You go your way, mind your business, don't do nothing, mind your shit. Next you know, you're in prison. Just like that.'

Het 23-koppige orkest Egypt 80 is in topvorm, en beweegt zich soepel door extreem lange nummers als Beasts Of No Nation en Confusion Break Bones. Fela sneert in de microfoon, zet kopererupties aan op sax, maant het publiek tot meezingen.

Volgens een in de hoestekst opgenomen ooggetuigenverslag was Fela zielsgelukkig in het Fox Theatre. 'De band stond in één lange rij op het podium en Fela liep erlangs, wees af en toe iemand aan voor een solo en ging dan weer zitten aan de zijkant van het podium om een joint te roken. De solist speelde zolang hij wilde, en dan wees Fela iemand anders aan of speelde zelf wat. Het was compleet betoverend - dit orkest had dezelfde groove waarschijnlijk dagen kunnen volhouden.' Bob Teagan, de man die had besloten het concert op te nemen, waardoor wij het nu kunnen meebeleven, omschrijft Fela in het Fox Theatre als volgt: 'Alsof je Bob Marley, Frank Sinatra, Michael Jackson, Marvin Gaye en James Brown verpakt zag in één persoon.'

!K7/ V2 Fela Anikulapo Kuti Live in Detroit Fela's betoverende optreden

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden