profielKhadim Rizvi
Dit is Rizvi, de invloedrijke Pakistaanse haatprediker die van Twitter werd gegooid
Twitter heeft de radicale prediker Khadim Hussain Rizvi van het sociale netwerk gegooid. Op verzoek van de Pakistaanse regering, omdat hij aanzette tot ‘haat en geweld’ na de vrijspraak van de wegens blasfemie ter dood veroordeelde Asia Bibi. Wie is deze Rizvi?
Het gebeurt niet vaak dat Twitter een politicus van zijn netwerk gooit, maar zondag was het zover. Op verzoek van de Pakistaanse regering blokkeerde het bedrijf het account van Khadim Hussain Rizvi, leider van de radicaal-islamitische partij Tehreek-e-Labbaik Pakistan (TLP). Volgens de Pakistaanse telecomautoriteit gebruikte Rizvi het account om op te roepen tot ‘haat en geweld’.
Rizvi leidde de dagenlange gewelddadige protesten tegen het besluit van het Pakistaanse hooggerechtshof afgelopen woensdag om de christelijke, ter dood veroordeelde Asia Bibi vrij te spreken van godslastering. Rizvi en zijn aanhangers willen dat het besluit wordt teruggedraaid en dat Bibi alsnog wordt opgehangen. Een medeleider riep op tot het doden van de verantwoordelijke opperrechters. Rizvi boekte succes: de regering zegde een beroep tegen het vonnis toe, en tot die tijd mag Bibi het land niet verlaten.
Rolstoel
Het is het zoveelste bewijs van de grote macht van de mysterieuze Pakistaanse volksmenner. Wie is hij? Rizvi werd 22 juni 1966 geboren in het district Attock in Punjab en verzorgde jarenlang als door de overheid bezoldigde imam de vrijdagse preken in een moskee in Lahore. Over zijn persoonlijk leven is weinig meer bekend dan dat hij getrouwd is en volwassen kinderen heeft. Rizvi zit sinds 2006 in een rolstoel doordat zijn chauffeur tijdens een nachtelijke rit van Rawalpindi naar Lahore in slaap viel achter het stuur.
Rizvi dook in 2011 op uit de obscuriteit toen hij vol vuur de moord verdedigde op de gouverneur van Punjab, Salmaan Taseer. Die was doodgeschoten door zijn lijfwacht Mumtaz Qadri omdat hij het had opgenomen voor de in 2010 ter dood veroordeelde Asia Bibi. Rizvi werd door het ministerie van religieuze zaken meermalen gewaarschuwd voor het aanzetten tot haat en uiteindelijk ontslagen. Hij weigerde de uitbetaling van zijn resterende loon en ging verder als fulltime anti-blasfemie-activist.
Barelvi-sekte
Rizvi’s radicalisme komt voort uit de Barelvi-sekte, de grootste soennitische stroming in Pakistan, een vanouds weinig politieke leer die volgens Rizvi langdurig onderdrukt werd en nu aan een herleving bezig is. Barelvi’s maken zich vooral sterk voor de strijd tegen godslastering. Ze hechten zeer aan de bepaling in het Pakistaanse wetboek van strafrecht dat op belediging van de profeet Mohammed de doodstraf staat, en aan de parlementaire eed, vanwege een verwijzing daarin naar de zogenoemde finaliteit van de profeet. Dat is het geloof dat Mohammed de laatste profeet is, een essentieel geloofsartikel voor de Barelvi’s.
In de aanloop naar de executie van de ter dood veroordeelde Mumtaz Qadri in 2016 werd Rizvi echt politiek actief. Hij leidde grote protestmarsen tegen Qadri’s ophanging, maar vergeefs. Het jaar daarop kreeg de beweging echter vleugels toen Rizvi ageerde tegen een aanpassing van de parlementaire eed door de regering-Sharif, die de verwijzing naar de finaliteit van de profeet zou aantasten. Rizvi’s aanhangers legden drie weken lang met wegblokkades het hele land plat. Met succes: de verantwoordelijk minister trad af en het voorstel werd teruggedraaid. Mogelijk met instemming van het machtige leger.
Atoombom op Nederland
Met het oog op de verkiezingen van deze zomer richtte Rizvi vervolgens zijn politieke partij TLP op, met als enige thema de strikte toepassing van de blasfemiewetten. De partij deed het enorm goed. Er werden geen landelijke zetels binnengehaald, maar Rizvi wist wel het debat te domineren, dankzij zijn verkiezingsrally’s waar hij de massa’s bekwaam opzweepte. Aankomend premier Imran Khan zag zich al tijdens de campagne in ruil voor Rizvi’s steun gedwongen de blasfemiewetten te prijzen, en zou dat al snel bezuren.
