Een diner met de sultan bij zonsondergang

Constantinopel, 22 juni 1881

Dufferin dineerde met de sultan, en ik zal hier zijn verslag weergeven. Met zes andere gasten ging hij om zes uur aan boord van het stoomschip en pas om één uur kwamen ze terug. Bij aankomst in het paleis moesten ze enige tijd wachten, want de sultan dineert bij zonsondergang.

Na binnenkomst van de sultan volgden ze hem naar de eetzaal, waar al de pasja's klaar zaten. De sultan werd vergezeld door twee jongens, zijn zoon en zijn neef. Hij zat aan het hoofd van de tafel, op geruime afstand van zijn buren. Dufferin zat rechts van hem, en naast hem stond een van de hoge pieten van het land, Munir Pasha, die optrad als tolk.

Steeds als de sultan het woord tot hem richt, maakt hij een salaam, een diepe buiging. Het verbeeldt dat hij stof opraapt en het over zich heen gooit, al raakt hij in de huidige vorm slechts snel zijn maag, borst en voorhoofd aan.

Als de sultan iets tegen Munir Pasha zei, maakte die een salaam en herhaalde het in het Frans voor Dufferin. Diens antwoord werd daarna met dezelfde onderdanige geste aan de sultan overgebracht.

Niemand anders sprak aan tafel, maar gelukkig werd er onderwijl welluidende muziek gespeeld. Pas sinds kort verwaardigt de sultan zich in gezelschap te eten, voorheen placht hij slechts toe te schouwen bij zijn diners. De maaltijd duurde lang, en de sultan vroeg naar mij en de kinderen, de gebruikelijke smalltalk.

_{Hariot Lady Dufferin (1844-1936), echtgenote van de Britse ambassadeur Lord Dufferin. Uit My Russian and Turkish Diaries, 1917.}