'De Arabische Lente begon door mij. Had ik het maar nooit gedaan'
Ze vraagt zich vaak af of ze verantwoordelijk is voor de duizenden doden die de afgelopen vijf jaar zijn gevallen in de Arabische wereld. Want die 'Arabische Lente', zoals de massaprotesten in de regio zijn gedoopt, begon toen de illegale groentestal van de Tunesische Mohammed Bouazizi werd gesloten en de jongen zichzelf in brand zette. Faida Hamdy was de vrouw die Bouazizi zijn handel ontnam. 'Soms wou ik dat ik dat nooit had gedaan.'
Het is vandaag precies vijf jaar geleden dat Hamdy als inspecteur in Sidi Bouzid aan het werk was, een stoffige stad waar ze nog steeds woont. De vrouw heeft nooit eerder met de media gesproken: nog voordat journalisten afreisden naar Tunesië om verslag te doen van de protesten, was Hamdy al door het nerveuze regime gearresteerd. Tegen de tijd dat ze werd vrijgelaten, waren de journalisten doorgereisd naar Egypte, Libië en Syrië, waar de bevolking ook in opstand was gekomen.
'Soms geef ik mezelf de schuld en zeg ik dat het allemaal door mij komt', vertelt ze de Britse krant de Telegraph, die Hamdy in Sidi Bouzid opzocht. 'Ik heb geschiedenis geschreven omdat ik degene ben die daar was en mijn actie heeft bijgedragen aan alles wat er gebeurd is. Maar kijk nu naar ons.'
Syrië wordt verscheurd door een burgeroorlog, er wordt hevig gevochten in Irak, Libië staat in brand, er is een nieuwe dictator aan de macht in Egypte, Jemen wordt verpulverd door geweld en Islamitische Staat is in grote delen van de regio aanwezig. 'En ondertussen lijden de Tunesiërs net als altijd', zegt Hamdy.
Sprong weg van de tirannie
'Het jaar 2011 namen we een grote sprong, weg de tirannie in de Arabische Wereld', zegt Rached Ghannouchi, hoofd van de Tunesische partij Ennahda tegen de Telegraph. 'Maar de geschiedenis leert ons dat de transitie naar democratie niet altijd linear is. De transities hadden in Frankrijk en Groot-Brittannië meer dan honderd jaar nodig.'
De familie Bouazizi wilde daar niet op wachten. De moeder en zuster van de groenteverkoper zijn verhuisd naar Canada en een andere zus, Samia, werkt nu in de hoofdstad Tunis. Deze laatste vindt dat de dood van haar broer is gekidnapt door politiek en ideologie, vertelt ze de Telegraph. 'Mijn broer heeft iets in het leven geroepen dat de verkeerde mensen nu proberen te vernietigen. Mijn broer hield van het leven en zou zowel de stupide politici als de extremisten die zo van de dood houden, hebben verworpen. Mijn broer stierf voor waardigheid, niet voor geld of voor ideologie.'
'Mohammed Bouazizi en ik zijn allebei slachtoffer', zegt Faida Hamdy. 'Hij verloor zijn leven en mijn leven zal nooit meer hetzelfde zijn. Als ik naar de regio en mijn land kijk, heb ik overal spijt van. De dood is overal, het extremisme bloeit op en prachtige geesten worden vermoord.'
