Dwars door China 22: Grote Amerikaanse Frieten

Het is geen echte Big Mac, deze vethut, maar een creatie van een Chinese ondernemer die wel brood zag in snelle happen met een Amerikaans tintje.

Grote Amerikaanse Frieten, luidt de leus waarmee hij klanten lokt. Vijf filialen heeft het opkomende snackimperium inmiddels in het verre westen van China, het filiaal waar we aanschuiven bevindt zich in de hoofdstraat van Jinghe, een stadje aan de voet van de Hemelbergen.

Propaganda
Chinezen hebben een boeiende dubbele houding ten opzichte van Amerika. In de officiële propaganda spelen de Verenigde Staten de rol van grote tegenstrever: de tanende wereldmacht die probeert herrijzend China zijn rechtmatige hoofdzetel op het wereldtoneel te onthouden.

Gewone Chinezen geloven dat maar half. De meesten zouden als puntje bij paaltje kwam graag naar de VS emigreren - en ze klagen erover dat corrupte partijbobo's die er met miljoenen vandoor gaan die kans wel krijgen, en zij niet.

Als troost kunnen ze wel in Amerikaanse auto's rijden tegenwoordig:
Buick is een van de populairste merken in China, Chevrolet is sterk in opkomst. Echte patsers rijden natuurlijk in een Cadillac Escalade, of zelfs een Ford F150 megatruck.

Vip-lounges
Maar nu de innovatie bij Grote Amerikaanse Frieten. Wat heeft de snackbarhouder gedaan? Bij het raam in de hoofdstraat van Jinghe heb je nog de gewone zitjes. Achterin de zaak zijn er echter kamertjes van gemaakt, met een gordijn ervoor. Zes minieme vip-lounges telt de zaak zo. Ze vinden gretig aftrek bij de tieners van Jinghe, die nu achter hamburger en cola onbespied kunnen ginnegappen.

De snackbarhoudster en haar man zijn migranten uit Sichuan, midden China. Ze zijn met de hele familie een paar jaar geleden naar Xinjiang verhuisd omdat er in de Nieuwe Grensprovincie meer ruimte is, vertelt ze.

Grote Amerikaanse Frieten serveert ook nog ijskoud Wusu bier bij het menu. De hamburger kan zich overigens qua compositie zeker meten met het product dat de Amerikaanse oerketen serveert. Voor veertig yuan, vijf euro, leggen we een stevige bodem in de maag. Laat het laatste stuk van de lange weg door China nu maar komen.

Volgende keer: militaire parade

_{Hans Moleman is (nog even) correspondent voor de Volkskrant in China. Hij maakt een afscheidsreis door het land en doet daarvan verslag op Volkskrant.nl}