De tuinfluiter zwijgt alweer 40 jaar

Niet alleen de tuinfluiter, ook Jos van Manen Pieters zelf zwijgt alweer enige tijd, zo vertelt ze aan hoofdredacteur Coen Peppelenbos, die haar interviewde in haar appartement pal naast het station Ede-Wageningen. In de buurt verleent ze nog dagelijks mantelzorg, maar op haar 65ste besloot ze resoluut te stoppen met schrijven: 'Ik had te veel collega's gezien die maar doorgingen, terwijl hun werk eigenlijk te ouderwets werd. Ze weten vaak niet meer wat er speelt onder de jeugd.'

Vraag haar niet naar een verklaring voor het succes van de Tuinfluiter-trilogie, want ze vindt haar latere boeken veel beter geschreven. Daarnaast biecht ze op: 'Ik houd helemaal niet van trilogieMaar mijn lezers bleven steeds vragen hoe het met de hoofdpersonen verder ging.' Wel weet ze waarom alleen vrouwen haar boeken lezen: 'Mannen kunnen niet echt wezenlijk praten over gevoelens. Mijn ex-man had dat ook. Een man leest liever de krant op de bank. In mijn boeken spreken mannen en vrouwen wel met elkaar.'

Van de hedendaagse romanciers waardeert ze Arthur Japin, in wiens boeken je geen platte seks tegenkomt. Wat zou Van Manen Pieters vinden van de Tzum-rubriek 'Carte Blanche', waarvoor uitgerekend de jongste Libris Prijs-winnaar allerhande autobiografische notities aanlevert? Japin laat zijn gevoelens de vrije loop, wuift het klassieke schrijfdevies kill your darlings luchtig weg, maar stoort zich ookaan vrouwen. Dat wil zeggen, aan degenen onder hen die naar aanleiding van de affaire-Oudkerk schande spraken van die getrouwde mannen die de prostitutie in stand houden. Dan vergeten die vrouwen, doceert Japin, 'dat het huwelijk een tegennatuurlijke instelling is, een verbintenis tussen wezens met tegengestelde belangen en onverenigbare verlangens. Zolang mensen eraan blijven hechten iemand te trouwen van het andere geslacht een term waarin alles al ligt besloten , en elkaar daarbij om het onverenigbare te verenigen het onmogelijke laten beloven, blijft betaalde liefde voor hen de enige en onontbeerlijke uitkomst. Zodoende houden man en vrouw die samen in stand. Ik houd erg van mensen die dromen tegen beter weten in, maar als ze wakker schrikken, moeten ze zich niet ineens keren tegen degene die hen al die tijd heeft liggen wiegen.'

Oudkerk m wel naar de Theemsweg, hij was immers getrouwd. En mannen lezen liever de krant dan een streekroman, daarna gaan ze de bloemetjes buiten zetten. Alles beter dan het onmogelijke: een goed gesprek met het andere geslacht.

Aldus de stukgelezen schrijvers Jos van Manen Pieters en Arthur Japin. Daar word je even stil van, van deze Tzum. Bijna net zo stil als de tuinfluiter.