De belangrijkste boodschap is Verdonk zelf

De setting, de boodschap, de woorden, alles is woensdag perfect voorbereid om Rita Verdonk te presenteren als de vaandeldrager van de nieuwe politiek, die dicht bij de Nederlanders en ver van Den Haag staat: ‘Ik ben niet links, ik ben niet rechts, maar ik ben rechtdoorzee’, zegt de minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie.

Bij het woord ‘recht’ doorklieft ze met haar hand een denkbeeldige zee. Het gebaar heeft alles in zich om het icoon van de Verdonk-campagne te worden, zoals het salueren dat was bij haar inspirator Pim Fortuyn (‘Hij heeft problemen bespreekbaar gemaakt, daarom waardeer ik hem zeer’).

Het spreekgestoelte is zo geplaatst dat op de televisiebeelden achter de kandidaat de nieuwsgierig toegestroomde bezoekers van de BouwRAI te zien zijn. Rita Verdonk staat tussen de mensen.

‘Kijk naar al die ondernemers hier vandaag, prachtig’, zegt ze. Nederland moet ‘weer een ondernemend land’ worden, waarop mensen trots kunnen zijn. ‘Het positieve elan moet terug.’

Het summiere programma dat Verdonk vandaag toelicht, rept met geen woord over allochtonen, de portefeuille waarop ze haar onverzettelijkheid tot nu toe heeft gedemonstreerd. Ze wil in eerste plaats belastingverlaging. ‘De Nederlander moet weer kunnen lachen om zijn loonstrookje.’

Daarnaast noemt Verdonk drie punten waarover veel kiezers zich zorgen maken: verpleeghuizen, scholen en politie. Ze wil ervan af dat vier bejaarden op een kamer liggen. ‘Dat kan niet meer. Dat wil ik niet meer.’

De leraren moeten weer terug voor de klas, want in het onderwijs werken te veel managers, zegt Verdonk. Er moet op scholen ook ‘weer gewoon gehandhaafd worden’. Scholieren moeten weten: ‘Dit zijn onze normen en waarden.’ Ook de politie moet minder ‘achter die pc zitten’ en de straat op. Volgens Verdonk besteedt de politie nu 30 procent van haar tijd aan administratie en computerwerk.

De minister wil alle veranderingen financieren door te snijden in managementlagen, regels en ‘rompslomp’. De overheid controleert wat haar betreft slechts achteraf en handhaaft dan streng. Want ‘regels zijn regels’.

Het ministerie van Volksgezondheid laat enkele uren later weten dat nu al tweederde van de verpleeghuispatiënten op een- of tweepersoonskamers liggen. Voor de overigen wordt nog gebouwd.

Maar Verdonk houdt het vooralsnog bij haar reeks kristalheldere oneliners. Vragen van journalisten naar details wimpelt ze af. De VVD links of rechts? Dat onderscheid is ‘oude politiek’. Schrikt ze allochtonen af? ‘Ik heb een hele heldere boodschap voor iedereen. Afkomst vind ik niet interessant.’ Tussen autochtonen en allochtonen is het ‘geven en nemen’ zegt ze. Er zijn tal van belangwekkende onderwerpen, aldus Verdonk, zoals het mestbeleid. Ze heeft overal een mening over. ‘Maar die ga ik nu niet met u delen.’

De belangrijkste boodschap is ook vandaag de daadkracht van Rita Verdonk zelf: ‘U kent mij langzamerhand goed genoeg.’ ‘Afspraak is afspraak, dat is mijn lijn.’ ‘Ik durf duidelijk te zeggen waar het op staat, problemen te benoemen en die ook op te lossen.’ ‘U krijgt wat u ziet.’

’sOchtends heeft Verdonk in De Telegraaf gezegd dat ze zich niet tegen andere grote partijen gaat afzetten, zoals haar concurrent Rutte doet met de PvdA. ‘Na de verkiezingen in 2007 kijken we met welke partij we onze doelstellingen kunnen realiseren. Dat kan elke grote partij zijn.’ Maar in de RAI zegt ze ‘voor alle duidelijkheid’: ‘Wat ik per se niet wil, is zo’n rampzalig links kabinet’.

Een bouwondernemer speelt na afloop de hem toebemeten rol en spreekt bewondering uit. ‘Zo kennen we haar: een man een man, een woord een woord’, zegt hij. ‘Dat is beter dan Mark Rutte.’ Maar het is hem ook opgevallen dat ze weinig concreets zegt. ‘Zo doen politici dat, hè.’

In de peiling van Maurice de Hond groeit Verdonk deze dagen flink. Van de VVD-kiezers steunt 67 procent haar, 22procent Rutte. Dat was vóór haar presentatie.