Encierro
Rake beelden dankzij camera's die meebewegen met de meute.
documentaire ****
Regie: Olivier van der Zee
In 6 zalen
Wie écht wil voelen hoe het is om een 600 kilo zware stier op je af te zien stormen, dient stante pede af te reizen naar Pamplona. Daar, tijdens de San Fermínfeesten, worden er vanaf maandag weer zes per dag vrijgelaten tussen het volk. Wie zo'n sensatie liever op afstand beleeft, vanuit de bioscoopstoel, kan deze zomer ook uitstekend uit de voeten met de 3D-documentaire Encierro.
Niet eerder werd het jaarlijkse stierenrennen van zo dichtbij vastgelegd als door de Nederlandse filmer Olivier van der Zee, die zijn camera's niet enkel langs het parcours opstelde, maar ook liet mee bewegen met de meute, middels over de straatjes gespannen kabels. De beeldoogst, prachtig van kleur en in stereoscopie, boezemt ontzag in. Voor de stieren, allereerst. Maar ook voor de renners, of in elk geval voor diegenen onder hen die niet in paniek wegvluchten bij eerste aanblik van de aanstormende vechtstieren, maar zich kalm en uitgekiend op een straathoek positioneren - als surfers wachtend op een geschikte golf, om een eindje mee te rennen aan de kop van de kudde.
Encierro is een ode aan die harde kern onder de renners, mannen die overdag doodgewone, eerzame beroepen uitoefenen, van leraar tot podoloog, maar eens per jaar de behoefte voelen hun geordende levens op het spel te zetten. Een soort masculiene noodzaak, die zijn oorsprong vindt in de late middeleeuwen en waarvoor we die paar doden dan maar voor lief moeten nemen. En een paar dozijn stieren, natuurlijk.
Van der Zee filmt zonder buitenstaandersblik: de rituelen, de brute kracht van de stieren, de verbondenheid tussen de renners, daar is het hem om te doen. Eventuele morele vragen over het dierenwelzijn komen niet aan de orde. Dat betekent niet dat Encierro als kijkspel geen vragen opwerpt. Als de stieren hun loop even staken en juist dan levensgevaarlijk zijn, ogen ze zowel kolossaal als kwetsbaar, bedreigd door die joelende mensenmassa.
Zo krijgt dat gehannes met de dieren ook iets treurigs, iets mals zelfs. Ondanks de moed van de stierenherders, die hun leven riskeren om zo'n afgedwaald dier weer op het juiste traject te krijgen. Zo zit Encierro vol indrukwekkende beelden, voor zowel de partijdige als onpartijdige kijker.
undefined