Een staart met heerlijke golven

Ik bleef hangen op die billen, tot de vlekjes als wolkjes uit elkaar leken te drijven. Zo langzaam als wolken doen als je liggend in het gras naar ze kijkt. Maar deze zijn romiger, niet helemaal wit, en ze zweven in een zachte donkergrijze diepte waar je de damp vanaf kan zien stomen. Het deed me ook aan cappuccino denken maar ik weet niet waarom. Deze schimmelbillen zijn het centrum van het schilderij maar verdienen als detail een eigen kader. Want het liefst zie ik ze alleen vanwege die kleuren en vormen die zo kwalachtig langzaam lijken te bewegen - een slome dans van vlekjes. Dat ze tot een paard behoren, is pas in tweede instantie van belang. En dan, in die tweede instantie, is het ook meteen zo'n achterwerk waar je hand even op moet, omdat het vochtig, zacht en warm is, en dat klopt dan weer precies met het gevoel van die kleuren.

Toen ik het aan Hanneke liet zien - coördinator van Sir Edmund; wat er wekelijks in de bijlage staat is vaak, bij mij wel, het resultaat van gesprekken met haar - omdat ik twijfelde tussen twee details antwoordde ze meteen: 'Deze, omdat het echt een paardenstaart is zoals meisjes die hebben. Terwijl dat normaal bij de staart van een paard helemaal niet zo voor de hand liggend is.' De hele onderste helft van de foto, die met die paardenstaart, had ik nog niet eens serieus bekeken. Dus werd het deze. Een staart met heerlijke golven zoals meisjes die konden hebben op school, meisjes met Echt Lange Haren, Jerry Hall-achtig lang (hoewel Jerry Hall nooit een staart droeg). Springerige dikke haren die dan samengebonden in de loop van de dag in twee of drie golven gaan hangen, alsof het slingerklokjes zijn aan dezelfde wand die synchroon gaan lopen vanwege de trillingen in de muur volgens Christiaan Huygens' principe van de 'sympathie der slingers'. De sympathie van de staart.

Een paardenstaart ís plezier

De perfecte paardenstaart, die iedereen iets aardiger maakt, want bij een paardenstaart past geen slechtheid, een paardenstaart ís plezier - hoewel Madonna er in haar Jean Paul Gaultier-tijd nog wel een enorme powerversie van heeft gemaakt. Maar, ook bij haar: de paardenstaart danst altijd.

Er zijn veel odes aan het paard geschilderd in de geschiedenis, deze wint het wat mij betreft. Omdat het paard meestal juist afstand benadrukt: het is het dier van de bovenklasse, de keizer wordt verbeeld op zijn ruiterportret, de hertog tijdens de jacht, de prins aan het polospelen. Prima allemaal, maar dit paard rúik je, deze is er. Omdat-ie zijn achterwerk naar voren duwt, midden in het schilderij, badend in het gouden licht van Cuyp dat lange, lome schaduwen werpt. Lekker belangrijk dat het ook hoge heren moeten voorstellen die net van de jacht terugkeren (in fantasiekostuums die Cuyp klaar had liggen in zijn atelier, hoor). Het gaat hier om de kalmte, het neerstrijken en de laars uittrekken, de rustende honden, de golvende haren, de dampende billen.

_{Aelbert Cuyp}

_{Rustende ruiters in een landschap}

_{1650-60; olieverf op doek; 116 x 168 cm}

_{Dordrechts Museum}

_{www.detailsofart.com}