Een prima boshut, maar wel wat vochtig

Het zijn de minst opvallende woninkjes in een van de chicste wijken van Arnhem, maar ze hebben wel museale kwaliteit. Als de zestien witte naoorlogse noodwoninkjes rond de Waterbergseweg halverwege 2006 tegen de vlakte gaan, zullen er waarschijnlijk twee naar het een paar honderd meter verderop gelegen Nederlands Openluchtmuseum verhuizen.

Dat wil althans Peter van Leeuwen van woningcorporatie Portaal. Portaal probeert uit eigen middelen en met sponsors de paar ton bij elkaar te krijgen die nodig zijn voor de verhuizing en het onderhoud in de jaren erna. ‘Die woningen zijn typerend voor de periode van de wederopbouw’, aldus Van Leeuwen. ‘Inmiddels zijn ze te klein en bouwtechnisch te slecht om ze nog voor hedendaagse bewoning op te knappen.’

Net na de oorlog waren de prefab-huisjes echter een uitkomst in het verwoeste Arnhem. In 1947 werden ze neergezet, twee aan twee, in betonnen systeembouw. Fundering was er nauwelijks, een teerlaag over de betonnen vloer moest het vocht buiten houden. Kosten 8500 gulden per stuk

In totaal zijn er in Nederland 980 van dergelijke Maycrete-woningen gebouwd (Maycrete is een samentrekking van bedenker Maybeck en concrete). Voor de duur van een jaar of tien, werd toentertijd gedacht, maar de huisjes bleken uiterst bestendig. Breda plaatste enkele jaren geleden een complex van tien van dergelijke woningen in de wijk Princenhage op de gemeentelijke monumentenlijst.

Dat zou hier ook moeten gebeuren, vindt mevrouw Pop Timens (76). In 1961 kwam ze met haar ouders aan de Waterbergseweg wonen. En ze is nog lang niet uitgekeken op haar huisje van acht bij negen meter: een woonkamer, twee slaapkamertjes, een natte cel en een ruime keuken, onder het lover van Amerikaanse eiken- en beukenbomen.

Buurman Ab Zijlstra noemt zijn huis ‘een prima boshut, geweldig om te wonen, maar wel wat vochtig’. Daar wil Timens niets van weten. ‘Het zijn prima woningen. Als er dubbele beglazing komt en het sluitwerk wordt verbeterd, is afbraak helemaal niet nodig. Er is me een wisselwoning aangeboden, maar ik heb begrepen dat het nog jaren kan duren voordat hier iets nieuws staat. Ik heb longemfyseem, dat ga ik niet meer meemaken. Laat de politie maar komen, zelf ga ik niet weg.’

Volgens Timens, die nu 230 euro huur betaalt, wil de woningcorporatie de ‘miljoenengrond’ te gelde maken. ‘Portaal wordt volgens mij meer projectontwikkelaar dan huisbaas, maar ik ben niet makkelijk, dat zullen ze nog wel merken.’

Directeur Jan Vaessen van het Nederlands Openluchtmuseum wil dolgraag een stel Maycrete-woningen opbouwen op zijn terrein. ‘We willen meer aandacht schenken aan de hedendaagse geschiedenis. Deze woningen staan model voor de rationalisering in de bouw, bovendien zijn ze typerend voor de periode net na de oorlog.’

In het weekeinde van 22 en 23 oktober organiseert het Openluchtmuseum alvast een openstelling van twee van de huisjes rond de Waterbergseweg, waaronder het huisje van mevrouw Timens. ‘Natuurlijk doe ik mee, dan kan ik zoveel mogelijk mensen laten zien dat deze huisjes helemaal niet weg hoeven.’