De chaostheorie
Het is een wijd verbreid misverstand dat politiek grote samenzwering is. List en bedrog zijn in Den Haag dagelijkse kost, maar de gedachte dat de menukaart al maanden van tevoren wordt opgesteld, is te veel eer....
Dat geldt zeker voor benoemingen. Het valt niet te ontkennen dat af en toe iemand een poging doet iets voor te koken. De verhuizing van VVD-leider Frits Bolkestein naar Brussel in 1998 was een van de weinig succesvolle ondernemingen op dat terrein. Maar het lukt vaker niet dan wel.
Vers in het geheugen ligt de poging die de LPF in 2002 deed om een Rotterdamse hoogleraar te strikken voor het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Nee, die had geen zin. Maar hij kende iemand die mogelijk wel. . . Roelf de Boer werd dat. Herman Heinsbroek, illuster overgangsminister op Economische Zaken, dronk als ambteloos burger een borrel in de tuin van Ferry Hoogendijk en pats, daar was-ie ook al bewindspersoon. Zeker, de intrede van LPF in regeringskringen was een hilarisch hoogtepunt, maar de voorbeelden zijn niet atypisch.
Talloze nietsvermoedende burgers werden uit hun bed gebeld met de vraag of ze wilden aantreden. Weinig bewindslieden zijn ook eerste keus. Huidig minister van Economische Zaken Brinkhorst werd pas opgroepen toen al drie captains of industry hadden bedankt voor de eer.
Droevige gevallen zijn er van types die dachten zeker te zijn van een plek. Wat overigens tot acuut geheugenverlies kan lijden. Zo klaagde CDA-wonderkind Camiel Eurlings onlangs dat journalisten steeds maar weer opschrijven dat zijn grootste frustratie is dat hij een staatssecretariaatin Balkenende II is misgelopen. 'Heel ergerlijk', aldus Eurlings.
Ja, het zijn allemaal leugenaars, journalisten. Jammer dat ik me een gesprekje herinner aan de vooravond van de bekendmaking van Balkenende II.
'Staatssecretaris van Economische Clemens Cornielje Zaken, horen FOTO wij, Camiel. Kunnen we je feliciteren?' 'Ja, ga daar maar van uit!' Er zijn ook parlementari die hun lot met meer waardigheid dragen. Toen Annette Nijs aftrad, gingen alle blikken in de Kamer naar Clemens Cornielje. Niet omdat wij dachten dat hij de post zou krijgen. Maar omdat wij wisten dat hij hem alweer niet zou krijgen.
In 2002 verkeerde Cornielje in de vaste veronderstelling dat het staatssecretariaat van Onderwijs het zijne was, na jarenlange trouwe dienst als onderwijsspecialist onder Hans Dijkstal.
Maar de liberale wind woei plotseling anders en een bloedverwantschap met Dijkstal was van de ene op de andere dag geen pre meer. In 2003 (Balkenende I was gevallen) leek Cornielje wederom kansrijk, omdat Nijs zich onmogelijk had gemaakt. Maar helaas, ze kreeg een nieuwe kans.
Dat hij weer misgreep, was ook voor Cornielje geen verrassing. Vorig jaar had hij de fractie een keer 'de kloten' laten zien, waarvan ze juist vonden dat hij die niet had. Hij weigerde zich te voegen naar het fractiestandpunt dat Artikel 23 (vrijheid van onderwijs) zijn langste tijd gehad had. Zo iemand kunnen de liberalen op het ministerie van Onderwijs niet gebruiken.
