Een lach en een traan in meisjesclubhuis
In de villa op de hoek kijkt een oog het raam uit. Het is een oog en profile en het vult het hele beeldscherm van een televisietoestel dat in een mooie erker, op de tweede verdieping van de villa, schuin naar het venster staat gewend....
CBK Rotterdam
Een lach en een traan
in meisjesclubhuis
Het oog kijkt naar buiten en het knippert. Het glanst, niet van vreugde. In het oog welt een traan. Wimpers vlinderen, maar het verdriet laat zich niet verdringen. De traan zwelt tot het oog vol water staat.
Een stem, hoog en kinderlijk, vermoedelijk die van een jonge vrouw, slaat over. Wat zij vertelt is slecht verstaanbaar, doordat uit de kamer ernaast luid kermisrumoer klinkt. Bovendien onderwijst daar een uitzonderlijk kwieke barbiepop aerobicpasjes aan het bezoek: 'Op en òp en één, twee, òp en go...'
De montere barbie en de dolle pret in het reuzerad staan niet echt in een schril contrast met de jammerklacht van de stem bij het tranende oog. De beelden en geluiden in beide kamers vullen elkaar juist aan: het worden diverse delen uit één en dezelfde soap over één en hetzelfde meisje. De kunstenares Marieke van der Lippe vervaardigt video's die het leven van 'de jonge vrouw' in sjablonen samenvatten. 'De jonge vrouw' doet aan gym, zij stort haar hart uit bij vriendinnen en zij gaat, vermoedelijk met diezelfde vriendinnen, een avondje op de kermis aan de zwier.
Marieke lacht, Marieke huilt. Van der Lippe maakt er karikaturen van, in de goeie zin des woords. Haar video's zijn oogstrelende clichés, in mooie ruimtelijke opstellingen. Fun fair, bijvoorbeeld, de duizelingwekkende kermisbeelden, bestaat uit vier monitoren tegenover een spiegel. (Links en rechts naast die spiegel hupt de hoogblonde Barbiepop 'òp en òp en òp') Alle vier tonen ze fragmenten van het reuzerad en de 'octopus' bij nacht, als een regen van voorbij flitsende kleuren.
Ze maken deel uit van een expositie in Villa Alckmaer, een pand op de hoek van Museum Boymans-van Beuningen in Rotterdam, dat onlangs door het Centrum voor Beeldende Kunst als tentoonstellingsruimte in beslag is genomen. Eén van Van der Lippe's tapes somt een eindeloze reeks moppen op over blondjes. Als volgt.
Q.: What is a blonde in a library? A.: Lost! Q.: How do you tell if a blonde is stressed? A.: Her tampon is behind her ear and she can't find her bloody pencil! Elke mop wordt weggelachen.
Met (onder meer) het naar buiten kijkende oog, de in de spiegel reflecterende kermis en de naast de spiegel gymmende Barbie, verandert Van der Lippe de villa in een wervelend 'meisjesclubhuis', waar wordt afgerekend met vooroordelen door zowel die vooroordelen als de meisjesachtige uiterlijkheden zelf tot in het idiote te verdubbelen: oppervlakkig en diepzinnig, gevoelvol en grof.
Wilma Sütö
Video's van Marieke van der Lippe en schilderijen van Anuli Croon, t/m 3 december in het CBK Rotterdam, open: wo-zo 12-17 uur.