Favela's met gezicht

Fernando Meirelles (1955) kan het nog moeilijk bevatten. Zijn derde speelfilm City of God is dé productie die op het filmfestival van Cannes gezien moet worden - om de sfeerrijke fotografie en de trefzekere montage, maar ook om mee te kunnen discussiëren over de vraag of City of God, waarin vijftig kinderen uit de favela's van Rio de Janeiro jonge criminelen spelen, niet te flitsend oogt.

'Het is moeilijk de balans te bewaren tussen vermaak en inhoud', erkent Meirelles, die op het dakterras van zijn hotel enkele interviews geeft. 'Ik wil het publiek bij de les houden. Aan de andere kant mocht City of God geen hippe drugsfilm worden. Het gaat in de eerste plaats om de favela's. Die wilde ik een gezicht en een geschiedenis geven.'

City of God, buiten de competitie vertoond, is de opvolger van Domesticás, Meirelles' bitterzoete vertelling over Braziliaanse dienstmeisjes die vorig jaar op het Rotterdamse filmfestival te zien was. 'Die film heb ik gemaakt om het vak te leren. City of God zat toen al in mijn hoofd, alleen wist ik niet hoe te beginnen. Door Domesticás kreeg ik de spelregels van filmproductie onder de knie.'

De bron van City of God is Paolo Lins' roman Cidade de Deus, over het leven in de achterbuurten in Rio. De film werd in drie stijlen gedraaid: de jaren zestig in klassieke, statische shots (nostalgie), de jaren zeventig in opvallend kleurrijke shots (hippies en drugs), terwijl de jaren tachtig zijn opgebouwd uit korte, wild gedraaide scènes - op dat moment heeft de cocaïnehandel de straatbendes volledig in de greep.

Meirelles: 'Elk van de drie delen heb ik benaderd als een film op zichzelf. De art direction, het tempo, het soort lenzen dat we gebruikten - alles is anders.'

Een groot deel van de acteurs werd op straat gecast, wat pas mogelijk was het vertrouwen van de favela-bewoners was gewonnen. Er werd zes maanden met tweehonderd jongeren gerepeteerd. Toen er vijftig definitief waren uitgekozen, werd er andermaal zes maanden gerepeteerd. 'Ik wilde het zo realistisch mogelijk maken. Met echte mensen, die in hun eigen taal spreken.'

Hij wordt even gebeld door de Braziliaanse filmmaker Walter Salles, jurylid in Cannes en medeproducent van city of God. Of hij er al was. 'Walter wil hier iets doen met alle aanwezige regisseurs uit Zuid-Amerika', licht Meirelles toe. 'Een collectieve presentatie of zoiets. Er wordt nu wel gesproken over een Zuid-Amerikaanse golf, maar we zijn er nog lang niet. In Brazilië komt door een belastingmaatregel meer geld voor films beschikbaar. Dat is een uitzondering. In Argentinië ligt de productie door de economische crisis alweer helemaal stil.'