Discussie over spermadonatie door neonazi
Een extreemrechtse spermadonor die wil dat zijn zaad alleen in blanke vrouwen wordt geïnsemineerd, heeft een hevige discussie ontketend. Spermabanken blijken het niet eens over de vraag of donoren wel of geen voorwaarden mogen stellen.
Het Fertiliteitslaboratorium van het AMC vindt van niet en heeft de man, een bekende in neonazi-kringen, geweigerd. Maar Behandelcentrum Geertgen in het Brabantse Elsendorp vindt van wel en heeft de donor geaccepteerd.
Ook de spermabank van het Rijnstate-ziekenhuis in Arnhem is in eerste instantie akkoord gegaan met de voorwaarde van de man. Pas na ophef over de motieven van de spermadonor, die beweert dat hij zijn ‘arische zaad’ doneert om tegenwicht te bieden aan de hoge geboortecijfers onder moslims, is besloten diens zaad te blokkeren en te vernietigen.
Brandbrief
De vereniging voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen Freya is geschokt en heeft een brandbrief geschreven aan de NBVKI (Nederlands-Belgische Vereniging voor Kunstmatige Inseminatie), de koepelorganisatie van spermabanken. ‘Wij vinden het niet wenselijk dat donoren eisen stellen’, zegt woordvoerder Marjolein Grömminger. In de discussie speelt ook het gebrek aan spermadonoren een rol. Freya dringt aan op ‘een uniform landelijk protocol’.
Ook Sjoerd Repping, hoogleraar humane voortplantingsbiologie en hoofd van het fertiliteitslaboratorium van het AMC, wil eenduidige regels. ‘Wij werken niet mee aan restricties van donoren. Ze mogen geen voorwaarden stellen, bijvoorbeeld dat hun zaad alleen aan blanken of niet aan alleenstaande of lesbische vrouwen wordt gedoneerd’, zegt hij. Een donor moet zijn zaad uit altruïstische motieven geven, vindt Repping. Over de voorwaarde van de neonazi is hij resoluut: ‘We zijn er om patiënten met vruchtbaarheidsproblemen te helpen, niet om donoren te helpen aan nageslacht.’
Onbegonnen werk
Volgens Repping is het ook onbegonnen werk om vast te stellen welke voorwaarden nog wel en welke niet acceptabel zijn. ‘Straks zegt een donor nog: ik wil niet dat mijn zaad aan iemand van de PvdA wordt gegeven, want ik ben een VVD-stemmer.’
Henk Ruis, directeur en gynaecoloog van Behandelcentrum Geertgen in Elsendorp en bestuurslid van de NBVKI, vindt de redenering van zijn Amsterdamse collega ‘veel te kort door de bocht’. Hij onderstreept dat ‘ook een zaaddonor zelfbeschikkingsrecht heeft’. Ongeveer de helft van de donoren bij zijn spermabank stelt voorwaarden aan wie het zaad mag worden gedoneerd. ‘Dat kan alles zijn wat u maar kan bedenken’, zegt Ruis. ‘Niet aan alleenstaanden, of alleen aan blanken, of niet aan islamieten.’
Hij zegt ‘respectvol’ om te gaan met de opvattingen van zowel donoren als ontvangers. Ruis wijst op de wet, sinds 2004 van kracht, die regelt dat een donorkind op zijn verzoek geïnformeerd kan worden over de identiteit van de donor. ‘Dan staat over 16 jaar opeens een kind van een alleenstaande moeder op de stoep. Daar kan een donor erg door in verlegenheid komen.’ Of hij krijgt een gesluierd meisje op bezoek: ‘Dat zou niet eerlijk naar de donor toe zijn.’
Hetze
Ruis vindt het goed dat er een discussie wordt gevoerd over de criteria voor toelating van spermadonoren, al noemt hij de aanleiding ‘een hetze’. Over de omstreden spermadonor wil hij uit privacyoverwegingen niets zeggen. Wel zegt hij dat ‘als wij zijn sperma zouden hebben, dan zouden we het blokkeren in afwachting van de maatschappelijke discussie’.
De neonazi Patrick de Bruin deed op het internetforum van Stormfront verslag van zijn pogingen om zo veel mogelijk ‘arische’ kinderen op de wereld te zetten. Dat leverde hem onder meer de complimenten op van de voorzitter van de Nederlandse Volks-Unie Constant Kusters. ‘Alles voor het Lebensborn-project’, schreef hij. Dat project van nazi-Duitsland was bedoeld om zo veel mogelijk Arische kinderen te verwekken. Ruis vindt het volstrekte flauwekul dat neonazi’s denken daarvoor de spermabanken te kunnen gebruiken: ‘Met een zaaddonorschap kunnen maximaal tien gezinnen worden geholpen. Daar bevorder je een ras niet mee.’