Eerste twaalf minderjarige asielzoekers geëvacueerd van Griekse eilanden met bestemming Luxemburg

De eerste groep alleenreizende minderjarige migranten is woensdag vanaf de Griekse eilanden geëvacueerd om door Luxemburg te worden opgenomen. Het gaat om twaalf kinderen tussen de 11 en 15 jaar oud, van wie tien uit Afghanistan en twee uit Syrië. Een tweede groep van vijftig minderjarigen zal zaterdag naar Duitsland worden overgebracht.

De plaatsvervangende Griekse minister van Migratie, Giorgos Koumoutsakos, noemde de overtocht van jonge migranten ondanks de geringe aantallen ‘een sterke boodschap’ aan de andere lidstaten om het Luxemburgse voorbeeld te volgen. ‘Griekenland draagt een disproportionele last van de vluchtelingencrisis. Nu staan we voor een crisis binnen een crisis: migratie én een pandemie erbij’, zei hij tegen Griekse media.

Hulporganisaties dringen al weken aan op evacuatie van de overvolle Griekse eilanden, waar nu een record van ruim 40 duizend migranten vastzit. Ze vrezen een catastrofe als het coronavirus uitbreekt in de kampen, waar duizenden migranten dicht op elkaar wonen, in gammele tenten en zelfgebouwde hutjes. Door gebrek aan schoon water, voldoende douches en toiletten kunnen de migranten zich onmogelijk aan de preventieve maatregelen houden. De vluchtelingen mogen de kampen niet uit en zijn volledig afhankelijk van hulpverlening, die ook in gevaar is gekomen door reisrestricties, toeleveringsproblemen en andere maatregelen.

De Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn, riep lidstaten van de Europese Unie op het voorbeeld van Luxemburg te volgen. ‘Als een klein land als Luxemburg het kan, kunnen andere landen het ook. Dit is een eerste stap en een klein gebaar van solidariteit dat we aan Griekenland en de vluchtelingen moeten tonen’, zei hij tegen de Duitse radiozender Deutschlandfunk.

‘De EU is een vredesproject, dat menselijkheid en compassie behelst – kwaliteiten die centraal stonden bij de oprichting na de Tweede Wereldoorlog en die we voor de volgende generaties moeten voorzetten’, zei Asselborn. ‘Er is geen reden om kinderen op de vuilnisbelten van de Griekse eilanden achter te laten. Als de EU zichzelf nog in de spiegel wil kunnen aankijken, kunnen landen niet anders dan hieraan meehelpen.’

1.600 minderjarigen

De toezegging van een aantal Europese lidstaten om alleenreizende minderjarige asielzoekers op te nemen kwam begin maart, nadat Turkije kortstondig de deur naar Griekenland had opengezet. Hierop beloofde de Europese Commissie de Grieken extra geld voor opvang en hulp bij de grensbewaking.

Enkele lidstaten, waaronder Duitsland, Italië, Portugal, Bulgarije en Finland, boden aan om in totaal 1.600 alleenreizende minderjarigen op te nemen, van wie woensdag de eerste twaalf zijn opgehaald. Nederland weigert ondanks herhaalde oproepen van mensenrechtenorganisaties en een aantal Nederlandse gemeenten mee te doen aan de vrijwillige ‘relocatie’ van asielzoekers.

Griekse flessehals

In Griekenland verblijven nu zo’n 120 duizend vluchtelingen die grotendeels in afwachting zijn van hun asielprocedures. De circa 5.500 alleenreizende minderjarigen vormen de kwetsbaarste groep; zij kunnen in handen vallen van mensensmokkelaars of op straat belanden, waar ze zich in leven moeten houden met drugscriminaliteit of prostitutie.

Na de grote vluchtelingenstroom van 2015 beloofden de Europese lidstaten Griekenland en Italië te ontlasten door in totaal 160 duizend asielzoekers over te nemen. Deze zogeheten relocatie liep in 2017 vast nadat de EU steeds meer verdeeld was geraakt over het migratiebeleid. Vanaf dat moment strandden nieuwe migranten in Griekenland omdat de buurlanden inmiddels hun grenzen hadden gesloten.

Ondanks miljardensteun van de EU is het Griekenland niet gelukt de toestroom van nieuwe migranten bij te benen en de asielprocedures op orde te krijgen en opvangfaciliteiten te verbeteren. Vorig jaar kwamen er meer dan 75 duizend nieuwe asielzoekers aan in Griekenland, dit jaar waren het er tot nog toe 10 duizend.