Echt waar, Russische leiders moeten op een houtje bijten

Het lijkt erop dat de Russische leiders een verontschuldiging tegoed hebben van het publiek. Eeuwenlang gingen de Russen ervan uit dat een hoge publieke functie betekende dat je kon meevreten uit de staatsruif en dat iemand die de regering verliet zonder zichzelf verrijkt te hebben gek was....

THE GUARDIAN

The Guardian

MOSKOU

Maar de huidige Russische leiders maken geen misbruik van hun uitgebreide macht en de gebrekkige regels over belangenverstrengeling. Het zijn fatsoenlijke, bescheiden huisvaders wier hoogste ideaal niet rijkdom is, maar oprechtheid - als je tenminste geloof hecht aan hun officiële inkomensopgave.

Neem de premier, Viktor Tsjernomyrdin, die het hoofd boven water moet zien te houden met een jaarinkomen van 16 duizend gulden. Over de aandelen die hij volgens de geruchten bezit in 's werelds grootste gasbedrijf Gazprom, waar hij directeur van was, wordt met geen woord gerept.

Of neem president Jeltsin, die per maand niet meer dan zevenduizend gulden bruto verdient. Weinig kans dat hij kan bijdragen aan het collegegeld dat zijn kleinzoon moet betalen aan die dure Britse kostschool.

Jeltsins opdracht aan overheidsfunctionarissen om elk jaar hun inkomsten en bezittingen openbaar te maken is ontvangen met veel cynisme. Hoewel velen van hen beweren bescheiden te leven, is de overtuiging dat de regering corrupt is niet afgenomen, maar juist gegroeid.

De grootste scepsis was gereserveerd voor Boris Berezovski, succesvol zakenman en secretaris van de Veiligheidsraad. Hij gaf een jaarinkomen op van 890 duizend gulden, maar bezittingen van slechts 80 duizend. Het zakenblad Forbes schatte Berezovski's vermogen onlangs op 6,8 miljard gulden. Waar is of niet, voor hij toetrad tot de regering-Jeltsin maakte de financier er nooit een geheim van dat hij media- en transportbedrijven bezat ter waarde van vele miljoenen.

Degenen die een hoog inkomen opgaven hebben al evenveel verdenking op zich geladen. Wat is bijvoorbeeld de bron van de rijkdom van sommige regionale leiders? Kirsan Iljoemzjinov, president van de boeddhistische regio Kalmukkië in het zuiden van Rusland, gaf een jaarinkomen op van 2,2 miljoen gulden en bezit zes Rolls-Royces.

Veel Moskouse functionarissen hebben niet de moeite genomen om opgave te doen, maar Jeltsins decreet voorziet niet in serieuze bestraffing van onwilligen. Noch bevat het enig mechanisme om erachter te komen of de functionarissen de waarheid vertellen.

Het decreet houdt geen rekening met twee bekende methoden om de rijkdom van bureaucraten te verbergen: alles laten registreren op naam van een familielid, of juridisch 'gebruiksrecht' houden op bijvoorbeeld een auto, zonder officieel de eigenaar te zijn.

Georgi Satarov, een loyale adviseur van Jeltsin, zegt dat de details van de opgaven minder belangrijk zijn dan het feit dat ze gedaan zijn. Sergej Markov van de Moskouse Carnegie Stichting is het gedeeltelijk met hem eens. 'Natuurlijk hebben de meesten meer geld dan ze zeggen. Maar soms moet je, om een kilometer af te leggen, eerst een kleine stap zetten.'

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden