Den Haag maakt zich zorgen over lot van Neelie Kroes

Slecht nieuws is dat de Duitser Pöttering, fractieleider van de conservatieve EVP in het Europese Parlement, haar woensdag noemde als een van de kandidaten over wie nog eens moet worden gesproken. Hij wees erop dat Kroes tijdens de hoorzittingen in het parlement geen sterke indruk maakte.

Als de EVP, de grootste fractie in het parlement, zich tegen Kroes keert, kan zij in het nauw komen. Ook de socialisten, Groenen en Communisten zijn kritisch, vooral wegens Kroes' nauwe banden met het bedrijfsleven.

Staatssecretaris Nicolaï van Buitenlandse Zaken zei dat de Nederlandse regering 'onverkort' achter Kroes staat. De regering hecht aan de zware portefeuille Mededinging (concurrentiebeleid) die haar is toebedeeld. Maar bronnen in en om het kabinet wijzen erop dat de beoogde voorzitter Barroso verantwoordelijk is voor de verdeling van de posten in 'zijn' Commissie.

De nervositeit is vooral groot binnen de VVD, die haar coryfee Kroes naar voren had geschoven, en beloond zag met een van de meest begeerde posten. Fractieleider Van Aartsen belde woensdag met CDA-minister Bot van Buitenlandse Zaken, die in Indonesië is, om zich ervan te verzekeren dat het hele kabinet achter Kroes staat. Het antwoord was positief, aldus VVD-Kamerlid Van Baalen. Hij vindt dat, wat er ook gebeurt, Kroes de portefeuille Mededinging moet behouden. 'Barosso moet ervoor waken dat hij een doos van Pandora opent.'

Het CDA in de Tweede Kamer vindt het onverstandig dat de geestverwante EVP-fractie in het europarlement de kandidatuur van Kroes openlijk in twijfel trekt. 'Er moet niet te veel overhoop gehaald worden', waarschuwde het Kamerlid Van de Camp. Hij ziet 'geen enkele reden waarom Nederland zou moeten twijfelen aan mevrouw Kroes'. CDA-europarlementariër Eurlings zei te vrezen dat andere landen azen op de post die Kroes is toebedeeld.

Volgens de PvdA moet premier Balkenende 'ervoor zorgen dat hij de plek behoudt die Kroes heeft gekregen'. Het Kamerlid Timmermans corrigeerde daarmee zijn partijgenoot Van den Berg, die als europarlementariër zei dat ook de kandidatuur van de liberale ex-minister tegen het licht moet worden gehouden.

Als na de Italiaan Buttiglione ook Kroes zwaar onder vuur komt te liggen, staat Nederland als dienstdoend EU-voorzitter voor een dilemma. Staatssecretaris Nicolaï erkende dat het voorzitterschap de plicht met zich meebrengt om een oplossing te helpen vinden. Dat kan, zei hij, 'spanning' met nationale belangen opleveren. In dat geval is hij 'in principe geneigd de voorkeur te geven aan het Europese voorzitterschap'.

VVD en PvdA zien een sleutelrol weggelegd voor premier Balkenende. Hij zal zijn Italiaanse collega Berlusconi duidelijk moeten maken dat er slechts één probleem is: dat van de gewraakte kandidaat-commissaris Buttiglione.

'De premier moet voorkomen dat de hele puzzel uiteenvalt', aldus het liberale Kamerlid Van Baalen.