De havenarbeider als duur museumstuk
De solidariteit in de Rotterdamse haven komt nergens beter tot uitdrukking dan in de havenpool SHB. Elke havenarbeider die overbodig wordt, kan bij SHB op een warm onthaal rekenen....
SHB is een uitzendbureau met een monopolie. Als havenbedrijven een paar extra krachten nodig hebben, omdat een groot schip moet worden gelost, bellen ze eerst SHB. En als er even geen werk is, dan krijgen de havenarbeiders gewoon doorbetaald. De Rotterdamse havenbedrijven die de pool financieren zorgen daarvoor. Gewone uitzendbureaus komen er in de haven bijna niet in.
Zoveel solidariteit. Het lijkt te mooi om waar te zijn.
En dat is het ook, want de havenpool kan alleen bestaan dankzij het ministerie van Sociale Zaken. Tot 1994 droeg het ministerie jaarlijks bijna 10 miljoen gulden bij. Dat is 66 duizend gulden per werknemer. In dat jaar besloot de toenmalige minister van Sociale Zaken Bert de Vries dat het maar eens afgelopen moest zijn. SHB kreeg een eenmalige bijdrage van 24 miljoen gulden en moest het voortaan zelf zien te redden.
Dat ging niet vanzelf. De container rukte op en de behoefte aan de havenpoolers, veelal ouderwetse sjorders en sjouwers, werd snel kleiner. De arbeiders van de pool bleven steeds vaker werkeloos thuis, waardoor de afkoopsom van De Vries als sneeuw voor de zon verdween en SHB voor de deelnemende havenbedrijven langzaam onbetaalbaar werd.
De arbeidstijdverkorting en loonsverlaging die eind 1997 werden doorgevoerd, boden maar even soelaas. Eind vorig jaar was de finaciële situatie zo nijpend dat directeur Janssen geen andere mogelijkheid zag dan de helft van de duizend SHB'ers te ontslaan.
Maar - en dat had hij kunnen weten - keiharde ontslagen zijn in de haven onmogelijk. Havenarbeiders zijn zo ouderwets links en de bonden zo machtig, dat iedere baas die ook maar één werknemer de laan uitstuurt op een havenblokkade kan rekenen.
Dus werd een redder gezocht. Omdat Bert de Vries al jaren geleden van het toneel was verdwenen, durfde Janssen wel weer bij het ministerie van Sociale Zaken aan te kloppen. En met succes.
Het ministerie beloofde havenpoolers die werkeloos thuiszitten, in het vervolg een WW-uitkering te geven. De trotse havenarbeider moet hierdoor wel wat inleveren - als hij thuis zit, krijgt hij in het vervolg 30 procent minder -, maar de pijnlijke zoektocht naar een nieuwe baan blijft hem bespaard. De SHB'ers gingen maandag dan ook zonder morren akkoord.
De havenpool gered en de solidariteit overeind gehouden. En dat allemaal dankzij het ministerie van Sociale Zaken dat solidaire havenarbeiders koestert als museumstukken.
