Een jongensboek zonder einde

Het Swansea-avontuur van John van Zweden leest als een jongensboek: een jeugdvriend vraagt hem een halve ton om de voetbalclub te redden. Hij doet het en negen jaar later zit de 49-jarige volksjongen uit Den Haag, op een zaterdagochtend, in het luxe Melia White House-hotel naast Regent's Park waar de spelers van Swansea zich voorbereiden op de uitwedstrijd tegen Arsenal.

'Het is écht een debiel verhaal', zo vat Van Zweden, eigenaar van het Behangparadijs, het samen. 'Bij mijn bedrijf tel ik in honderden, soms duizenden euro's, maar hier praten we over bedragen met zoveel nullen dat je niet eens weet waar je die komma neer moet kwakken.'

Negen jaar geleden stonden de voetballers van Swansea City na de training nog onder de koude douche en sliepen ze bij verre uitwedstrijden in herbergen. De club uit Zuid-Wales bloedde indertijd langzaam dood onder de in Swansea en omstreken gehate Australische zakenman Tony Petty.

Vijf trouwe fans, onder wie David Morgan, besloten de club op te kopen. Daarvoor moesten ze gezamenlijk een kwart miljoen pond op tafel leggen. Dat leek te lukken, maar een dag voor de deadline haakte er eentje af. Op die bewuste avond ging de telefoon in huize-Van Zweden. Het was zijn oude maat David.

'Ik had al snel door waarom hij belde,' zegt Van Zweden lachend. 'Maar mijn vrouw zat naast me. Als ik 'ja' had gezegd, had ze, denk ik, de deur op slot gedaan en kwam ik er nooit meer uit. Ik hield het netjes af en ben de hond gaan uitlaten. Buiten belde ik hem terug om te zeggen dat ik zou kijken wat ik kon doen.'

De volgende ochtend liep Van Zweden om vijf over negen de bank uit met een cheque. 'Ik pakte het eerste het beste vliegtuig. In Swansea stonden duizenden fans te wachten. Ik moest nog snel een net pak kopen, want pakken draag ik nooit. Hoe dan ook, de club was gered.'

De vriendschap met David en de liefde voor de 99 jaar oude club dateren uit de jaren zeventig. Op zijn 16de verjaardag maakte Van Zweden kennis met het Engelse voetbal, toen zijn vader hem meenam naar Chelsea - Manchester United. 'Het was een spannende pot. Vijf minuten voor het einde wilde die ouwe er vandoor. Ik zei: 'Ben je wel helemaal tof?'

'Maar hij had een verrassing in petto. We namen de metro en twee haltes verder stapten we uit bij Putney Bridge. Daar moest Fulham tegen Swansea spelen. Ik had nog nooit van Swansea gehoord.'

Korte tijd later kwam een leraar Engels met het idee de talenkennis van zijn leerlingen te verbeteren. 'Hij raadde ons aan een penvriendje te zoeken bij een Engelse voetbalclub. De meesten kozen voor Manchester United of Chelsea, maar ik koos voor Swansea. Kies altijd voor de underdog, zei mijn ouwe altijd.

'Mijn brief kwam meteen pontificaal in het programmaboekje te staan. Daar reageerde een gozertje op: David. Dat werd een goede vriend. Ik logeer nog altijd bij hem als ik in Swansea ben.' De timing bleek goed gekozen, want voor Swansea braken onder de jonge trainer John Toshack gouden tijden aan. The Swans stonden zelfs even bovenaan in de hoogste divisie.

Als het even kon, nam Van Zweden de boot naar Engeland om Swansea-wedstrijden te bezoeken. 'Door de jaren ben ik in alle stadions geweest en werd ik als eerste Nederlander lid van de 'Club van 96'. Ik probeer zelfs de nieuwe stadions te bezoeken. Onlangs kwam ik in de buurt van Rotherham, dat een nieuw stadion heeft, en pakte snel een pot mee.'

In Den Haag werkte hij in Het Behangparadijs, een familiebedrijf dat onder zijn leiding uitgroeide tot de grootste behangwinkel van Nederland. Hij beschouwt zich als een gewone werknemer. 'Ik ben geen directeur die op zijn luie reet in de bestuurskamer gaat zitten. Ik sta in de winkel, bezorg spullen, ga met de behangers en stoffeerders mee.'

In het bedrijf heeft Van Zweden een Swansea-museum, opgezet met alle programmaboekjes sinds 1925 en alle tenues sinds 1967. 'Ik ben daar elke dag zeker anderhalf uur mee zoet, bijvoorbeeld om naar oude wedstrijden te kijken.'

Eenzelfde soort saamhorigheid leeft er bij Swansea. Toen Van Zweden mede-eigenaar werd, stond de club onderaan in de laagste divisie. Bij thuiswedstrijden op het door kroegen omringde Vetch Field kwamen tweeduizend toeschouwers. Een van de eerste beslissingen die de nieuwe eigenaren namen, betrof het halveren van de spelerssalarissen en het invoeren van een bonussysteem. 'Van de eerste vier duels wonnen we er drie en speelden we er een gelijk.'

De club klom door de divisies omhoog. 'We moesten zes jaar geleden winnen bij Bury en hopen dat Southend niet verder zou komen dan een gelijkspel bij Exeter. Dat gebeurde en er barstte een groot feest los. Maar opeens werd onze keeper door de politie met handboeien aan een hek vastgebonden. Hij had zijn shirt in het publiek ingegooid, maar de politie dacht dat het een champagnefles was. Een collega-directeur legde het uit aan de politie. Werd ook hij vastgebonden!'

Promoties

De promoties gingen gepaard met professionalisering. 'We hadden wel een bestuur waarin iedereen gelijk was. Allemaal honderd procent normale gasten. We vergaderden aan de bar en wedstrijden zagen we vanaf de North Bank. We hadden geen voorzitter, geen secretaris. Op een dag belde de bond met het verzoek toch wat functies te verdelen.'

Ook bouwde de club een nieuw stadion. 'Bij de opening was prinses Anne aanwezig en ons werd verteld dat we haar niet mochten aanspreken tot zij zelf een gesprek zou beginnen. En je moest je hoofd knikken als ze langsliep. Zonder meteen een kopstoot te geven. Ons gesprek duurde zo lang dat haar schema moest worden aangepast.'

Onder Van Zweden ontstond er een band tussen zijn voetballiefdes: ADO Den Haag en Swansea City. De clubs koesteren overeenkomsten: ze liggen aan zee, hebben allebei een vogel in het embleem en wisselen diepe dalen af met hoge pieken. In de kleedkamer van het Liberty Stadium is Engels met een Haags accent te horen. Afgelopen jaar gingen de prestaties opmerkelijk gelijk op. Van Zweden toont een tattoeage van een gedenkwaardige dag: 7 november 2010. 'Den Haag won uit met 0-1 tegen die gasten uit Amsterdam en de Swans verloegen aartsrivaal Cardiff met dezelfde cijfers, in Cardiff.'

Het zou nog mooier worden. Eind mei bereikte Den Haag Europees voetbal en een dag later promoveerde Swansea naar de Premier League. 'Dat was een krankzinnig weekeinde. Ik weet nog dat we de avond ervoor in een hotel een bestuursvergadering hadden gepland. Toen ik aankwam, trof ik mijn collega's knetterdronken aan op de vloer van de karaoke-bar. Ik zei nog tegen mijn vrouw: ik geloof dat die vergadering niet doorgaat.'

Met de 4-2-zege op Reading begon het miljoenenbal, maar Swansea deed geen gekke dingen op de transfermarkt. 'Onze manager kreeg alle vrijheid, zolang hij maar niet met miljoenen ging smijten en met Wayne Rooney op de proppen kwam. Helaas ging onze keeper Dorus de Vries naar Wolves. Dat was vooral een schok voor mijn 8-jarige dochtertje. Die was dolverliefd op hem!'

Van Zweden kijkt zijn ogen uit in de Premier League. De eerste wedstrijd was bij Manchester City. 'Ik kon mijn enkels niet zien zo dik was het tapijt in de bestuurskamer. Ik vroeg om een biertje, maar er was alleen champagne. Bij Swansea hadden we altijd sandwiches, of Welsh lamb. Geen idee wat we bij City te eten kregen. Je moest wel goed op je bord kijken om het te zien liggen.

'Het bleef lang 0-0. Toen kwam Aguëro en die schopte er een paar in. Ze hebben wel een rijke eigenaar, maar de club zelf zit dik in de schulden. Swansea is de enige club in de Premier League met een gezond huishoudboekje. Als Platini z'n zin krijgt en clubs niet meer rood mogen staan, worden we zo kampioen.'

Ondanks een moeizame seizoensstart geniet Van Zweden van elk moment. Van de topduels maken we familie-uitjes. 'Mijn vrouw is nu hier en vier keer per jaar mag mijn 15-jarige zoon mee. Dan maken er er een mannenweekeinde van. Hij wil in ieder geval mee als we tegen Everton spelen. Hij heeft iets met die club. God mag weten wat.'

Twee mede-directeuren onderbreken het interview. Er staat een aandeelhoudersvergadering op het programma. 'De kans bestaat dat op een dag een rijke Rus aanklopt om de club te kopen. Dat hou je niet tegen. Maar ik hoef dat geld niet joh. Ik zit liever op de tribune.'

undefined