De jongens kijken uit naar post en panklare hamburgers
Het wordt eerst nog even Srebrenica, zo luidt het laatste bericht. En dan in september verhuizen naar Maglaj, centraal-Bosnië, om de plaats in te nemen van een Britse pantsereenheid die wordt toegevoegd aan de nieuwe snelle reactie-eenheid van de VN....
van onze verslaggever
Hans Moleman
GARDEREN
Maar niets is nog zeker, zo blijkt maandag op de VN-dag voor de soldaten van het 42 Bataljon Limburgse Jagers. Deze week onderhandelt Nederland verder met Oekraïne, die Dutchbat in Srebrenica moet gaan aflossen. Maar dat zal in juli zeker niet lukken, en daarom zullen de Limburgse Jagers eerst zelf nog voor een maand of twee naar de enclave gaan. Als vervanging van de Luchtmobiele Brigade, die haar 'tour' erop heeft zitten. 'Luchtmobiel' mag over een paar weken naar huis, als de strijdende partijen het tenminste toelaten.
Het 42 Bataljon - gelegerd in Seedorf, net over de Duitse grens - houdt deze week in de Generaal-majoor Koot-kazerne in Garderen de VN-dagen die gebruikelijk zijn vlak voor uitzending. Van het nieuwe Dutchbat, 767 militairen sterk, is maandag de eerste compagnie aan de beurt. Honderddertig beroepssoldaten - jongens en een enkel meisje die meestens niet ouder zijn dan achttien à twintig jaar - zijn met ouders en aanhang naar de kazerne gekomen.
De dag is vooral bedoeld voor het thuisfront. De Koninklijke Landmacht weet hoe belangrijk een goed geïnformeerd thuisfront is voor Dutchbat Griffin, zoals de Limburgse Jagers zijn omgedoopt voor hun Unprofor-missie. Naar de griffioen, de leeuw met vleugeltjes die prijkt op het embleem van de eenheid.
'De sfeer bij de eenheid is goed', meldt de humanistisch raadsman die meegaat, samen met een dominee en een aalmoezenier. In de opleiding zijn slechts twintig militairen afgehaakt.
Er wordt vooral geruststelling geboden op de VN-dag. De show wordt 's ochtends gestolen met een rechtstreekse verbinding met Srebrenica. Kapitein Mathijssen meldt over de satelliettelefoon dat het rustig is in de enclave. 'Wel de gebruikelijke incidenten, maar het niveau battle noise is laag'.
Vragen? 'Als jullie verlofgangers er al niet doorkomen', wil een vader weten, 'hoe komt de nieuwe eenheid er dan straks in?' Het antwoord is laconiek: er is 'goede hoop' dat dat in overleg met de Serviërs toch zal lukken. En wanneer kwam het laatste bevoorradingskonvooi binnen? Vrachtwagens met brandstof sinds februari niet meer, de laatste wagens met vers eten waren er begin mei.
De volle zaal luistert aandachtig. Dutchbat leeft nu op de gevechtsrantsoenen, de onderdeelsbar staat bijna droog. Er komt alleen soms wat bier binnen dat is gekocht bij de Serviërs. 'Twee mark per blikje, ze profiteren aardig van ons', fluistert een militair vooraan.
Er ontstaat pas ontzet geroezemoes als het aanstaande thuisfront ervan kennis neemt dat de veldpost ook al sinds mei wordt tegengehouden. Maar er wordt geprobeerd iets via het Rode Kruis te regelen. 'Wat voor post willen ze hebben?', vraagt een moeder. 'Nou, hoe meer hoe beter', klinkt het uit Srebrenica. En niet alleen brieven, maar ook snoep of een luchtdicht verpakte panklare hamburger wordt zeer gewaardeerd, want de cadi (kantinedienst) staat ook al een tijdje leeg.
Na een half uurtje wordt het satellietgesprek onder applaus afgesloten. Er volgt een video met beelden van de legering in de enclave. Drie man in elke witte wooncontainer, geen verwarming, eens in de week een koude douche van drie minuten, maar de soldaten ogen vrolijk. Met de wave sluit 'Luchtmobiel' de video af.
In de zaal volgen inleidingen over de personeelszorg, het wekelijks groetenprogramma van Radio Thuisfront, het thuisfront-comité. Verder zijn er de 'pelotons' van vrijwilligers voor de nieuwsbrief, de telefooncirkel en de activiteiten voor de achterblijvers. 'Schrijf geen erge dingen als je een brief stuurt', adviseert de legerpsycholoog. En als een verlofganger thuis komt, ga dan niet kamperen of naar Sporthuis Centrum, want hij is die paar weken liever rustig thuis 'met lekker eten van moeders'.
Na nog een film over het nut van en twijfels over vredesoperaties schuift een forum achter de tafel voor de laatste vragen. Hoeveel mensen mag je meenemen naar het afscheid begin juli? Beperk het tot drie, en zorg dat je thuis al het echte afscheid hebt gedaan.
Dan komt, heel even, het ergste ter sprake. 'Wat gebeurt er als iemand niet terugkeert?', wil een jonge vrouw weten. Dan staat de nazorg staat klaar. Ze kan het nog eens rustig nalezen in de Handleiding Nabestaanden.