De eerste krachtmeting liet niet lang op zich wachten. Aanleiding: het plan van Geert Wilders voor een cartoonwedstrijd over de profeet Mohammed. Begin juli had Rizvi al gedreigd dat hij, als het zo ver kwam, een atoombom op Nederland zou laten gooien. In augustus organiseerde hij een protestmars van Lahore naar Islamabad met als eis dat Pakistan de betrekkingen met Nederland moest verbreken als Den Haag de wedstrijd niet verbood. De regering-Khan riep de Nederlandse ambassadeur op het matje. Het is dat Wilders uiteindelijk zelf bakzeil haalde, anders was Khans eerste internationale crisis fout afgelopen.
Nieuwe confrontatie
Heel Pakistan kijkt nu dan ook met argusogen toe hoe Imran Khan deze nieuwe confrontatie met Rizvi en zijn TLP-aanhangers in goede banen leidt. Khan spoorde Twitter blijkbaar aan om Rizvi van het netwerk te gooien. Het besluit wordt door de TLP verketterd als ‘een samenzwering van de tegenstanders van de beschermers van de islam’. Maar of Khan het ook aandurft Asia Bibi in bescherming te nemen, is de vraag. Rizvi dreigde eerder al dat het ‘oorlog’ wordt als Khan besluit Bibi het land uit te laten gaan.
Twitter verwijderde ook de accounts van deze drie mensen:
Alex Jones
De ultrarechtse radiopresentator Alex Jones (44) werd begin september permanent van Twitter verwijderd vanwege ‘beledigend gedrag’. Jones grossiert met zijn mediabedrijf InfoWars in samenzweringstheorieën over migranten, moslims en Democraten. Zo bestempelde hij de schietpartij in 2012 op de basisschool Sandy Hook in Connecticut, waarbij twintig kinderen en zes volwassenen om het leven kwamen, herhaaldelijk als fake news, bedacht door links om een wapenverbod mee af te dwingen. Dit jaar claimde hij dat de Democraten plannen hadden om op 4 juli een burgeroorlog te ontketenen.
In augustus weigerde Twitter nog het account van Jones te schrappen, omdat de regels van het platform ‘nog niet waren overtreden’. Dat kwam het medium op felle kritiek te staan: Youtube, Facebook, Apple en Spotify hadden Jones wel verwijderd. In september volgde Twitter alsnog. De overtredingen van Jones werden door het bedrijf niet gespecificeerd.
Milo Yiannopoulos
In 2016 verwijderde Twitter het account van de Brits-Griekse conservatief Milo Yiannopoulos (34), nadat hij zijn volgelingen had aangezet de zwarte actrice Leslie Jones te overstelpen met racistische en seksistische tweets. Zij speelde een van de hoofdrollen in de remake van Ghostbusters, die op dat moment in de bioscoop draaide en waarin de hoofdfiguren vrouwen waren.
Het uiten van extreemrechtse denkbeelden op Twitter is niet verboden: Yiannopoulos deed dat al jaren. Maar met de oproep om Leslie Jones te beledigen overschreed hij volgens het bedrijf een grens. In het beleid is expliciet opgenomen dat het aanzetten tot beledigen verboden is. Yiannopoulos had meer dan 338 duizend volgers.
George Zimmerman
Het account van George Zimmerman (35) werd in 2015 van Twitter verwijderd, nadat hij foto’s van zijn halfnaakte ex-vriendin met daarbij haar naam en contactgegevens op het medium had geplaatst. Hij beschuldigde haar van overspel met een ‘smerige moslim’. Volgens het Twitterbeleid is het verboden om persoonlijke contactgegevens of intieme foto’s zonder toestemming van betrokkenen op het medium te plaatsen.
Zimmerman raakte in 2012 veel in het Amerikaanse nieuws vanwege de moord op de 17-jarige tiener Trayvon Martin, die een nationaal debat over racisme ontketende. Wegens gebrek aan bewijslast werd hij door de jury vrijgesproken.
Saiful Malook, de advocaat van Asia Bibi, is uit Pakistan vertrokken onder druk van de Verenigde Naties. Volgens de VN was hij het belangrijkste doelwit van moslimfundamentalisten geworden nadat Bibi was vrijgesproken van godslastering. Dat zei Malook maandagmiddag tijdens een persconferentie in Den Haag.
