nieuwsbrandbrief over corona-aanpak
Experts in brandbrief: onduidelijk coronabeleid kabinet maakt dat meer mensen de regels negeren
Dat Nederlanders de coronaregels negeren komt deels door de onduidelijke strategie van het kabinet. Dat schrijft een groep deskundigen maandag in een brandbrief aan de Tweede Kamer: ‘Er is sprake van een hoge urgentie, die direct ingrijpen noodzakelijk maakt.’
In de brief schrijft ‘het RedTeam’, zoals de deskundigen zich noemen, dat het nog steeds ontbreekt aan meetbare en realistische doelstellingen. Hierdoor zou bij de bevolking onduidelijkheid zijn ontstaan over het doel van het huidige coronabeleid.
Is dat doel: het aantal besmettingen zo laag mogelijk houden? Of toch het virus zich langzaam laten verspreiden? ‘Die onduidelijkheid draagt bij aan het negeren van de maatregelen’, meent het RedTeam, waarvan de naam een term is die binnen (militaire) organisaties wordt gebruikt voor een groep werknemers die advocaat van de duivel moet spelen, om het beleid zo aan te scherpen.
Onder de leden van het RedTeam bevinden zich onder meer de epidemiologen Arnold Bosman en Amrish Baidjoe, gezondheidseconoom Xander Koolman en Wim Schellekens, voormalig hoofdinspecteur bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Zij richtten het team op om het Outbreak Management Team structureel van tegenspraak te voorzien.
Dezelfde vier experts drongen 23 juli al bij het kabinet aan op het nemen van snelle coronamaatregelen, zoals het instellen van een mondkapjesplicht en het opschalen van het bron- en contactonderzoek door de GGD’en. Het ministerie van Volksgezondheid nodigde de deskundigen daarop uit voor een gesprek.
Met hun aanbevelingen is destijds niets concreets gedaan, zegt Schellekens nu. Wel loopt er nog een evaluatie van het coronabeleid tot nu toe. Ook leden van het RedTeam werken daaraan mee.
Deze week start het ministerie daartoe gesprekken met een groep geselecteerde deskundigen. Voor september komt het kabinet met de evaluatie naar buiten. ‘Maar wij vinden dat we daar niet op kunnen wachten’, aldus Schellekens.
‘Vrijblijvendheid alom’
In de nieuwe brief schrijft het RedTeam verder dat de communicatie rond het coronavirus ‘onduidelijk en tegenstrijdig’ is. Als voorbeelden noemen de leden de anderhalve meter afstand die op de meeste plekken geldt, maar niet in de luchtvaart.
Ook heeft het RedTeam kritiek op de communicatie van de overheid over het dragen van mondkapjes. Die zijn verplicht in het openbaar vervoer, de luchtvaart en in Amsterdam en Rotterdam op drukke plekken, terwijl door het OMT ‘nog steeds gesproken wordt over schijnveiligheid’.
De experts zeggen te zien dat de ‘verdedigingslinie’ tegen het virus, het bron- en contactonderzoek, ‘aan het bezwijken is’. In Amsterdam en Rotterdam zijn de GGD’en al niet meer in staat om met alle contacten van besmette personen te spreken.
Een oplossing zou volgens het RedTeam kunnen zijn om het testen op het virus, ‘geen kerntaak van de GGD’, over te dragen aan bijvoorbeeld Defensie.
Doordat er nauwelijks wordt gehandhaafd op het volgen van de regels ademt het coronabeleid in Nederland ‘vrijblijvendheid alom’, aldus het RedTeam. ‘Dit gedoogbeleid ten opzichte van een relatief kleine groep werkt demotiverend voor de veel grotere groep goedwillenden.’
De brandbrief komt op een brisant moment: woensdag debatteert de Tweede Kamer over de coronacrisis. SP-Kamerlid Henk van Gerven vroeg het kabinet per spoedprocedure om een reactie op de brief van het RedTeam, nog voor het Kamerdebat. Een meerderheid in de Kamer schaarde zich inmiddels achter dat verzoek.
‘Dit zijn signalen om serieus te nemen’, zegt Van Gerven. ‘Ze zitten er heel scherp in, maar daar is ook alle reden voor.’
Lees ook:
De persconferentie van premier Rutte en minister De Jonge over nieuwe coronamaatregelen riep donderdagavond opnieuw vragen op. Over onder meer de horeca, de macht van de burgemeesters en de quarantaineplicht.
Met een voor de GGD ongekend felle boodschap probeerde de gezondheidsdienst vorige week Nederlanders wakker te schudden. Anja Schreijer, hoofd algemene infectieziekten van de GGD Amsterdam: ‘We hebben er misschien te veel vertrouwen in gehad dat mensen zich aan de regels zouden houden.’
Mark Rutte zegt het keer op keer: in hem schuilt geen dictator. Maar critici van zijn beleid in de Kamer, Lodewijk Asscher voorop, verwachten toch dat de premier zich wat groter gaat maken.
Minister De Jonge belooft dat binnen enkele weken extra testpersoneel zal klaarstaan, en als dat niet genoeg is kunnen de GGD’s een beroep doen op Defensiepersoneel. Maar de oppositie is er niet gerust op dat dat voldoende zal zijn om de nieuwe opleving van het aantal coronabesmettingen het hoofd te bieden.
