Dure les
De aanleg van de Betuwelijn is een dure les voor de overheid. Hoewel vanaf de eerste plannen voor de aanleg van een goederenspoorlijn van de Rotterdamse haven naar het Duitse achterland twijfels rezen over de financiële haalbaarheid van het plan, heeft de politiek nooit de moed gehad de Betuwelijn af...
Nu de goederentreinen bijna gaan rijden, blijft de Betuwelijn degemoederen bezig houden. Minister Peijs van Verkeer en Waterstaat beslistevorige week dat staatsbedrijf Prorail voor de eerste vijf jaar de concessiekrijgt om de Betuwelijn te exploiteren. De beheerder van het Nederlandsespoorwegnet krijgt een subsidie van 75 miljoen euro om de aanloopverliezente kunnen dekken.
De keuze voor Prorail is vreemd, aangezien er ook een commercieelconsortium in de race is. Dit samenwerkingsverband van de Rotterdamse enAmsterdamse haven, het Britse Towrail en staatsbedrijf Prorail zou de klusvoor een geringer bedrag kunnen doen. Aangezien er tussen deinitiatiefnemers onderling wantrouwen ontstond, waarbij medepartij Proraileen doorslaggevende rol speelde, durfde Peijs de onderhandelingen niet afte ronden. De Tweede Kamer doet er goed aan de minister nogmaals naar deonderhandelingstafel te sturen. Rotterdam en Amsterdam hebben ook latenweten met deze beslissing geen genoegen te nemen.
Gezien de exploitatiesubsidie is het verleidelijk om de spoorlijn in hetgeheel niet in gebruik te nemen. Waarom geld uitgeven aan spoorvervoer alsde gebruikers er kennelijk niet voor willen betalen? Gezien de enormeinvestering van 5 miljard euro is het echter acceptabel om de komende vijfjaar te bezien of de Betuwelijn uit de aanloopverliezen kan komen.
De Betuwelijn zal wel op een andere manier zijn schaduw vooruit blijvenwerpen. Door de financiële tegenvallers bij de aanleg van zowel degoederenspoorlijn als de hogesnelheidslijn naar Parijs, is een gezondedosis wantrouwen gekweekt over grote infrastructurele investeringen. Mededoor de les van de Betuwelijn, is het kabinet terecht terughoudend over deaanleg van een snelle trein naar Groningen. Net als bij de Betuwelijnblijkt uit diverse onderzoeken dat de Zuiderzeelijn duur en overbodig is.Het is te hopen dat de politiek de lobbyisten voor deze spoorlijn blijftweerstaan.
Belangrijker dan het afwijzen van een individuele spoorlijn, is deontwikkeling van een breder denkkader over miljardeninvesteringen. Alvorenseen afweging te maken over het individuele rendement van een bepaaldeinvestering, moet de overheid in kaart brengen waarin het geld nog meergestoken kan worden, ongeacht het departement. Goede kans dat investeringenin onderwijs, glasvezel, snelwegen of woningbouw, nuttiger zijn dan deaanleg van spoor. Zo'n integrale afweging moet blunders als die bij deBetuwelijn voorkomen.Reageren? volkskrant.nl/commentaar
