De wrat te lijf
Spuug erop, of wrijf de binnenkant van een tuinboonschil erlangs, het zijn oma-tips om wratten te lijf te gaan. Ze zijn niet wetenschappelijk onderbouwd maar vaak effectief, al is het alleen maar omdat wratten de neiging hebben vaak uit zichzelf te verdwijnen....
Nog beter is het een tinctuur te gebruiken, met daarin salicylzuur, dat helpt echt, melden Engelse dermatologen in The British Medical Journal (BMJ) van vorige maand op basis van literatuuronderzoek. Het bevriezen van wratten, de techniek die menig huisarts hanteert, levert geen extra voordeel op, meent de wetenschap.
Wratten, het gevolg van een onschuldige virusinfectie van de huid, zitten meestal op de vingers, en soms onder de voetzolen, daar waar de huid in aanraking komt met de buitenwereld.
De boosdoener is het humane papillomavirus dat zich via een natte kleedkamervloer - in warm water gedijt zo'n virus goed - of direct via huidcontact verspreidt. Kinderen hebben het meeste last van wratten vanwege het vele onderlinge contact en het frequenteren van zwembaden en gymnastiekzalen.
Wratten zijn vaak hardnekkig. Het afweersysteem van het lichaam ruimt het wrattenvirus weliswaar op maar dat vereist geduld. Dat duurt vaak vele maanden, tot nog langer.
Esthetisch gezien zijn die rosekleurige wratten echter niet je dat. Met tinctuur is de natuur daarom een handje te helpen, tenminste als daar salicylzuur in zit, opgelost in alcohol, minstens 15 tot 20 procent. Formule W is het bekendste product. Verder is er Duofilm en Noxacorn.
Het zuur breekt het virusmateriaal af. Dagelijks een aantal maal aanstippen, maakt de wrat zacht. Na een à twee weken is de wrat verdwenen. Precies aanstippen is belangrijk met een minuscuul druppeltje op de wrat die dat vervolgens opzuigt.
Die precisie is belangrijk omdat anders het agressieve zuur ook de omringende huid aanpakt en dat is pijnlijk. De huid raakt daardoor geïrriteerd en slaat wit uit.
De Engelse dermatologen van het ziekenhuis in Ipswich en van de universiteit van East Anglia in Norwich bekeken voor het artikel in de BMJ vijftig wetenschappelijke studies die tussen 1980 en 2000 zijn gepubliceerd. De meeste zijn slecht uitgevoerd, constateren de artsen. Slechts een klein aantal was serieus genoeg van opzet.
Uit die serieuze studies blijkt dat er eigenlijk maar twee anti-wrattentechnieken effectief zijn: tinctuur en bevriezing. Andere methoden met stoffen zoals dinitrochloorbenzeen of injecties met bleomycine (een chemokuurmiddel tegen onder andere baarmoederhalskanker) blijken niet te werken, althans de onderliggende studies deugen niet.
Zes serieuze onderzoeken hebben betrekking op de behandeling met salicylzuur of met een nepvloeistof, om de effectiviteit te bekijken. Een kleine vierhonderd wrattendragers waren bij die studies betrokken.
In de controlegroepen was bijna de helft zijn, met nepspul aangestipte, wratten na gemiddeld tien weken kwijt. In de salicylzuurgroep was dat bij driekwart het geval: een aanwijzing dat de tinctuur werkt.
Tinctuur is ook de eerste methode die het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) wrattenhouders aanraadt. 'Eigenlijk is behandelen niet nodig, ze verdwijnen per slot van rekening binnen twee jaar. Maar gaan ze irriteren, dan ligt wrattentinctuur voor de hand', aldus de patiëntenfolder.
Zijn de wratten echter lelijk en doen ze pijn, dan raadt het NHG een gang naar de huisarts aan. Die haalt, vaak op een speciaal wrattenspreekuur, de wratten weg door ze aan te stippen met een wattenstaafje gedrenkt in superkoude, vloeibare stikstof. Wratten, en de huid eromheen, bevriezen waarna de wrat afsterft. De brandblaar die er door ontstaat, is binnen een week verdwenen.
Deze vriestechniek is voor de hardnekkige gevallen die niet weg willen of almaar terugkomen, is de algemene opvatting. Die stelling wordt echter niet door de wetenschap onderbouwd. De Engelse dermatologen bekeken zestien studies naar de effectiviteit van de vriestechniek. Slechts twee daarvan hadden een adequate wetenschappelijke opzet. Het zijn twee kleine studies waarbij totaal 270 wratten waren betrokken, op de handen.
Uit die studies blijkt echter geen verschil tussen een salicylzuurbehandeling en een vriesverwijdering. Bevriezen werkt, maar is niet beter dan het aanstippen met tinctuur. Ook de NHG is er in haar patiëntenadvies eerlijk in: 'Behandeling (bevriezing) helpt niet altijd en moet meestal worden herhaald.'
