Deze ‘zomerklussen’ aan weg en spoor hinderen de reiziger in Nederland

Dat was vroeger ook een reden om op vakantie naar het buitenland te gaan: de zomerse werkzaamheden in Nederland aan de weg en het spoor, die altijd leiden tot vertragingen en omleidingen. Hoewel vrijwel zeker meer Nederlanders dit jaar de zomervakantie in eigen land doorbrengen vanwege de corona-uitbraak, voeren de beheerders van auto- en spoorwegen ook de komende weken enkele grote klussen uit.

Vooral de reizigers in en rond Amsterdam ondervinden hinder van werkzaamheden. Zo valt sinds gisteren rond station Amsterdam Amstel een deel van de treinen en metro’s uit, en pendelen er bussen. De overlast duurt tot eind deze maand.

Tegelijkertijd is zondagochtend de A8 afgesloten. De verkeersader tussen het noordwesten van de hoofdstad en de Zaanstreek blijft tot 11 augustus richting Amsterdam afgesloten, richting Alkmaar zijn de afritten naar Zaandijk (de hele periode) en Zaandstad (tot 26 juli) gesloten. Dat is nogal een ingreep, want de A8 sluit aan op de rondweg om Amsterdam. De snelweg wordt door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) tot de drukste rijkswegen gerekend, op werkdagen denderen er elk uur meer dan 3.000 voertuigen overheen. Omdat ze moeten omrijden zijn die weggebruikers de komende vijf weken tot een uur langer onderweg. Verder wordt het asfalt vervangen tussen de knooppunten Watergraafsmeer en Coenplein: dat duurt van 31 juli tot 10 augustus.

Nieuwe spoorstaven

Een nieuw wegdek wordt ook gelegd op delen van de A50, onder andere tussen Oss en Eindhoven en Oss en Arnhem. Dat duurt tot 24 juli. Verder begint Prorail dinsdag aan een opknapbeurt van de Demka-spoorbrug, die er al een halve eeuw voor zorgt dat reizigers tussen Amsterdam en Utrecht geen natte voeten halen als hun trein het Amsterdam-Rijnkanaal oversteekt. De ‘verstijfde staafboogbrug’ krijgt nieuwe spoorstaven. De klus neemt negen dagen in beslag.

Rijkswaterstaat heeft wel degelijk meegewogen dat er vermoedelijk meer Nederlanders in eigen land vakantie vieren en het mogelijk drukker is op de snelwegen. ‘Maar dat onderhoud moet toch gebeuren’, laat een woordvoerder weten. Toen het land halverwege maart in lockdown ging, heeft Rijkswaterstaat wel enkele werkzaamheden naar voren gehaald. Maar grote projecten als deze moeten ruim van tevoren worden gepland. Die zijn niet zomaar te verschuiven.

Dat laatste geldt ook voor werkzaamheden van spoornetbeheerder Prorail. ‘De contracten met aannemers liggen al lange tijd vast’, aldus een zegsman. ‘Zij moeten mankracht regelen in een tijd waarin meer mensen vrij nemen.’

Ideaal moment

Een lockdown die veel forensen en studenten aan huis gekluisterd houdt lijkt een ideaal moment om groot onderhoud te plegen aan het drukke spoornet. Maar er was volgens Prorail maar een relatief korte periode waarin er fors minder treinen reden in Nederland en waarin ingrijpende klussen minder reizigers hadden gehinderd.

‘Aan de andere kant moesten we ook allerlei maatregelen treffen in verband met de anderhalvemeterregel’, zegt een woordvoerder van Prorail. ‘Dat had heel wat voeten in aarde, met bouwketen die zo moesten worden ingericht dat baanwerkers op veilige afstand van elkaar kunnen blijven.’ Qua drukte op het spoor is het momentum alweer voorbij. Inmiddels rijden de NS en andere vervoerders alweer zes weken hun volledige dienstregeling, al zitten de treinen niet vol.

Prorail heeft overigens op een andere manier geprobeerd de overlast tot een minimum te beperken. Het besloot om veel werkzaamheden rond Amsterdam te bundelen. ‘Nu duren deze zestien dagen. Als we de werkzaamheden los van elkaar hadden gepland, zouden er ruim twintig verschillende buitendienststellingen nodig zijn geweest en waren de werkzaamheden over drie jaar uitgesmeerd’, aldus de woordvoerder.

Uitgetoeterd

Rijkswaterstaat heeft behalve de weggebruikers ook te maken met de omwonenden van de A8 die vijf weken in de herrie zitten. Het oude asfalt moet worden verwijderd en dat gebeurt met freesmachines, kranen met sloophamers, zagen en een hogedrukspuit.

Lawaai daarvan valt niet te voorkomen, andere geluidsoverlast wel. Aannemer Boskalis plaatst op bruggen en viaducten van de A8 noise control barriers, flexibele panelen die geluid absorberen. Het gepiep dat vrachtauto’s maken als ze achteruitrijden wordt zoveel als mogelijk vervangen door sissers. De freesmachines toeteren normaal als ze stoppen en weer verdergaan. Die toeters wordt het zwijgen opgelegd: ze worden vervangen door signaalborden.