Analyse
De basisscholen gaan weer open, is chaos het gevolg?
Leraren die zich zorgen maken over de Britse variant en weigeren maandag naar school te komen, uit vrees voor hun gezondheid. Mokkende schoolbesturen die een chaos voorzien als er straks een coronabesmetting in de klas blijkt te zijn. En ouders die vijf dagen vrij moeten nemen omdat hun kind in quarantaine moet. Wordt de heropening van de basisscholen nog wel een verlossing?
Na ruim zeven weken, waarvan twee weken Kerstvakantie, klinkt er vanaf maandag weer vrolijk gelach op het schoolplein en vinden de fruitmomentjes weer in de klas plaats. De vreugde over het aanstaande weerzien tussen de leerlingen en de leerkrachten is groot, van beide kanten. Voor het kabinet is een snelle heropening van de basisscholen en de kinderopvang zelfs essentieel. ‘Het is nu al verschrikkelijk’, zei premier Rutte dinsdagavond, over de leerachterstanden en het niet altijd even soepele thuisonderwijs.
Maar hoe dat onderwijs er in de praktijk uit komt te zien? En hoe bestand het is tegen de coronabesmettingen die ongetwijfeld in de klaslokalen zullen opspelen? Niemand die het precies weet. Daarvoor zijn er te veel onzekerheden in het spel.
Twijfel
De angst voor de Britse coronavariant behoort met afstand tot de prominentste. Uitgerekend woensdag, op de dag dat veel schoolbesturen proberen uit te vogelen wat hun te wachten staat, blijkt dat kinderen de Britse mutant makkelijker verspreiden dan het klassieke covid-19. Zo concluderen de GGD Rotterdam-Rijnmond en het Erasmus MC na onderzoek in de gemeente Lansingerland.
Het voedt de toch al sterke twijfel bij veel leraren of het wel zo’n goed idee is: opengaan, terwijl de derde coronagolf onafwendbaar lijkt. ‘Het kabinet laat zich leiden door haast en niet door zorgvuldigheid’, stelt onderwijsbond Aob in een scherpe verklaring, woensdagmiddag.
In een ‘servicedocument’ benadrukt het ministerie hoe scholen veilig en verantwoord weer open kunnen. Het fundament daaronder is het zo snel mogelijk isoleren van besmettingen op school. Test een leerling positief op corona, dan gaat de hele klas in quarantaine. Bij een negatieve coronatest op dag 5 kan een kind weer terug naar school.
Vijftallen
Om zoiets draconisch als een klassikale quarantaine te voorkomen, krijgen scholen het advies leerlingen vanaf de bovenbouw op te delen in vijftallen. Die mogen dan alleen met elkaar contact hebben. Idealiter zijn in groep 7 en 8 de groepjes die onderling geen afstand hoeven te houden zelfs niet groter dan duo’s. Met andere groepen buiten spelen in de pauze is niet de bedoeling.
De richtlijnen maken een onderscheid tussen wat moet en wat scholen dringend wordt geadviseerd. Dat ze fysiek les moeten gaan geven, staat bijvoorbeeld vast. Dat leerlingen naar school moeten komen ook. Toch hebben dertig basisscholen in West-Brabant aangekondigd maandag niet open te gaan, omdat dit niet ‘veilig, verantwoord en uitvoerbaar kan’.
Ook op andere plekken klinkt protest. Zo willen schoolbesturen in Rotterdam met kleinere groepen beginnen. En een aantal scholen van de Stichting Openbaar Basisonderwijs Westelijke Tuinsteden in Amsterdam (STWT) wil de kinderen in groep 7 en 8 niet allemaal tegelijk naar school laten komen. Het risico op besmetting is te groot, legt STWT-bestuurder Joke Middelbeek uit. ‘En er staat nergens in de regels dat leerlingen allemaal tegelijk naar school moeten komen.’
De vraag is hoeveel compassie het ministerie toont met scholen die tegen de richtlijnen ingaan. Scholen die niet open willen, riskeren een bezoek van de Onderwijsinspectie. Wel erkent demissionair minister Slob van Onderwijs in zijn brief aan de scholen dat corona tot overmachtssituaties kan leiden: ‘We houden niemand aan het onmogelijke.’
Lees ook
Dringend advies aan basisscholen: leerlingen in groepjes opdelen en pauzes spreiden
Basisscholen moeten de leerlingen in groepjes opdelen om het gevaar van coronabesmettingen zo veel mogelijk te verkleinen. Dat adviseert het ministerie van OCW, dat voor de heropening van de scholen een pakket richtlijnen heeft opgesteld in samenspraak met vertegenwoordigers van leraren, schoolleiders en schoolbesturen.
‘Als leerkracht ben ik blij ze straks weer te zien, als vrouw van 55 met een man en kinderen niet’
De basisscholen mogen op maandag 8 februari weer open. Wat vinden onderwijskrachten, bestuurders, directeuren en belangenorganisaties daarvan nu de Britse mutatie oprukt?
De scholen weer open met de Britse variant die rondwaart, is dat wel veilig?
De basisschool en de kinderopvang weer open terwijl daarbuiten de extra besmettelijke Britse variant rondsluipt, is dat wel veilig? Niet helemaal, erkennen experts. Maar een reeks nieuwe studies biedt toch enige hoop.
