Deze week: het boek der boeken
Olaf Tempelman speurt naar boeken over eigentijdse fenomenen.
Precieze cijfers zijn er niet, maar experts van het Guinness Book of Records twijfelen er niet aan dat de Bijbel het best verkochte boek aller tijden is: ettelijke miljarden exemplaren in ettelijke eeuwen. Een eigentijds fenomeen kun je dit werk onmogelijk noemen.
Wel eigentijds zijn boeken van auteurs die de Bijbel op eigen wijze dichter bij mensen van nu willen brengen. De Amerikaanse journalist Arnold Jacobs leek het een paar jaar terug leuk de Bijbel letterlijk te gaan naleven. Gehuld in witte pij van ongemengde garens joeg hij New Yorkse caissières de stuipen op het lijf. Sabbatschenders stenigde hij conform Leviticus door kiezelsteentjes naar hun schoenen te gooien. Voor Deuteronomium 16:13 - 'Het feest der loofhutten zult gij zeven dagen houden' - bouwde hij in zijn woonkamer een loofhut. Vooral Jacobs' echtgenote was blij toen het experiment voorbij was. Alle slapstick boekstaafde hij in Een jaar leven volgens de Bijbel (Kosmos; ¿ 24,95), dat maandenlang op de bestsellerlijst van The New York Times stond.
Bij Olivier B. Bommel dacht ik niet meteen aan de Bijbel. Ten onrechte, heb ik geleerd uit Bommel en Bijbel (Aspekt; ¿ 29,95) van Klaas Driebergen (inderdaad: Bijbel- én Bommelkenner). Om in de Hof van Eden te beginnen: de heer van stand plukte een keer een appel uit een boom der 'zelfkennis'. Marten Toonder schreef: 'En zoals u weet, komt er vaak narigheid van appels.'
Dat Jehova's getuigen tegenwoordig fitnessen, weet ik dankzij Bijbel voor beginners (Van Gennep; ¿ 14,95). Een exemplaar zat boven in mijn tas toen ik mijn oefeningen voor de linkerschouder deed. Na afloop zag ik een man die ik eerder op de loopband had zien zwoegen naar het omslag kijken. 'Bent u geïnteresseerd in de Bijbel?', vroeg hij mij. 'Bent u het?', vroeg ik hem. Jazeker, hij gaat langs de deuren en hoopt nog eens met mij door te praten.
Bijbel voor beginners is gebaseerd op de Scheurkalender van de Bijbel. Het is een interessant boek dat de ondertitel 100 en enige eyeopeners en misverstanden over de Bijbel waarmaakt. Mirjam Elbers, Ad van Nieuwpoort en andere Bijbelkenners maken inzichtelijk dat veel intolerante interpretaties van het boek der boeken een gevolg zijn van ófwel slecht lezen ófwel het moedwillig nalaten van het losmaken van passages uit een archaïsche context.
In 1 Korinthiërs 14:34 staat: 'Laten de vrouwen in de bijeenkomsten zwijgen.' De auteurs geloven niet dat je aan een sfeertekening van het antieke Korinthe millennialange conclusies moet verbinden. Kerken en synagogen veroordelen homoseksualteit vaak op grond van Genesis 19:5, maar de goede lezer leest het er niet in terug. Erg interessant: het Oude Testament denkt heel minimalistisch over leven na de dood. 'Het gaat in de Bijbel over de hemel. Soms althans, want het gaat veel vaker over de aarde.'
undefined