De vergeten Wilson

Een van de mooiste liedjes opgenomen door de Britse band Primal Scream heet Carry Me Home en is weggestopt op een EP uit 1992 Dixie Narco. Het beklemmende, door Bobby Gillespie zeldzaam teder gezongen liedje is geschreven door Dennis Wilson, maar nooit door hem, of door de Beach Boys, de band waar hij als 16-jarige in ging drummen, uitgebracht.

Gillespie plukte het van een de bootlegs met onuitgebracht Beach Boys-materiaal die al decennia circuleren. Wilson schreef Carry Me Home over Vietnam voor de Beach Boys-elpee Holland uit 1972, maar het zou de plaat nooit halen.

Een ander liedje uit die periode, Only With You, staat wel op het album dat algemeen wordt beschouwd als laatste echt goede Beach Boys-plaat. Maar een mooiere, want door Wilson nog breekbaarder gezongen versie is nu verkrijgbaar op de heruitgave op cd van Pacific Ocean Blue, de enige soloplaat van Dennis Wilson uit 1977.

Het is een dubbel-cd geworden, het origineel aangevuld met bonusmateriaal, nummers die de in 1977 ineens zeer creatieve middelste van de drie Wilson broers (Brian was de oudste, Carl de jongste) had bestemd voor het nooit verschenen Bambu.

Goed dat deze heruitgave er is, maar er is iets raars mee aan de hand. Zo wordt bijvoorbeeld ten onrechte in het campagne-offensief de suggestie gewekt dat het de eerste keer is dat Pacific Ocean Blue op cd verschijnt. In 1991 verscheen de plaat ook al op cd, als onderdeel van een reissue-programma waarin ook andere Beach Boys-platen uit de jaren zeventig als Sunflower, Holland en Surf’s Up waren opgenomen. Weliswaar werd de cd na een jaar al weer uit de verkoop terugtrokken, maar hij was er wel.

Alleen werd die toen nauwelijks opgemerkt, zoals jarenlang het solowerk van de Beach Boys vooral vereenzelvigd werd met Brian Wilson, Dennis’ oudere broer en het onmiskenbare genie van de band.

Van een great lost album is dus nauwelijks sprake, ook al omdat de vinyl-versie uit 1977 met honderdduizenden tegelijk over de toonbank ging. Iets anders is dat de keuze van de toegevoegde muziek aan de twaalf oorspronkelijke album-liedjes nogal arbitrair is. Waarom geen Carry Me Home terwijl wel Only With You uit diezelfde periode hier is terug te vinden?

Kleine irritaties die niet verhinderen dat deze Pacific Ocean Blue een formidabele heruitgave is van een plaat die ook nimmer zo goed geklonken heeft als nu. Deze dubbel-cd maakt duidelijk dat de talenten van Brians twee jaar jongere broer Dennis vaak wat al te gemakkelijk over het hoofd zijn gezien.

Vaak vergeten wordt bijvoorbeeld dat het Dennis was die voor platen als Friends (1968) en Sunflower (1970), albums waar de toen in een diepe mentale crisis verkerende Brian nauwelijks liedjes voor aanleverde, de mooiste nummers schreef. Een liedje als Forever kan zich meten met het beste van Pet Sounds, het onbetwiste meesterwerk van de Beach Boys uit 1966.

En zo staan er meerdere liedjes van ongekende schoonheid op zijn soloplaat, zoals het tedere Thoughts Of You en het bijna hilarisch bombastische River Song. In dit openingsnummer gooit Wilson werkelijk alle remmen los en klinkt hij grootser dan Phil Spector op zijn best.

Het geluid van de plaat is misschien ook wel het alleropmerkelijkst. Niet zozeer de composities (sommigen zijn zelfs zwak) en zeker niet het wat brakke stemgeluid van Wilson, maar de productie zorgt hier voor het grootste spektakel.

Het lijkt wel alsof Wilson wraak wilde nemen op Mike Love, die, sinds Brian Wilson na 1967 was verworden tot een mentaal wrak, steeds meer de touwtjes in handen nam – en de liedjes van Dennis vaak verwierp.

Dat Dennis besloot zelf een plaat te maken, was gezien de interne verhoudingen in de band zo gek nog niet, maar het was wel verrassend. Van meet af aan leek juist hij muzikaal het minst ambitieus van de drie Wilson-broers en hun neef Mike Love. Hij was formeel dan wel drummer, maar al sinds 1964 liet hij zijn partijen in de studio inspelen door Hal Blaine.

Dennis zat in de Beach Boys omdat hij er het beste uitzag, het goed deed op de foto’s en de enige van het stel die echt kon surfen. En in de eerste jaren vond Dennis dat prima. Hij genoot met volle teugen van de excessen aan seks, drugs en drank. Hij trouwde vijf keer, waarvan twee keer met dezelfde vrouw, vertoefde graag in dubieus gezelschap en haalde in 1968 de Manson Family in huis.

Het zou ook Charles Manson geweest zijn die Wilson inspireerde zelf te gaan componeren. Hoewel zijn persoonlijk leven in de jaren zeventig een steeds grotere puinhoop werd, kreeg hij gaandeweg de smaak te pakken. Maar behalve verslingerd aan het songschrijven raakte hij in 1978 ook aan de heroïne. Zijn al vlak na Pacific Ocean Blue gedane belofte om heel snel met een opvolger te komen, Bambu, zou hij mede door zijn drank- en drugsverslaving nooit meer nakomen. Net als zijn psychisch nog altijd wankele broer Brian kreeg hij door de andere Beach Boys begin jaren tachtig de wacht aangezegd. Beiden moesten zich onder behandeling stellen, anders kregen ze niet uitbetaald.

Brian is er na jaren enigszins bovenop gekomen, al moet er nog altijd getwijfeld worden aan zijn psychische vermogens. Met Dennis ging het van kwaad tot erger. Op 28 december 1983 zou hij berooid en stomdronken verdrinken tijdens een onverantwoorde zwempartij; 39 jaar oud en volkomen opgebrand. Hij liet behalve vijf kinderen een prachtig solo-album na.