Domineren op techniek

Over de typisch Duitse voetbalcultuur hebben nooit veel misverstanden bestaan. Het succes van de natie werd toegeschreven aan kracht, discipline en doorzettingsvermogen, kenmerken van de Duitse volksaard zoals ook in het land werkzame Nederlandse trainers als Louis van Gaal en Huub Stevens steeds hebben bevestigd.

'Harter Hund', noemde ze bij Schalke Huub Stevens, die deze kwalificatie nooit als een belediging heeft ervaren. Het zei iets over zijn aanpak en benadering in een omgeving waar hardheid vooral als een deugd wordt beschouwd. 'Ik denk dat ik beter in Duitsland pas dan in Nederland', zei hij ooit over zijn rol in het Duitse voetbal. Louis van Gaal gaf als trainer van Bayern München toe dat de hiërarchische verhoudingen in Duitsland hem meer aanspraken dan de Nederlandse.

Maar onverzettelijkheid en discipline alleen bepalen allang niet meer het gezicht van Duitsland. De nieuwe lijn werd ingezet door Jürgen Klinsmann, die in 2004 bewust koos voor een vrijere aanpak zonder de verantwoordelijkheid van team en individu uit het oog te verliezen.

Zijn assistent en opvolger Joachim Löw heeft sinds 2006 die lijn voortgezet. Hij geldt als een procestrainer, die openstaat voor internationale invloeden in het topvoetbal, zonder voorbij te gaan aan de ijzersterke kernwaarden van het Duitse voetbal.

Bij die cultuuromslag is ook de opkomst van een nieuwe generatie Duitse toppers van belang. Spelers die niet bang zijn te verliezen en onder aanvoering van het creatieve brein Mesut Özil, lef tonen, voor de aanval durven te kiezen en zich terdege realiseren dat een evenwichtige veldbezetting de basis van hun succes vormt.

Het tempo van de Engelsen, de vloeiende technische stijl van de Spanjaarden, Löw wilde de combinatie daarvan samenbrengen in het Nieuwe Duitsland. 'We hebben een lange weg te gaan', zei hij bij het WK van 2010 in Zuid-Afrika. 'We kijken niet meer alleen naar resultaten, maar ook naar de manier waarop we ons presenteren. Naar onze manier van spelen, onze bedoelingen. Daar hebben we lang over nagedacht. Opdat voetbal een feest is.'

Ouderwetse spelverdeler

Inmiddels maken de laatste optredens van Duitsland duidelijk dat Löw grote vorderingen maakt in zijn streven de Duitse ploeg weer internationaal te laten schitteren. Zijn succes is meer dan alleen de cultuuromslag. Löw spreekt van een gevoel van eenheid en dynamiek. 'Feit is dat sommige teams erg afhankelijk zijn van persoonlijkheden en individuen, wij willen een concept waarin het team de ster is.'

Zijn individuele ster is niettemin Mesut Özil, die het voetbal van de Duitsers met zijn techniek en vernuft weer een ouderwetse Spielmacher heeft teruggegeven. Een vedette ook die het vermogen heeft om met Duitse discipline het voortouw te nemen als de wedstrijd daarom vraagt. En sinds hij uitkomt voor Real Madrid is hij alleen maar sterker geworden.

'Ik ken geen speler met een betere eindpass dan Özil', zei Löw over de speelse animator van zijn wilskrachtige ploeg. De tijd dat Duitsers dachten met hun zo geroemde doorzettingsvermogen en loopkracht wedstrijden te kunnen beslissen, is voorbij.

Of zoals Löw zegt: 'We proberen een boodschap af te geven en die luidt in de eerste plaats dat voetbal met een winnend en aantrekkelijk spelend elftal iedereen heel veel plezier kan verschaffen.'

undefined