Een invoelbaar 'nee'

Wij zijn niet verantwoordelijk voor de schulden van een klein groepje roekeloze bankiers, meenden de meeste IJslanders. Daarom stemden zij voor de tweede keer tegen een overeenkomst met Nederland en Groot-Brittannië over de terugbetaling van de Icesave-tegoeden.

Het sentiment van de IJslanders is begrijpelijk. Maar in laatste instantie worden zij niet verantwoordelijk gehouden voor de bankiers, maar voor het falen van de politici die zij zelf gekozen hebben. Hun toezicht op de IJslandse banken schoot schromelijk tekort.

Natuurlijk kan van IJslandse burgers niet worden verwacht dat zij deze spectaculaire ineenstorting voorzagen toen zij op deze politici stemden. Maar hoe men het ook wendt of keert, IJsland is verantwoordelijk. Het zou ook onbevredigend zijn als het land die verantwoordelijkheid zou kunnen ontlopen.

IJsland moet daarom terugbetalen, maar Nederland en Groot-Brittannië moeten rekening houden met de IJslandse burgers die zelf slachtoffer zijn van de crisis. Ook moeten zij het broze herstel van de IJslandse economie niet frustreren. Bovendien dragen Nederland en Groot-Brittannië zelf ook een zekere verantwoordelijkheid: Icesave had nooit tot de markt toegelaten mogen worden. Het nu weggestemde Icesave-akkoord voldeed aan die voorwaarden. IJsland mocht lang doen over de terugbetaling, tegen een relatief lage rente. In het referendum woog de woede van de IJslanders echter zwaarder.

Toch lijkt de schade alleszins mee te vallen. Het leeuwendeel van de IJslandse schuld kan waarschijnlijk worden betaald uit de failliete boedel van Landsbanki. Bovendien is het gunstig dat de zaak nu voor de rechter komt. De onderhandelingen over de Icesave-deal werden bemoeilijkt doordat er zo veel juridische onduidelijkheden waren. Jurisprudentie kan helderheid creëren, hetgeen weer kan bijdragen aan de noodzakelijke bestrijding van ondeugdelijke financiële praktijken.

undefined