ProfielHans van der Wind
De ‘suikeroom van het CDA’, die 1,2 miljoen aan zijn partij gaf, heeft nog een aantal vragen te beantwoorden
Een van de donateurs waar CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt in zijn memo naar verwees, bleek de miljonair Hans van der Wind. Daarmee heeft hij geen invloed willen inkopen, bezweert hij. Wie is deze ondernemer en wat is zijn rol bij het CDA?
Enkele maanden voor de verkiezingen, op 28 november, slaat Hans van der Wind alarm bij de CDA-top. De voorzitter van de commissie fondsenwerving maakt zich ‘grote zorgen’ om de financiering van de campagne, mailt hij. Een half miljoen euro, meer lijkt er niet in te zitten, en dat is volstrekt onvoldoende.
Hij en Peter Arensman van de CDA Business Club, waar ondernemers tegen betaling kunnen aanschuiven om informeel met CDA-politici te praten, hebben wel een idee waar dat aan ligt. ‘Wij willen dat niet herhalen in deze mail, maar zijn uiteraard voor toelichting bereikbaar.’
Pieter Omtzigt voegde deze mail bij zijn uitgelekte document van 76 pagina’s vol kritiek op het CDA, waarin hij zijn zorgen uit over donateurs die invloed zouden kopen. De partij zag zich hierop genoodzaakt de ontvangen donaties vervroegd openbaar te maken.
Onder meer de bedrijven Reggeborgh BV en Orbys, in handen van de familie van de overleden miljardair Dik Wessels, hebben samen twee ton gestort. Dat viel in het niet bij de 1,2 miljoen euro die afkomstig was van één donateur: Hans van der Wind.
Suikeroom
Hij is een oude bekende van de christendemocraten. Al vijftien jaar doneert hij ruimhartig. ‘Suikeroom van het CDA’ doopte de Volkskrant hem drie jaar geleden, naar aanleiding van een gift van 173 duizend euro. Dat was de grootste donatie aan een politieke partij in 2017.
Zijn betrokkenheid met het CDA gaat verder. Hij richtte de Club van 100 op, een stichting waar onder meer oud-politici en zakenmensen lid van zijn en die fondsen werft voor de partij. Sinds 2019 is hij voorzitter van de commissie fondsenwerving, en daarmee belangrijk voor de campagne.
De vijftiger Van der Wind, geboren in Hoevelaken en vader van drie zoons, studeerde civiele techniek aan de TU Delft, waarna hij als projectleider aan de slag ging bij bouwbedrijf Hollandsche Beton Groep, nu onderdeel van BAM. In de jaren negentig maakte hij de overstap naar adviesbureau McKinsey, ruim tien jaar voordat CDA-lijsttrekker Wopke Hoekstra bij hetzelfde bedrijf zou aantreden. In die tijd volgde hij ook een master in business administration aan de privé-universiteit Insead.
Op zijn 33ste besloot Van der Wind voor zichzelf te beginnen en stapte hij in verschillende bedrijven. Zijn fortuin –Quote schatte zijn vermogen op 88 miljoen voor 2019 – dankt hij voor een belangrijk deel aan de verkoop van Van Dijk Educatie, de grootste schoolspullenleverancier van Nederland. Hij was er bestuursvoorzitter en het bedrijf was deels in handen van zijn familie.
300 miljoen euro
In 2016 verkocht hij de zaak aan het Brits-Amerikaanse investeringsfonds Towerbrook. Het overnamebedrag is nooit bekend gemaakt, volgens Het Financieele Dagblad ging het om 300 miljoen euro. Van der Wind is nu vicevoorzitter bij het bedrijf.
Hij bleef betrokken bij het onderwijs. Zo is hij mede-initiatiefnemer van De Nederlandse School, bedoeld als vervolg van de lerarenopleiding. Hij is bestuurslid bij een stichting die het Nederlandse economie-onderwijs wil hervormen. Verder zit hij tegenwoordig onder meer in de safaritenten. In 2019 nam hij samen met ondernemer Ivo van der Vlis Luxetenten (tegenwoordig Yala) over voor meer dan 10 miljoen euro.
Van der Wind spekt niet alleen het CDA. Met zijn partner Simonet Koekkoek is hij onderdeel van de Gustav Mahler Kring van het Concertgebouw in Amsterdam. Dit kost periodiek 100 duizend euro verspreid over vijf jaar. Ook aan Insead, waar hij zijn master voltooide geeft het tweetal ‘genereus’, jubelde de dure privé-universiteit.
Gedachtegoed
En nu is er dus die 1,2 miljoen voor het CDA. ‘Sinds ik mag stemmen, ben ik betrokken bij het CDA’, verklaart hij. Het gedachtegoed trekt hem, in het bijzonder het belang dat het CDA hecht aan familiebedrijven. ‘Ik ben opgegroeid in de tijd dat Lubbers premier was en heb gezien dat die goede dingen deed’, zei hij twee jaar geleden tegen Quote. ‘En vanuit mijn protestant-christelijke achtergrond voelde ik al een natuurlijke verbinding met het CDA.’
Hij werd toen ook bevraagd over de invloed die gulle gevers als hij zouden kunnen kopen. ‘Je kunt misschien een keer met een Kamerlid of een bewindspersoon aan tafel komen, maar dat wil niet zeggen dat zij hun beleidsplannen gaan aanpassen op wat jij toevallig denkt’, zei hij toen.
Toch staan er nog vragen open. De eerdere donatie van 170 duizend euro staat in contrast met de 1,2 miljoen die hij nu voor de partij over had; vanwaar die verhoging? En waarom stortte hij die bedragen pas na 24 februari, slechts drie weken voor de verkiezingen? Had hij het geld voor die datum overgemaakt, dan had de donatie eerder openbaar gemaakt moeten worden.
Omtzigt schrijft te hebben begrepen dat na het alarmerende bericht over een gebrek aan fondsen de druk op De Jonge werd opgevoerd om te stoppen als lijsttrekker. Dit deed hij twee weken na de mail. De suggestie dat hij pas wilde doneren toen De Jonge was vertrokken, en Hoekstra was aangetreden, wijst Van der Wind tegenover Nieuwsuur van de hand. Ook het CDA ontkent met klem. ‘Donateurs hebben op geen enkele manier de inhoudelijke koers van de partij kunnen beïnvloeden.’
Drie keer Hans van der Wind
Tegen Quote over zijn rol als fondsenwerver bij het CDA:
‘We realiseren ons te weinig dat het gevolgen heeft als je de politiek te veel afknijpt, want dan hebben partijen gewoon minder mensen om dossiers uit te kunnen zoeken. Dus heb ik besloten om voor het CDA middelen te werven.’
Tegen Quote over zijn handel in luxetenten:
‘We zien de potentie en hebben ook de middelen om de omzet eerst keer twee, en daarna keer vier te laten gaan. We streven naar wereldmarktleiderschap. En wel in een jaar of vier.’
Op ondernemerssite NLGroeit:
‘Op mijn 33e wilde ik alles ‘voor eigen rekening en risico’ gaan doen; niet meer achterom kunnen kijken of iemand je opvangt als het misgaat maar ook de volle benefit kunnen genieten als je het goed voor elkaar hebt, het begrepen hebt en goed gedaan. Echt leven dus.’