De EU oordeelt dat de strafmaatregelen uit 2003 geen effect hebben gehad. Daarom willen de EU-regeringsleiders de politieke dialoog op een andere leest schoeien.

‘Cuba blijft een dictatuur maar de dictator heeft wel een andere voornaam gekregen’, aldus minister Verhagen van Buitenlandse Zaken over de recente machtsoverdracht van Fidel Castro naar dienst broer Raúl.

De EU voerde de sancties in 2003 in, nadat 75 dissidenten werden opgepakt. Van hen zitten 55 nog steeds vast. Politieke contacten met Cuba werden geminimaliseerd terwijl op recepties van EU-ambassades dissidenten werden uitgenodigd. In de praktijk werden de strafmaatregelen in 2005 al opgeschort.

De Verenigde Staten, die het eiland ook economisch boycotten, keuren de Europese stap af. ‘We hebben kleine cosmetische verbeteringen gezien van dit regime, maar er is zeker geen sprake van een fundamentele breuk met het communisme’, aldus een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Maar eurocommissaris Louis Michel (Ontwikkelingssamenwerking) noemt het besluit van de EU-landen ‘een positieve stap’. Het opent volgens hem de weg ‘voor een meer open en openhartige dialoog tussen Brussel en Havana over thema’s als mensenrechten, milieu, wetenschap en technologie’. Michel vindt het ‘essentieel’ dat de EU in een positie is om Cuba te vergezellen bij toekomstige ontwikkelingen.

De EU stelt twee voorwaarden aan het opheffen van de sancties. De politieke gevangenen moeten worden vrijgelaten en de Cubanen moeten onbeperkt toegang tot het internet krijgen. Over een jaar wordt gekeken of de nieuwe aanpak effect heeft. ‘Dat zijn duidelijk voorwaarden’, aldus Verhagen.

Orlando Gutiérrez van het Cubaanse Democratische Directoraat (DDC) noemde het besluit onverantwoordelijk.