Eerste sterftecijfers ziekenhuizen bekendgemaakt
De Nederlandse ziekenhuizen hebben donderdag voor het eerst hun sterftecijfers bekendgemaakt. Daarop hadden media, de inspectie voor de Volksgezondheid, patiëntenorganisaties en de politiek jarenlang aangedrongen. Volgens hen zijn die cijfers een aanwijzing zijn voor de kwaliteit van de zorg.
Het gemiddelde sterftepercentage per ziekenhuis was in 2009, 2,4 procent van alle opgenomen patiënten. De verschillen tussen de ziekenhuizen zijn echter groot, de percentages lopen uiteen van 1,4 tot 2, 7 procent. In Nederland overlijden jaarlijks ruim 130 duizend personen, van wie ongeveer 39 duizend in het ziekenhuis.
De organisaties van de academische ziekenhuizen (NFU) en de algemene ziekenhuizen (NVZ), die de cijfers op hun websites hebben gepubliceerd, waarschuwen dat het om ruwe cijfers gaat die niets zeggen over de kwaliteit van de zorg.
Kankerklinieken
In deze ruwe cijfers is namelijk nog geen rekening gehouden met de verschillen tussen ziekenhuizen. Zo zullen in een gespecialiseerde kankerkliniek meer patiënten overlijden dan in een ziekenhuis waar veel patiënten met verschillende ziekten zijn opgenomen. Dat betekent niet dat die kankerkliniek slechte zorg levert.
De ziekenhuizen zijn onderling niet vergelijkbaar als die ruwe cijfers niet worden gecorrigeerd. De brancheorganisaties verwachten eind volgend jaar een verfijnder overzicht te kunnen geven van hun sterftecijfers. Daarin wordt dan wel rekeninggehouden met verschillen in patiëntenpopulatie.
De reden dat de ziekenhuizen, na jarenlang verzet nu toch met hun – nog niet goed bruikbare – cijfers naarbuiten komen, is ‘dat we niet de schijn willen wekken dat we op die cijfers willen blijven zitten’, zegt Wim van Harten, directeur van het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis en voorzitter van de werkgroep die voor de ziekenhuizen kwaliteitsmaatstaven ontwikkelt.
Verschillende systemen
De Nederlandse ziekenhuizen hanteren nog altijd verschillende systeem om hun gegevens vast te leggen. De kwaliteit is daardoor moeilijk vergelijkbaar. Bovendien is een oordeel over een ziekenhuis als geheel moeilijk te geven: binnen hetzelfde ziekenhuis kan de ene afdeling topkwaliteit leveren terwijl een andere afdeling slechte zorg biedt.
‘Om te kunnen vergelijken zou je per ziekte moeten bekijken hoe de zorgkwaliteit is’, zegt Van Harten. De afgelopen tien jaar is het sterftepercentage met 35 procent gedaald, blijkt uit de cijfers. Ondermeer doordat ziekenhuizen meer oog hebben voor veiligheid. En doordat patiënten eerder naar huis mogen. Maar als ze daar overlijden, verdwijnen ze uit de ziekenhuisstatistieken, erkent Van Harten.
