Nieuws
Drie boerenbedrijven waarvan Schiphol stikstofrechten kocht, waren niet meer actief
Schiphol heeft ook stikstofrechten gekocht van veehouders die niet meer actief waren. Dat bevestigt de luchthaven na vragen van de Volkskrant. De aankoop van ongebruikte stikstofruimte is toegestaan maar omstreden, omdat het de uitstoot in de praktijk juist kan vergroten.
Vorige week maakte Schiphol bekend rond te zijn met de aankoop van stikstofrechten van boeren. Die aankoop moet ertoe leiden dat de luchthaven een felbegeerde natuurvergunning krijgt voor zowel Schiphol als Lelystad Airport. Vier boeren werden helemaal uitgekocht en van acht boeren werden stikstofrechten gekocht. Daarmee is een bedrag tussen de 20- en 25 miljoen euro gemoeid.
De aankoop van stikstofrechten door partijen als Schiphol is omstreden. Het liefst krijgt het kabinet de eerste keuze om stikstofruimte aan te kopen, om zo meer regie te kunnen houden over de verdeling van de schaarse ruimte. Die moet ten goede komen aan natuurherstel en zogenoemde PAS-melders: boeren die na een uitspraak van de Raad van State uit 2019 toch een natuurvergunning nodig hebben.
Na die uitspraak is een flinke handel in stikstofrechten ontstaan. In theorie gaat daarmee de uitstoot omlaag. Want bij de aankoop van stikstofrechten van een veehouder wordt de uitstoot ‘afgeroomd’. De kopende partij mag nog maar 70 procent uitstoten van de hoeveelheid stikstofuitstoot waar de vorige eigenaar recht op had.
Extern salderen
In de praktijk kan het zogeheten extern salderen echter juist leiden tot hogere stikstofuitstoot. Want in sommige gevallen bezitten veehouders stikstofrechten die ze zelf niet meer gebruiken. Dat kan, omdat ze minder vee hebben dan waar ze volgens hun vergunning recht op hebben of omdat ze al zijn gestopt.
Dit gebeurde onder meer in het Drentse Wapse, waar het Canadese bedrijf Vermilion stikstofrechten nodig had om gasboringen te doen. Daarvoor kocht het de stikstofrechten van omgerekend 371 koeien. Maar die stonden er al jaren niet meer, bleek uit onderzoek van de Volkskrant.
Volgens Schiphol gaat de stikstofneerslag in natuurgebieden in de praktijk wel degelijk omlaag. ‘Onze aankopen zorgen ervoor dat er minder depositie van stikstof is in Natura 2000-gebieden, omdat de depositie afkomstig van vliegverkeer niet groter wordt, maar we wel stikstofbronnen (de boerderijen) weghalen. Verder verminderen wij zelf de stikstofuitstoot op de luchthaven door verregaande elektrificatie van grondafhandeling.’
Slapende stikstofrechten
Schiphol zegt dat de drie bedrijven die niet meer actief waren, in het afgelopen jaar zijn gestopt. De luchthaven kreeg naar eigen zeggen ook de rechten aangeboden van een bedrijf dat al meerdere jaren is gestopt. Daar ging het niet op in.
Actiegroep Mobilisation for the Environment (MOB), die rechtszaken voerde en won tegen de staat over het stikstofbeleid, is vanwege het risico op juist meer stikstofuitstoot tegen de handel in slapende stikstofrechten. Het ministerie van LNV vindt ook dat extern salderen met slapende stikstofrechten onwenselijk is, zei het in een reactie op de casus in Drenthe.
Minister Mark Harbers van Infrastructuur (VVD) moest zich woensdag in de Tweede Kamer verantwoorden voor het feit dat Schiphol zich überhaupt op de markt voor stikstofrechten begeeft. Daar kan hij nu nog niets aan doen, was zijn antwoord op kritiek van meerdere partijen. De staat heeft ongeveer 70 procent van de aandelen van Schiphol. Voor maart wil Harbers de regels hebben aangescherpt.
