Een man kan geen ‘raadsdame’ zijn, waarom een vrouw dan wel een ‘raadsheer’, wil de Kamer weten

De Kamervragen van de drie partijen worden gesteld naar aanleiding van een sociale media-actie onder raadsheren en andere juristen. Een raadsheer is een rechter van een gerechtshof of de Hoge Raad, die uitspraak doen in hoger beroep of cassatie. Anno 2021 zijn er daarentegen zat vrouwelijke rechters in die functie, waardoor de naam van raadsheer wat vreemd overkomt, vinden meerdere juristen.

Om dit kracht bij te zetten begonnen een aantal juristen een campagne op sociale media onder de #mannelijketaalisnietneutraal. Raadsheer Diederik Radder, onderdeel van het initiatief, veranderde zijn functienaam op sociale media in raadsdame, om aan te tonen hoe gek die mannelijke titel eigenlijk is. De campagne sloeg aan in de juridische wereld.

De Duitse rechtbank spreekt sinds kort van ‘Richterinnen und Richter’. België verving onlangs ‘goede huisvader’, veel gebruikt in het Belgische burgerrecht, voor een ‘voorzichtig en redelijk persoon’ in het Belgische Burgerlijk Wetboek. In Nederland is de discussie niet nieuw. In 2019 was de Hoge Raad positief over een oproep van advocaten voor een vrouw-inclusieve taal in de rechtspraak. In de oproep van de advocaten werd onder meer het gebruik van ‘raadsdame’ geopperd.

Maar zelfs als de gehele juridische wereld verandering wil, ligt de doorslag op het Binnenhof. De functie van raadsheer is namelijk wettelijk vastgelegd, het loon is er direct aangekoppeld. De Raad voor de Rechtspraak en de Hoge Raad gaan niet in op het initiatief en verwijzen beiden naar demissionair minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) voor een eventuele naamswijziging.

D66, PvdA en GroenLinks dienden maandag Kamervragen in. Zij roepen Grapperhaus op een wetswijziging door te voeren die raadsheren een neutralere naam geven. Zij stellen voor te kiezen uit ‘hofrechter’, ‘rechter in cassatie’ of ‘rechter van de Hoge Raad’. De minister, zelf jarenlang advocaat, heeft nog niet gereageerd.