De voertaal is even 't vertrouwde Nederlands

Ron Zwerver, de spil van de verliezende finalist, het Belgische Knack Roeselare, wordt uit het groepje pallavolisti olandesi naar de zaal gedirigeerd en keert even later terug met een beker. De glimmende bokaal, met veel zilver en goud uit de spuitbus, is de zoveelste prijs uit een loopbaan die geplaveid is met negen Europese clubfinales, waaronder zelfs twee met Martinus.

Zwerver schatert, net iets te hard, want Ronnie Boy, met zijn 463 interlands, weet heel goed wanneer hij wel of niet een individuele uitverkiezing heeft verdiend. 'Haha. Eén bal gepasst en meteen beste passer', zegt de 30-jarige oud-international.

'Beste veteraan', wordt er gesist. 'Beste zager', maakt Zwerver, de man met de grootste prijzenkast van Nederland, er zelf maar van. Het bijbehorende armgebaar is meer dan bekend.

Dan moet Albert Cristina, de Nederlandse middenman van Knack, naar het podium. Hij wordt miglior muro, beste blokkeerder, een prijs die nationale collega's als Posthuma en Van de Goor zo vaak mochten ophalen. Martin van der Horst, collega-middenman van Knack, heeft er met zijn 2.14 meter meer het lijf voor, maar niemand zoekt zo'n bonenstaak op in de vijandelijke blokkering.

Allen mogen daarom een buiging maken voor Cristina. De Antilliaan bedankt in het gangetje met een brede grijns Henk-Jan Held, de ex-international, die hij in de nationale ploeg opvolgde. 'Henkie gaf me die twee ballen. Bedankt, Henk.' Twee blokkeerpunten zijn in de moderne rally punt-telling (RPS) die in de Europacup-toernooien - maar niet in de Italiaanse en Belgische competitie - wordt toegepast, blijkbaar al heel wat.

Dan mag Held naar het rostrum. Hij is de man van de dag. Hij is de aanvoerder van het winnende team: Iveco Palermo. Eerst is er luim, want Held, de stille kracht, blijkt gelegenheidsaanvoerder. 'Ik ben de enige van de ploeg die Engels spreekt. Daarom heb ik voor de Europese wedstrijden de band van capitano gekregen.'

Na scherts is er plaats voor bewondering. Held wint in San Benedetto de tweede Europese beker uit zijn lange carrière. Hij speelde bijna nooit voor topploegen. Eén jaar mocht hij het bij Modena, naast Bas van de Goor, proberen en prompt was hij erbij toen de Europa Cup voor landskampioenen werd binnengehaald.

Daarna werd Held aan Griekenland verkocht. Vorig jaar was hij terug in Italië en speelde hij voor Macerata, de organisator van de eindronde in San Benedetto. De ambitieuze club dacht er goed aan te doen met jongeren verder te gaan. Held moest er uit en een andere Nederlander, het meest begeerde talent van de A-1, Richard Schuil, werd binnengehaald.

'Dit was mijn club', zegt Held, zaterdagavond na de overwinning op zijn oude werkgever. Hij en het andere oudje van Palermo, Luca 'Bazooka' Cantagalli, maken het verschil in de wedstrijd die heel veel emotie biedt. De intensiteit van Italiaanse volleybalwedstrijden laat zich met weinig andere sportevenementen vergelijken.

De aantrekkingskracht van emotie en geld trekt de hele wereld aan. Ook voor Nederlandse topspelers is het ultieme doel Italië, al hebben Görtzen en Van der Meulen Japan als dikbetalende competitie eveneens op de kaart gezet. 'Ik zou ook heel graag willen', zegt Cristina, wanneer hem wordt gevraagd wanneer hij België verruilt voor Italië. Forza Ragazzi klinkt inderdaad heel anders dan Hup Jongens. Cristina: 'Maar dan moet het wel een goed georganiseerde club zijn en de voorwaarden moeten goed zijn.'

