Een foto die zo je oog in glijdt
Zesde en laatste aflevering alweer. En de zesde kanshebber voor de hoofdprijs die Merel Bem vond: een griezelig mooie foto van een illusionistenduo van de bovenste plank.
Sommige foto's zijn het resultaat van veel. Veel mensen, veel voorbereiding, veel nabewerking. Modefoto's zijn daar een goed voorbeeld van. Ze worden meestal gemaakt door een team dat bestaat uit de fotograaf, een stylist, een visagist en meestal ook nog iemand voor het haar. De beroemde Britse modefotograaf Tim Walker heeft zelfs zo veel mensen rondlopen op zijn sprookjesachtige sets, dat je hem eerder regisseur zou moeten noemen.
Aan deze bijzondere foto, Exhibit, van Freudenthal/Verhagen werkten vier mensen - nee vijf. Freudenthal/Verhagen is een duo, bestaande uit Carmen Freudenthal (fotograaf) en Elle Verhagen (stylist), samen sinds 1989. De twee mogen een groot aantal toonaangevende opdrachtgevers en lifestyletijdschriften tot hun klantenkring rekenen. Ook werkten ze samen met modeontwerpers, onder wie Viktor & Rolf.
Voor degenen die vorig jaar de Amsterdamse fotografiebeurs Unseen bezochten: Freudenthal en Verhagen waren verantwoordelijk voor het spectaculaire beeld dat daar de show stal: een prachtig bruin paard en zijn berijdster, wier hemelsblauwe gewaad uit het beeld komt en over lijkt te gaan in een klokkende rok van echte stof. Illusionisten van de bovenste plank, dat zijn ze.
The Ravestijn Gallery in Amsterdam, opgericht in 2012 en neergestreken met uitzicht over het IJ, behartigt de belangen van het duo. Oprichters Narda van 't Veer (eveneens directeur van het inpandige fotoagentschap Unit) en Jasper Bode 'verzamelden' de afgelopen jaren een aanzienlijk aantal succesvolle fotografen en kunstenaars, onder wie Ruth van Beek, Koen Hauser, Ernst Coppejans en het duo Lernert & Sander. Wie houdt van 'lekker beeld', een term die graag wordt gebezigd door fotoredacteuren en tijdschriftmensen, van foto's die zo het oog inglijden met hun eigentijdse, opvallende en vooral esthetische beeldtaal - die moet hier zijn.
Hoe werkt het?
Is het een meerkeuzevraag, dan noteert u de letter die staat vóór het door u gegeven antwoord. Is het een open vraag, dan noteert u de eerste letter van het antwoord, tenzij iets anders van u verlangd wordt. Van de aldus verkregen 12 letters maakt u een woord. Wellicht handig om te weten: het onderwerp van de quiz is cultureel erfgoed in brede zin; de 12-letterwoorden hebben alle iets uitstaande met de hoofdprijs. Na 6 afleveringen mailt u de 6 woorden naar: zomerquiz@volkskrant.nl. Inzenders van de juiste (lees: door ons bedoelde) woorden maken kans op een van de prijzen. Inzenden vóór 27/8. Uitslag: 31/8 in V en uitgebreider op volkskrant.nl.
Exhibit werd gemaakt voor een modespecial van NRC Handelsblad. De foto behoort tot een serie, die ook Exhibit heet, en die je in haar geheel kunt bekijken op de website van Freudenthal/Verhagen. Deze foto, waarop een vrouw met perfect haar (dankzij die haarstylist) tegen een grote foto van zichzelf leunt, is ongetwijfeld de beste uit de reeks.
Op de andere foto's is de illusie minder, omdat je meteen ziet, of dat in elk geval denkt, hoe het beeld ontstond. Bij deze foto niet. Deze is vreemd en een beetje eng en griezelig mooi. En hij doet precies wat je van een goede modefoto verwacht: de kijker op het verkeerde been zetten, betoveren en een droombeeld creëren, van die dingen waar de mode zelf ook zo goed in is.
