EU wil makkelijker van asielzoeker af

Volgens het voorstel waarover de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken gisteren in Dublin hebben gepraat, is het voldoende als de asielzoeker door een 'veilig' land heeft gereisd om hem naar dit land uit te wijzen. Een ander criterium is dat zijn taal of cultuur enige verwantschap vertoont met die van dat land. Eurocommissaris Vitorino (Justitie) zal het voorstel nu uitwerken.

Minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) zei dat zij achter het idee staat. Voorwaarde is volgens haar wel dat de 'veilige' buurlanden - zoals Roemenië of Bulgarije - het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens hebben aanvaard.

De EU-landen proberen al jaren vergeefs een gemeenschappelijke aanpak te vinden voor het asiel- en uitzettingsbeleid. Zo was het de bedoeling dat de EU-landen het vóór 1 mei dit jaar eens zouden worden over de minimumnormen voor de behandeling van asielaanvragen, maar dat akkoord laat nog steeds op zich wachten. Vooral Duitsland, dat een heel strikt uitwijzingsbeleid hanteert, ligt dwars.

De onenigheid daarover is ook een struikelblok voor het opstellen van een gemeenschappelijke lijst 'veilige derde landen' waarheen asielzoekers kunnen worden uitgewezen. Op het moment hanteren de EU-landen hun eigen lijsten.

Het hoofd van de VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr, Ruud Lubbers, waarschuwde de EU-ministers dat de nieuwe lidstaten overstelpt kunnen raken door asielproblemen zodra zij zich in mei bij de EU voegen. Volgens de afspraken mogen EU-landen ongewenste asielzoekers terugsturen naar het land waar ze de EU binnenkwamen. In de praktijk betekent dat volgens Lubbers dat de Oost-Europese landen zullen worden overspoeld door geweerde vluchtelingen. Hij vreest dat zij niet in staat zullen zijn al die procedures te behandelen.

Hij pleitte daarom voor het inrichten van Europese opvangcentra voor asielzoekers waar teams van ambtenaren uit alle EU-landen de aanvragen behandelen. In de toekomst zou er volgens hem zelfs een Europees asielagentschap moeten komen.

Maar volgens minister Verdonk is dat voorstel 'voorbarig'. Volgens haar is het eerst nodig dat de lidstaten het eens worden over de minimumnormen voor asielprocedures. 'Dat is al moeilijk genoeg', zei ze.

Verdonk sprak gisteren wel met haar collega's uit België en Luxemburg af dat de drie landen voortaan samen vluchten organiseren om geweigerde asielzoekers te vervoeren. Op die manier hopen de landen geld te besparen.

Het is de bedoeling dat er op den duur gezamenlijke EU-vluchten komen. Eurocommissaris Vitorino zei gisteren dat de EU bereid is daaraan mee te betalen. Voor de komende twee jaar trekt Brussel 30 miljoen euro uit voor terugkeerprojecten, waaronder reïntegratieprogramma's voor geweerde asielzoekers.