Dood van drie welpjes versterkt zorgen over project om cheeta naar India terug te brengen

De Aziatische cheeta verdween halverwege de twintigste eeuw uit India, onder meer door verlies van leefgebied en jacht op het dier door Britse en Indiase aristocraten. Cheeta’s spelen echter een belangrijke rol in Indiase volksverhalen en al decennialang zijn er plannen om ze terug te halen. De nationalistische premier Narendra Modi had in september 2022 de primeur toen hij acht cheeta’s uit Namibië mocht uitzetten in nationaal park Kuno. Daarna volgden er nog twaalf uit Zuid-Afrika. Maar natuurbeschermers vinden het plan ondoordacht.

Het overlijden van de twee maanden oude welpjes wakkert de kritiek verder aan. Het eerste welpje overleed dinsdag, toen het kwik in Kuno tot 47 graden steeg. De moeder en de drie overige welpjes werden daarna onder verscherpt toezicht gesteld, omdat ze eveneens tekenen vertoonden van zwakte, ondergewicht en uitdroging. Toch overleden in de dagen daarna nog twee welpjes. De vierde is in slechte conditie overgeplaatst naar het ziekenhuis en is inmiddels herstellende, aldus lokale autoriteiten.

‘Ongegronde’ aannames

Eerder overleden al drie van de twintig volwassen cheeta’s: één vanwege een nierziekte, één door hartfalen en één vrouwtje werd tijdens het paren door een mannetje gedood. Met name die laatste dood leidde tot zorgen. Geweld tijdens het paren is bij cheeta’s normaal, maar volgens deskundigen is het ongebruikelijk dat vrouwtjes daarbij het leven laten. Tegenover The New York Times gaven een Indiase parkmedewerker en een Zuid-Afrikaanse begeleider van het project elkaar de schuld van de dood van het vrouwtje.

Acht natuurbeschermers benadrukten in oktober in het vakblad Nature Ecology & Evolution dat het onduidelijk is of de cheeta’s uit Afrika geschikt zijn om de Aziatische ondersoort die ooit in India leefde te vervangen. Mogelijk lopen ze ziektes op of is de omgeving ongeschikt. Ook wijzen de onderzoekers op drie ‘ongegronde’ aannames onder de herintroductie in India: dat cheeta’s ruimtegebrek hebben in Afrika, dat er voldoende geschikt leefgebied is in India en dat het verplaatsen van dieren om ze te beschermen in het verleden succesvol is verlopen.

Uiteindelijk willen de Indiase autoriteiten in Kuno ongeveer veertig cheeta’s huisvesten, maar de Indiase Hoge Raad oordeelde vorige week dat er in Kuno ‘een te hoge concentratie van cheeta’s op één plek is’. Het park is 748 vierkante kilometer groot, terwijl cheeta’s vaak duizenden vierkante kilometers leefgebied nodig hebben. De regering moet daarom op zoek naar alternatieve locaties voor de dieren. Ook Yadvendradev Jhala, als voormalig hoofd van het Wildlife Institute of India tot voor kort betrokken bij het project, bekende begin deze maand dat er in Kuno ‘onvoldoende ruimte’ is voor de cheeta’s.