(www.heimat.de/ludwigforum).

Berlijn, Büro Friedrich (Holzmarktstrasse 15-18): een presentatie van Nederlandse kunstenaarsduo Jodi, bestaande uit Joan Heemskerk en Dirk Paesman. Tot en met 8 maart. Tel 00.49.30.165115.

Berlijn, Neue Nationalgalerie (Potsdamerstrasse 50): Keith Sonnier: Ba-O-Ba Berlin, lichtinstallatie, t/m 16 februari. Tel. 00.49.30.20905555.

Berlijn, Vitra Museum (Kopenhagenerstrasse 58): Take a seat!, 260 zitmeubelen uit de periode 1800 tot nu, t/m 22 juni. Tel. 00.49.30.4737770 (www.design-museum.de).

Düsseldorf, Museum Kunst Palast (Ehrenhof 4-5): overzicht van Jake & Dinos Chapman, t/m 4 mei; Tableaux historiques, grafische voorstellingen van de Franse revolutie, t/m 9 maart; Tel. 00.49.211.8924242

(www.museum-kunst-palast.de).

Hamburg, Kunsthalle (Glockengiesserwall): Expedition Kunst. Die Entdeckung der Natur von C.D. Friedrich bis Humboldt, over de ontdekking van de natuurwetenschappen door kunstenaars, t/m 23 februari; Schuldt: Studien zu A Patriot's Mecca, foto's die dichter/kunstenaar Schuldt maakte van de manier waarop men de Amerikaanse vlag gebruikt, t/m 23 maart. Tel. 00.49.40.428542612 (www.hamburger-kunsthalle.de).

Karlsruhe, Museum für Neue Kunst (Lorenzstrasse 9): Das 2. Sein, retrospectief van Martin Kippenberger, die dit jaar 50 geworden zou zijn. Van 8 februari t/m 27 april. Tel. 00.49.721.81001325 (www.mnk.zkm.de).

Keulen, Museum Ludwig (Bischofsgartenstrasse 1): Mapping the Studio I, installatie van Bruce Nauman waarin hij refereert aan de minimal music van John Cage, voorts schilderijen van Peter Herrmann. Van 8 februari t/m 11 mei. Tel. 00.221.22127519

(www.museenkoeln.de).