Economen: woonakkoord zal markt niet vlot trekken
Het moeizaam bereikte woonakkoord van het kabinet zal de vastgelopen woningmarkt niet uit het slop trekken. De maatregelen gaan niet ver genoeg en zijn onduidelijk. Dat stelt een ruime meerderheid van het economenpanel Me Judice ('Naar mijn mening') in een peiling die vandaag wordt gepresenteerd.
Het kabinet bereikte twee weken geleden een akkoord met D66, ChristenUnie en de SGP over een pakket maatregelen om de woningmarkt vlot te trekken. De mix van hogere huren, een lagere btw voor verbouwingen, een verhuurdersheffing voor corporaties en een speciale hypotheek voor starters is 'de impuls die Nederland nu nodig heeft', zei VVD-minister Stef Blok van Wonen bij de presentatie.
De stagnatie op de woningmarkt en de gevolgen daarvan voor de bouw zijn een belangrijke oorzaak van de derde recessie die Nederland in korte tijd treft. Een impuls voor de woningmarkt zou dus zeer welkom zijn, maar de meeste van de bijna vijftig deelnemers van de Me Judice-peiling vrezen het ergste.
Halfbakken
'Het is een rommelig halfbakken compromispakket: too little too late. Dit zal weinig zoden aan de dijk zetten', zegt de Tilburgse econoom Arjen van Witteloostuijn in een toelichting.
'Het vertrouwen in de markt is weg. Dat kun je niet even repareren. Ieder half jaar met een ander pakket komen helpt ook niet', oordeelt Gerard van den Berg.
Zijn Nijmeegse collega Eelke de Jong: 'De regeling rond de hypotheekrenteaftrek is zo onduidelijk dat marktpartijen nog een aanpassing verwachten. Daardoor blijft de onzekerheid.'
Vier op de tien economen zijn het oneens met de stelling dat het pakket maatregelen de komende twee jaar tot merkbaar herstel zal leiden, gemeten in een stabilisering van de huizenprijzen en meer woningtransacties en bouwactiviteiten. Nog eens 18 procent is het 'zeer oneens' met de stelling. Een kwart heeft 'eens noch oneens' ingevuld, slechts een op zes economen gelooft wel dat het pakket gaat helpen.
Stappen
'Het zijn nog geen grote hervormingen, maar wel stappen in de goede richting', zegt Kees Goudswaard. De Leidse econoom noemt de tweede lening voor een hypotheek daarbij 'een ongelukkig onderdeel van het pakket'.
Vrijdag meldde de Volkskrant dat deze 'Blok-hypotheek', bedoeld om de maandlasten voor starters te verlagen, extreem duur uitpakt. Met een tweede lening besparen kopers wel zo'n honderd euro op hun maandlasten, maar op termijn zijn ze juist 60 duizend euro meer kwijt aan rentelasten dan kopers die hun annuïteitenhypotheek volledig aflossen.
Volgens minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) gaat het maar om een optie. 'Mensen hebben eerst minder maandlasten en gaan later meer betalen. Dat is zo klaar als een klontje. We gaan kijken hoeveel mensen ervan gebruik maken. Dit is een optie, dit hoeven mensen niet te doen', zei de PvdA-minister zaterdag bij het radioprogramma TROS Kamerbreed.
Het kabinet krijgt weinig steun van deskundigen voor zijn aanpak van de stagnatie op de huizenmarkt. Slechts een op de zes economen ziet er iets in.
