Doe-het-zelf-cd

Misschien moeten de professionele cd-producenten zich al zorgen gaan maken. Het is opvallend hoe snel soft- en hardware bedrijven die programmatuur, apparaten en schijfjes leveren voor het eigenhandig produceren van cd's, de laatste maanden hun verkopen zien toenemen. Een van die ondernemers legt uit dat het zelf produceren van een cd zo eenvoudig is en de prijzen van de benodigdheden zo sterk dalen, dat de fabricage straks zonder veel opwinding ook in de huiskamer kan gebeuren.

Het heeft wel iets, een cd-rom maken met je eigen keus aan materiaal. Je kunt er eigen teksten op zetten, of je software, een eigen selectie aan muziek, het archief van de zaak of gescande documenten.

Wie een goed inzicht wil hebben in de eigen produktie van een cd, kan terecht bij Hèt cd-rom boek van Harald Hahn. Het behandelt veel meer dan de eigen cd-produktie, maar het hoofdstuk hierover is zonder meer interessant. Hahn legt erin uit wat er zoal komt kijken bij de eigen produktie: een SCSI-systeem waardoor meerdere apparaten op een standaardmanier aan de pc kunnen worden gekoppeld waarbij snelle gegevensoverdracht mogelijk is, een snelle en grote harde schijf, een cd-rom-writer en software.

De prijzen van de writer zijn de laatste tijd enorm gedaald. Er is er nu een op de markt die rond de tweeduizend gulden kost. Een jaar geleden waren prijzen van tien- tot achttienduizend gulden gebruikelijk.

In het boek van Hahn staan praktische tips die van pas komen voor wie van plan is zelf cd's te bakken. Bijvoorbeeld dat het nodig is, goed op te letten dat de software die wordt aangeschaft de gebruikte cd-rom-writer ondersteunt. Je kunt je ook een heleboel ellende besparen door het hoofdstukje Auteursrecht aandachtig door te lezen. Wie een cd maakt en uitgeeft, kan met de Auteurswet te maken krijgen. De verleiding is groot eigen produkties te verfraaien met werk van een ander.

Nou zal dat voor afspelen in de huiskamer geen problemen opleveren, maar het wordt anders wanneer de particuliere maker de cd gaat verkopen.

Nu de techniek en de software er zijn voor de eigen produktie van een cd, ligt het voor de hand dat er plannen ontstaan om cd's op zakelijke basis uit te gaan geven. Het lijkt simpel: je schiet een filmpje, maakt wat tekst en animaties, zorgt voor muziek en je schrijft dat allemaal weg op een beschrijfbare cd.

Wie echter een paar centen wil verdienen aan een cd-produktie, moet met veel meer elementen rekening houden. De markt wordt overspoeld met cd's. Je moet wel een heel aardig produkt kunnen brengen, willen er voldoende klanten voor te vinden zijn. En ondanks alle beloftes is het bepaald geen sinecure een goede cd te produceren.

Nu zit er nog een behoorlijk gat tussen de kosten van een eigen produktie en een professioneel gemaakte cd. Van die laatste kunnen de kosten hoog oplopen. Hahn wijst erop dat alleen al de produktie van een korte videoclip, inclusief digitalisering, digitale montage, nabewerking en geluidsynchronisatie, een paar duizend gulden kost als je het professioneel wil laten doen.

Hij schat dat je voor een vakkundig gemaakte multimedia-produktie gemiddeld 150 duizend gulden kwijt bent. En dat terwijl de gemiddelde omzet van een cd-titel rond de vijfhonderd stuks ligt. Elke cd moet dan driehonderd gulden kosten om uit de produktiekosten te komen. Dat de huidige prijs van cd-roms eerder bij de dertig gulden ligt dan bij de driehonderd, zegt iets over de gemiddelde kwaliteit van de meeste multimedia-produkties, aldus Hahn.

Hèt cd-rom boek komt pas in de laatste hoofdstukken toe aan de beschrijving van de eigen cd-produktie. Het leeuwendeel van de tekst en illustraties gaat over praktische kennis rond cd's en cd-spelers. De werking van de speler wordt uitgelegd, de fysieke opbouw van het ronde plaatje zelf, de wijze waarop het wordt gemaakt en de manier waarop je er als gebruiker mee om moet gaan.

Zonder meer de moeite waard is de afdeling Help-hij-doet-het-niet. Stap voor stap wordt uitgelegd wat je moet doen als je speler weigert, de geluidskaart het niet meer doet na de installatie van een cd-rom-speler, of wanneer de video-cd's niet willen starten.

Het is heel aardig van de uitgever om achter in het boek een cd-rom mee te leveren waarop onder meer een programma staat om de cd-rom speler te testen. Er staan gegevens op over de prestatie van de speler, de ingebrachte cd en de geïnstalleerde stuurprogramma's. Met het programma kun je ook geluidssporen van je cd-rom afspelen of je audio-cd's, want elke cd-rom-speler is ook een prima afspeler voor gewone geluid-cd's.

Harald Hahn: Hèt cd-rom boek

Easy Computing; ¿ 69,-

ISBN 90 5167 047 8