Held zou hem uit eigen ervaring kunnen vertellen dat zelfs een fraai opgesteld contract in Italië zijn beperkingen kent. In 1992 leek de Veluwnaar zijn zaakjes voor elkaar te hebben. Hij, de international uit de Bankras-groep, zou naar Reggio Emilia. Het werd kort na de Spelen van Barcelona echter afgeblazen, zaakwaarnemer Steenaard tastte in het duister. Het bleek een pure prijsmaatregel. Held kon voor een lager bedrag toch naar Reggio, de plaats waar hij trouwens de prijs van zijn leven, zijn vrouw Laura, vond.

Al staat zijn naam voor een andere waarheid: Zwerver is de man die in Italië het minst door transfers werd geplaagd. Hij speelde opvallend lang, zes jaar, voor dezelfde Italiaanse club, Treviso, alvorens de wijk te nemen naar België. Zwerver deed denkelijk zijn voordeel met de wijze lessen die Peter Blangé en Rob Grabert twee jaar tevoren in Palermo hadden opgedaan: uitgerekend de plaats waar Held nu zijn geld verdient.

De organisatie bij de CEV Cup-winnaar is evenwel Noord-Italiaans georiënteerd. Voorzitter Cuoghi nam de licentie van zijn club Ferrara, op dat moment de werkgever van Schuil, mee naar het zuiden. Hij haalde bovendien een ervaren manager en drie uitstekende Cubanen: Diago, Hernandez en Dennis.

Maar de club werd geplaagd door de bekende problemen van het eiland. De nieuwe sporthal was bijna klaar, toen de bouw werd gestaakt omdat de opdrachtgever werd gearresteerd. Sindsdien speelt Palermo zijn thuiswedstrijden in het 120 kilometer verder gelegen Marsala. Bijkomend nadeel is dat de nieuwe club nauwelijks een eigen aanhang kan kweken. In San Benedetto waren de Belgische fans ver in de meerderheid ten opzichte van de Sicilianen.

Zondag bleef de hal angstvallig leeg, omdat de publieksfavorieten uit het nabije Macerata slechts om de derde plaats konden spelen. Zo zijn Italiaanse fans ook wel weer: warmbloedig, maar met oog voor het resultaat.

De nieuwe held van Lube Banca Marche Macerata - Italiaanse clubs stoppen bij voorkeur zoveel mogelijk sponsornamen in het adjectief - is Richard Schuil. De Fries heeft als olympisch en Europees kampioen een naam als erkend prijzenophaler, maar in Italië heeft hij, behalve de grote hoeveelheid uitverkiezingen en gewonnen spelersklassementen, nog geen plak gepakt.

Schuil, erkende lachebek, maar zowaar even sip: 'We hadden echt gerekend op deze finale, maar de blessure van onze spelverdeler heeft ons genekt. Marco (international Meoni) ging tijdens de training door de enkel. Dan kun je dit verwachten. Onze eerste tempo-aanval ontbrak in de halve finale tegen Palermo. Je moet heel erg goed in vorm zijn op de buitenkanten om dat te compenseren.'

De club kocht veel jong talent in, maar de stress en het zware seizoen deden zijn werk. Schuil kwam met een zware enkelblessure van het WK in Japan terug. 'Dan komen de sponsors toch even in het restaurant langs je tafel gelopen, om te zeggen dat je eigenlijk maar zo snel mogelijk weer fit moet zijn. Want, zeggen ze, we betalen jou toch eigenlijk wel een hele hoop centjes.'

De CEV Cup-finale had toekomstig miljonair Schuil mogen laten schieten. 'Die is niet echt belangrijk. Op die vierde plaats worden we echt niet afgerekend. Het zijn de onderlinge duels in Italië, daar draait alles om. Voor de play-offs moeten we de ploeg klaar hebben.'

In het gangetje is Schuil de kommer en kwel van de laatste dagen alweer vergeten. Want er is veel adem over om te lachen en te praten. Van volleybal volgens het 'elke rally een punt'-systeem wordt een ervaren speler niet moe. De finale duurde 49 minuten. 'Ik kan zo wel tot mijn vijftigste mee', spreekt winnaar Held.

Daarna spreken de Nederlandse heren over kinderen. Cristina moest het WK verlaten voor de geboorte van zijn kind. Zwerver wordt voor de tweede keer vader, maar de tweede van Held staat nog niet in de steigers. 'Ik hoef ook niet te oefenen. Na de eerste heb ik het gevoel dat ik het heel goed kan plannen.'