Donner blijft bij omstreden uitspraak over sharia

CDA-minister Donner van Integratie houdt zijn omstreden uitspraken uit 2006 over de mogelijkheid van invoering van islamitische rechtspraak in Nederland overeind. Die zijn volgens hem niet strijdig met de deze week openbaar gemaakte nieuwe visie van het kabinet op de integratie.

Kim van Keken en Ron Meerhof
Piet Hein Donner Beeld
Piet Hein Donner

Donner, destijds minister van Justitie, zei in 2006 in een interview met Vrij Nederland: 'Als tweederde van alle Nederlanders morgen de sharia zou willen invoeren, dan moet die mogelijkheid toch bestaan?' Hij noemde dat 'de essentie van democratie'. Donner noemde verder de reactie van veel mensen op de komst van de islam 'extreem' en zei een nieuwe, islamitische zuil met open armen te zullen ontvangen.

Die uitspraken werden opgevat als een steunbetuiging aan de multiculturele samenleving en veroorzaakten commotie. Toenmalig zelfstandig Kamerlid Geert Wilders vroeg zich in schriftelijke vragen af of Donner 'deze uitspraak bij volledig bewustzijn heeft gedaan' en dreigde met een motie van wantrouwen.

Veel kritiek
Ook in zijn eigen CDA oogstte Donner veel kritiek. Toenmalig fractieleider Maxime Verhagen had juist gezegd bang te zijn voor de invoering van de sharia. Het Wetenschappelijk Instituut van het CDA had al eerder afscheid genomen van multiculturaliteit als ideaal en zich uitgesproken voor het model van één, Nederlandse, Leitkultur.

In de huidige integratievisie van het kabinet spreekt nu ook Donner zich daarvoor uit. Zo schrijft hij: 'De grondtonen die het maatschappelijk leven in Nederland bepalen, zijn historisch gevormd en vormen herkenningspunten die veel Nederlanders delen en die niet opgegeven kunne worden.' En: 'Bij alle maatschappelijke verandering en culturele ontwikkeling die er onmiskenbaar ook is, berust de samenleving op een fundamentele continuïteit van waarden, opvattingen, instituties en gewoonten die de leidende cultuur vormen.'

Andere discussie
Donner houdt vol dat deze visie en zijn uitspraken van destijds niet strijdig zijn. 'Dat was een heel andere discussie. Het ging er alleen om hoe de Grondwet werkte. Als tweederde de sharia wil, dan kan dat. Lees de Grondwet er maar op na. Deze nota gaat er juist over hoe we voorkomen dat die situatie ontstaat.'

De PVV toont zich tevreden. Vooral over de passage die een einde maakt aan het 'relativisme dat besloten ligt in de multiculturele samenleving'. Het Kamerlid Joram van Klaveren: 'Heel centraal staat de Nederlandse samenleving. Dat soort geluiden heb ik eerder echt niet gehoord.'

Boerkaverbod
Hij ziet de PVV-agenda duidelijk terug in de integratienota van Donner. 'Zoals het intrekken van de verblijfsvergunning als iemand niet slaagt voor het inburgeringsexamen en het zelf betalen van de cursus.' Hij is ervan overtuigd dat het boerkaverbod nu wel wordt ingevoerd.

Een groot verschil: de PVV ziet de islam als ideologie, het kabinet als godsdienst. 'Dat is ook een belangrijke reden dat we gedogen en niet in het kabinet zitten', aldus de PVV'er.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden