Ex-Joego’s beginnen de oorlog te vergeten
Joegoslavië mag dan niet meer bestaan, binnenkort zijn er weer Joegoslavische miljoenen te winnen. De zeven landen die voorheen Joegoslavië vormden, tot ze in de jaren negentig bloedige oorlogen uitvochten, gaan samen een loterij organiseren.
Het nieuws, dat woensdagavond in Sarajevo bekend werd gemaakt, baarde veel opzien. Hoewel vijftien jaar is verstreken sinds de Balkanoorlogen, zijn er nog steeds veel politieke spanningen tussen de landen. Vooral de deelname van Servië en Kosovo – zwaar verdeeld over Kosovo’s onafhankelijkheid – is opvallend.
Geld verdienen
Maar in het voormalige Joegoslavië bestaat veel meer economische samenwerking dan algemeen wordt aangenomen. De spoorwegmaatschappijen van Servië, Kroatië en Slovenië hebben een fusie aangekondigd. De Kroatische supermarkt Idea breidt uit naar Servië. De Sloveense supermarkt Mercator zit sinds 2007 in bijna heel ex-Joegoslavië. Bosnië, Kroatië en Slovenië zijn al jaren belangrijke handelspartners.
Als er geld kan worden verdiend, zetten de ex-Joego’s hun politieke twisten graag opzij. Zo ook bij de loterij: ‘Dit gaat niet over het verenigen van landen’, zei Edhem Pasukan, directeur van de Bosnische nationale loterij aan persbureau Reuters. ‘Het is een duidelijk economisch belang van de loterijen om ook buiten de grenzen van hun nationale markten te opereren.’
De nieuwe loterij wordt opgezet volgens het principe van Euro Millions, de lottotrekking waaraan zeven West-Europese landen meedoen. Door de samenwerking kunnen de zeven Balkanlanden – Slovenië, Kroatië, Bosnië-Herzegovina, Servië, Macedonië, Montenegro en Kosovo – een jackpot van 20 miljoen euro aanbieden. In de nationale loterijen bedroeg de hoogste prijs tot nog toe 7,5 miljoen euro, in 2009 in Kroatië.
Overstag
Als alles goed gaat, gaat de loterij in de tweede helft van 2011 van start, ruim een decennium nadat de Bosnische loterij het initiatief lanceerde. Vorig jaar gingen de andere landen overstag.
Het toont aan dat de ex-Joegoslavische landen steeds meer op elkaar zijn gericht. De Britse Balkanspecialist en auteur Tim Judah bedacht daar de term ‘yugosphere’ voor: ‘het geleidelijke heraanknopen van de miljoenen gebroken banden in de ex-Joegoslavische regio, van culturele en zakelijke tot militaire banden.’
Bijna dagelijks zijn daar kleine voorbeelden van te vinden. Zo willen Servië, Kroatië en Bosnië in 2020 samen het EK voetbal organiseren. Op het Servische muziekfestival Exit komen hordes jonge Slovenen en Bosniërs af. Kroatische, Bosnische, Servische, Macedonische en Montenegrijnse militairen trainen tegenwoordig regelmatig samen.
Ook sloten Servië en Kroatië in juni een uitleveringsakkoord, dat een dezer dagen voor het eerst zal worden toegepast. Een medeplichtige van de moord op de Servische premier Djindjic, in Servië bij verstek veroordeeld tot dertig jaar, zal dan als eerste Kroaat worden uitgeleverd aan Servië.