Voilà, verkocht. Hoewel: hoe duur is deze foto eigenlijk? Ingelijst en al (in een eiken lijst, achter museumglas, glas dat zo min mogelijk spiegelt) kost ze 2.450 euro, exclusief btw. Die prijs blijft zo, ongeacht het aantal al verkochte werken binnen de editie van tien.
En wat die editie betreft: daar zijn ze bij The Ravestijn Gallery consequent in. Is een editie uitverkocht, dan is-ie uitverkocht en dan is het niet de bedoeling dat de fotograaf de foto op een ander formaat nog snel even gaat bijdrukken. Wie dan nog durft te protesteren met de opmerking 'ja maar, Helmut Newton deed dat ook, hoor', krijgt te maken met het strengste gezicht van Jasper Bode en de dodelijke opmerking: 'Jij bent Helmut Newton niet.'
Au. Maar: kopers kunnen er nu dus van uitgaan dat van deze Exhibit echt maar tien exemplaren bestaan en dat hun foto niet in waarde zakt. Leve de kunstmarkt. En als troost voor wie dit niet kan betalen: in het najaar presenteren Freudenthal en Verhagen een prachtig boek waarin hun foto's op kleur worden gerangschikt. Wederom het resultaat van veel, de prijs niet inbegrepen.
Welke foto Merel Bem gekozen heeft, vermelden we met de uitslag op 31 augustus in V.
1. Van welke Zeewoldenaar is deze vaste hand?
2. 'Lange tijd werden in Friesland ook twee dialecten van het Nederlands gesproken. Toen men de Friese commissaris van de koningin, baron van Harinxma thoe Slooten, toestemming vroeg Fries te spreken tijdens de vergaderingen van de Provinciale Staten, antwoordde hij: 'We hewwe hier altied Nederlands sproken, en daar gaan we gewoan met deur.''
Hawar, welk Fries spreken onze Nederlandse Friezen?
O Westerlauwers
P Saterfries
B Noord-Fries
V Oost-Fries
3. Laoter as'k groat ben, dach Nijntje op eên dâg, goatik een fietstoch maoke, k'hoop da da dan mâg. 3
T Haags
R Twents
M Mestreechs
O Utregs
4. Mobiel erfgoed. Clark Gable's ... 4
N Duesenberg
D Studebaker
I Packard
K Auburn
5. 'Om in Engeland lekker te eten zou je drie keer per dag moeten ontbijten' (W. Somerset Maugham). Ervan uitgaande dat dat zwarte goedje zeewierpuree is, en je krijgt er ook nog kokkels bij, waar zijn we dan? 5
E Schotland
D Ierland
W Noordwest-Engeland
J Noord-Ierland
T Wales
6. Ful medames.
T Egypte
I Zuid-Franrijk
J Marokko
D Midden-Amerika
7. Zo'n foto die alsmaar beter wordt. Eddo Hartmann fotografeerde locaties in de VS die een rol speelden in de ontwikkeling van kernwapens in de jaren vijftig en zestig. Half Life, noemde hij de serie. Weet u waarom?
C Hij werd 40
F Keerpunt in zijn leven
G Zou maar voor de helft betaald worden
E Term die de toestand van onstabiele atomen weergeeft
8. Abdij van 8
V Fris (Frankrijk)
E Melk (Oostenrijk)
C Ham (Frankrijk)
D Dingen (Duitsland)
9. Kent u hem nog, onze eerste wereldberoemde cartoonist? Ton ...
10. Lord Byron: 'Het dorp X is waarschijnlijk het mooiste dorp ter wereld. Ik ben hier heel gelukkig.' X ligt uiteraard in...
O Roemenië
N Polen
F Portugal
A Rusland
11. Veelkleurig hindoeïstisch feest.
Y Holi
X Divali
Q Dusera
Z Krishna Janamashtmi
12. 'Het vermijden van persoonlijke gevoelens is essentieel voor Zero.' Aldus een kunstenaar die niettemin in zijn vrije tijd bomen kuste. Tot 8 november is zijn werk met dat van verwante geesten in het Amsterdamse Stedelijk Museum te zien. Weet u zijn achternaam?