Eerste Hulp Bij Naalduitval

O denneboom toch, niks maakt mij zo melancholiek als een opgetuigde, stervende kerstboom. Maar ook een boom die zijn naalden laat vallen, is nog wel te redden. Of nou ja: de dood kan nog even worden uitgesteld.

'De denneboom is een taaie. De naalden zijn eigenlijk stevige bladeren die door hun vorm beter bestand zijn tegen extreme omstandigheden zoals kou en uitdroging,' vertelt gewasonderzoeker Pieter van Dalfsen van de Wageningse universiteit. In opdracht van de Vereniging Nederlandse Kerstbomenkwekers deed hij een studie naar naalduitval bij kerstbomen. De fout die veel mensen maken is dat ze alleen kerstbomen met kluit water geven. Een kerstboom op stam krijgt niks. En dat is net zo onlogisch als een bos bloemen zonder water in een vaas zetten.

Van Dalfsen rekende uit hoeveel water een kerstboom nodig heeft. Grofweg mag je uitgaan van 1 liter water per dag per 2,5 cm diameter van de stam. Een kerstboom met een stamdiameter van 10 cm drinkt dus wel 4 liter water. Elke dag. Het dorstigst is uw boom in de eerste week bij u in de huiskamer. Zodra de plant door heeft dat u een slechte boomverzorger bent, sluiten de huidmondjes in de dennenaalden. Zo houdt hij het wat langer vol zonder water.

Misschien kijkt u nu naar de naalden onder uw boom en denkt u: het is nu toch al te laat. Nee, uw boom is waarschijnlijk nog te redden. 'Naalduitval is een vorm van zelfbescherming. Hiermee wordt het verdampend oppervlak snel beperkt, zodat de boom efficiënter met weinig water kan omgaan.' vertelt Van Dalfsen. 'De kans is groot dat de dorstige boom in plaats van vocht lucht heeft opgezogen. Daar kunnen de vaten verstopt van zijn geraakt. Zoals een embolie bij mensen een bloedvat kan afsluiten.' Als u het nieuwe jaar met een levende boom in wilt gaan, is het zaak om nu onmiddellijk chirurgisch in te grijpen. 'Je kunt de onderste schijf van de stam afzagen. Of, iets minder effectief: onderaan de stam een gat boren waardoor de boom toch weer water op kan nemen.'

Een beetje onhandig is dat wel met al die ballen in de boom. Daarom tipt de kerstboomonderzoeker om volgend jaar meteen na aankoop alvast een stukje stam af te zagen. Net zoals je bij bloemen een stukje steel afsnijdt voordat je ze in de vaas zet. Maar met of zonder amputatie: de patiënt zal uiteindelijk overlijden.

Volgende week: valt er nog wat te heksen met planten in mijn tuin?