Eijk nieuwe aartsbisschop Utrecht

Hij gold niet als favoriet, vooral vanwege zijn gezondheidsproblemen. Eijk heeft eerder een hersenbloeding gehad. Maar zijn naam werd wel veelvuldig genoemd als een van de outsiders. Hij zal de tiende aartsbisschop van Utrecht worden sinds het herstel van de kerkelijke hiërarchie.

Behoudend
Eijk staat bekend als een behoudend moraaltheoloog. Nadat Eijk in november 1999 aantrad als opvolger van bisschop Möller in Groningen werd hij fel aangevallen. Hij zou zijn benoeming te danken hebben gehad aan de lobby van de ultraconservatieve organisatie Opus Dei. Oud-bisschoppen als de monseigneurs Bluyssen en Nienhaus leverden ook kritiek op de procedure.

In progressieve kringen leidden vooral zijn standpunten ten aanzien van de seksuele moraal tot ergernis. Aanleiding waren een aantal collegedictaten die Eijk aan priesterstudenten had gegeven in de tijd dat hij moraaltheologie doceerde aan onder andere de seminaries van ’s Hertogenbosch en Roermond. Vooral de stelling dat homoseksuelen die pastorale hulp willen zich tot een psycholoog zouden moeten wenden, leidden tot grote woede bij ondermeer het COC.

Homoseksualiteit
Eijk legde de COC-afdelingen in een persoonlijke gesprek uit dat zijn specialistische taal verkeerd was begrepen. Hij beloofde ook die opvattingen niet per se als bisschop te verkondigen en homoseksualiteit te accepteren. Daarop zeiden de COC-afdelingen hem wat beter te begrijpen.

Eijk werd op 22 juni 1953 geboren in Duivendrecht. Al tijdens zijn middelbare-schooltijd dacht hij na over het priesterschap. Een keuze hiervoor achtte hij toen nog niet mogelijk, mede wegens de toenmalige crisis in de Nederlandse kerkprovincie. De ernstige ziekte van zijn moeder en het daarmee gepaard gaande contact met de behandelende artsen inspireerden hem om medicijnen te gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn specialisatie was interne geneeskunde.

Nadat Wim Eijk een jaar als arts had gewerkt, volgde hij in 1979 een intensieve retraite. Na overleg met Simonis, toen nog bisschop van Rotterdam, liet hij zich inschrijven bij de door bisschop Gijsen opgerichte priesteropleiding te Rolduc. Hij verdedigde zijn keuze voor Rolduc door te wijzen op de spiritualiteit op dit seminarie, het belang van het contact met de andere priesterstudenten en de grote openheid die op dit seminarie bestaat. In 1984 volgde zijn diakenwijding, waarna hij op 1 juni 1985 door Gijsen tot priester werd gewijd.

Euthanasie
Twee jaar was de priester-arts werkzaam als kapelaan in de parochie van Sint Antonius te Blerick-Venlo. Zijn medische studie bekroonde hij in 1987 aan de Rijksuniversiteit te Leiden met een proefschrift over de geschiedenis van de euthanasie.

Eijk geldt als een intellectueel. In 1990 promoveerde Eijk aan de pauselijke universiteit van Sint Thomas te Rome in de moraaltheologie en haalde twee licentiaten op ethische onderwerpen. Daarna doceerde hij moraaltheologie aan het seminarie te Rolduc.

Open kerkgemeenschap
Na zijn moeilijke start in Groningen heeft Eijk zich gewijd aan de opbouw in alle geledingen van de kerk en het slaan van bruggen. Zo veranderde hij de Groningse kathedraal in een zeer levendige en open kerkgemeenschap. Er onstonden ook op andere plekken in het bisdom Groningen dergelijke bloeiende punten, aangeduid met de titel 'plaatsen van hoop'. Ook steeg het aantal priesterwijdingen in zijn bisdom. Maar er is ook kritiek gebleven op Eijk. Zo werd de rol van pastoraal-werkers teruggedrongen wat kwaad bloed zette. Veel gelovigen uit de zogenoemde progressief-kritische hoek keerden in zijn bisdom de kerk de rug toe.