Een bevlogen theaterman, die juist nu node gemist zal worden

Met het plotselinge overlijden van Evert de Jager, algemeen directeur van het Nationale Toneel is Den Haag, verliest het Nederlandse theater een van zijn meest invloedrijke belangenbehartigers. Juist in deze tijd, waarin hard gevochten zal moeten worden tegen de aangekondigde bezuinigingen in de podiumkunsten, zou een man als De Jager met zijn staat van dienst en invloedrijke netwerk van groot belang kunnen zijn.

Maar het Nederlandse toneel zal het zonder hem moeten doen - afgelopen vrijdag is hij in een hotelkamer in München overleden. Hij was daar om de openingsvoorstelling van Johan Simons bij te wonen en had ook een afspraak met acteur Pierre Bokma, die daar momenteel werkt. Bij beide afspraken kwam hij niet opdagen; naar verluidt is hij bezweken aan een hartstilstand.

De schok kwam hard aan bij de Nederlandse delegatie die in München op bezoek was. Maar nog veel harder uiteraard bij zijn vrouw en familie, en bij zijn gezelschap, het Nationale Toneel. Gevestigd in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag, sinds zijn aantreden daar in 1999 zijn tweede huis. Of eigenlijk: zijn eerste huis.

Want De Jagers bevlogenheid, werklust en inzet voor het theater zijn ongekend: dag en nacht was hij voor zijn gezelschap in touw. Daarnaast bekleedde hij verschillende advies- en bestuursfuncties. Naast hem was Johan Doesburg artistiek directeur.

De Jager heeft - en dat is zijn grootste wapenfeit - het Nationale Toneel dat bij zijn aantreden in een moeilijke fase zat, omgebouwd tot een groot en florerend gezelschap. Waarin naast het spelen van het klassieke wereldrepertoire ook plaats is voor nieuw talent en moderne schrijvers. Onder zijn leiding werd twee jaar geleden het NT-Gebouw geopend, een prachtig toneelhuis met kantoren en repetitieruimten maar ook twee theaterzalen, waarin vooral nieuw repertoire wordt gespeeld.

Evert de Jager is begonnen als acteur; in 1977 deed hij eindexamen aan de Toneelacademie Maastricht. Daarna speelde hij bij de Haagse Comedie, speelde en regisseerde bij het Ro Theater, en werd artistiek leider van De Voorziening in Groningen (dat opging in het Noord Nederlands Toneel). Daar is hij zich meer gaan richten op de zakelijke kant en het management in het theaterbedrijf.

De Jager was niet altijd een makkelijk man, had moeite met tegenspraak en kritiek, was geen warme, joviale toneelvader - althans voor de buitenwacht niet. Maar wel gedreven, gewaardeerd en gerespecteerd. Eerder dit jaar verraste hij vriend en vijand met de benoeming van Theu Boermans tot artistiek directeur, die medio 2011 in Den Haag aan de slag gaat.

Het overlijden van Evert de Jager werd vrijdag vlak voor de première van Verre Vrienden - de nieuwe grotezaalvoorstelling van het NT - bekendgemaakt. De voorstellingen daarvan werden afgelopen weekeinde afgelast; het Nationale Toneel heeft zijn directeur verloren en moet daar eerst van bijkomen.