achtergrond

De acteerdocent die grenzen opzocht – en overschreed: ‘Hoe meer je liet zien, hoe hoger je cijfer’

null Beeld Eddo Hartmann
Beeld Eddo Hartmann

Op de acteursopleiding Faaam zou docent Hugo Metsers jarenlang de grenzen hebben opgezocht in de omgang met leerlingen, vooral bij het vak ‘Functioneel Naakt’. De Volkskrant sprak 34 oud-studenten over hun ervaringen.

Maud Effting en Haro Kraak

Terneergeslagen komt Hugo Metsers het klaslokaal inlopen. De acteur, onder meer bekend van Goede Tijden, Slechte Tijden, ploft neer op een stoel en kijkt zijn klas aan, een groep jonge studenten van de filmacteursopleiding in Amsterdam.

‘Jongens’, zegt hij verbijsterd, ‘dit had ik echt niet van jullie verwacht.’

Het is voorjaar 2015. Metsers is docent en hoofd van de filmacteursopleiding Faaam. De klas heeft hem zojuist een brief gestuurd. Een paar dagen eerder, op 13 mei, heeft Metsers (dan 46) op een schoolfeest aan het Rembrandtplein in Amsterdam staan zoenen met een studente van 21 uit deze klas. Een kwartier lang kon iedereen het zien.

Fjodor Jozefzoon, een talentvolle acteur van Toneelgroep Oostpool, is een van de studenten die op dat moment in de klas zitten. Op het schoolfeest haalde hij Metsers en de studente van elkaar af, zegt hij. ‘Ik pakte Hugo bij zijn arm en trok hem weg. Maar hij leek zich van geen kwaad bewust.’

In de brief verzet de klas zich hevig. De studenten vinden het ongepast dat Metsers met hun klasgenoot zoende. Niet alleen omdat hij hen als docent moet beoordelen, maar ook omdat ze over een tijd het lesblok ‘Functioneel Naakt’ zullen volgen. Gegeven door Hugo Metsers.

In dit lesblok worden ze voorbereid op het spelen van naaktscènes en wordt hun geleerd om weerbaar te zijn in die situaties. Althans: dat is het idee. Maar de klas wil dit vak niet meer van Metsers krijgen. Een docent die met zijn studente zoent, stellen ze, is ongeschikt om hen te begeleiden in een vak waarin ze grenzen moeten leren stellen.

Er is, schrijven ze, een vertrouwensbreuk ontstaan.

In het klaslokaal oogt Metsers aangedaan. Naar eigen zeggen biedt hij meteen excuses aan voor het voorval. ‘Ik dacht dat wij zo’n goede band hadden’, zegt hij. ‘Jammer dat jullie mij hierdoor niet meer vertrouwen.’

Julia Batelaan, die als tiener in GTST speelde en tegenwoordig werkt als chef-kok, is een van de studenten in de klas. Metsers speelt volgens haar die dag in op de emoties van mensen die nog niet half zo oud zijn als hij. Onder de studenten die vlak daarvoor nog woedend waren, ontstaat onzekerheid. Sommigen beginnen terug te krabbelen.

Ze steekt haar hand op.

‘Ik denk niet dat jij jouw mannengedachten kunt scheiden van jouw docentengedachten’, zegt ze.

Ten overstaan van de klas zegt ze nogmaals dat ze vindt dat hij het vak niet langer kan geven. Ze klinkt resoluut, maar vindt het ook eng om Metsers zo tegen te spreken. Ze wil geen ruzie met de man die haar moet beoordelen.

Een tijdlang gaat Metsers de discussie aan, de studiebegeleider van de klas is er ook bij. Als het gesprek stilvalt, verlaat Metsers het lokaal. De brief zal later grote gevolgen hebben.

Een telefoontje naar de krant

Dit verhaal begint als een oud-student van filmacteursopleiding Faaam contact opneemt met de Volkskrant. Na het zien van de uitzending van Boos over seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice is er een kwestie bij hem komen bovendrijven waarmee hij al jaren rondloopt.

Faaam, de Film Actors Academy Amsterdam, werd in 2005 opgericht door acteur Hugo Metsers en is een opleiding gericht op acteren voor de camera. Acteurs die er vandaan komen, spelen in series als Mocro Maffia, GTST, Celblok H, Brugklas en Spangas. Het begint als particuliere avondopleiding, maar al snel ontstaat in samenwerking met het Mediacollege Amsterdam ook een voltijd-mbo-opleiding filmacteur, voor studenten vanaf 16 jaar.

Na het telefoontje met de oud-student spreekt de Volkskrant in totaal met 34 oud-studenten, van wie een deel alleen anoniem wil praten uit vrees voor hun carrière of voor represailles.

Het is belangrijk te vermelden dat een deel van de studenten zich naar eigen zeggen altijd veilig heeft gevoeld en veel heeft geleerd bij Faaam. Nadat er onrust is ontstaan over dit onderzoek, sturen ten minste zes oud-studenten positieve verklaringen naar Metsers, die hij met de Volkskrant deelt. Ze zeggen fijne herinneringen te hebben en nooit iets tegen hun zin gedaan te hebben.

Maar dit geldt niet voor iedereen.

Meerdere studenten van Faaam voelen zich, soms nog lang na hun afstuderen, beschadigd door de manier waarop ze tijdens de opleiding zijn behandeld door Hugo Metsers. Dat gebeurt met name bij het blok Functioneel Naakt, dat door Metsers wordt bedacht én gegeven. Tijdens het vak dat hun had moeten leren om hun grenzen aan te geven, zeggen ze, werden hun grenzen juist overschreden. Uiteindelijk wordt Metsers in 2015 van het blok afgehaald op de mbo-opleiding. Maar daarmee stopt zijn gedrag niet, zeggen meerdere oud-studenten.

De oud-studenten beschrijven Metsers als een docent die jarenlang de randen opzoekt in de omgang met studenten, en daar soms overheen gaat. Zo zou hij volgens hen relaties aanknopen met verschillende jonge studentes, pogingen doen om studentes te zoenen en handtastelijk zijn. Metsers dwingt hen niet tot seksuele handelingen, aldus de studenten, maar gebruikt wel zijn machtspositie en charme om hen in te pakken, of hen onder druk te zetten. Professionele distantie verliest hij geregeld uit het oog, zeggen de studenten. Daar komt bij dat zijn macht ten opzichte van studenten groot is. Hij is niet alleen docent en hoofd van de opleiding, maar heeft ook een agentschap, Film Actors Agency, waarmee hij (oud-)studenten audities en rollen bezorgt.

Metsers ontkent een groot deel van de aantijgingen (zie kader). Wel zegt hij: ‘Ik heb in een tijdsbestek van 17 jaar tweemaal een student gezoend in een openbare gelegenheid buiten de school. Ik besef terdege dat ik dit niet had moeten doen, omdat dit een negatief effect kan hebben op hen, en heb hiervan geleerd.’

Sinds de #MeToo-beweging in 2017 opkwam, verschenen vele verhalen over grensoverschrijdend gedrag op creatieve opleidingen en in de culturele sector. Vooral in de film- en theaterwereld liggen risico’s op de loer. Studenten moeten zich blootgeven, veel van zichzelf laten zien, emotionele en persoonlijke grenzen verleggen. Tijdens dit proces zijn ze afhankelijk van – subjectieve – beoordelingen van docenten, invloedrijke acteurs en regisseurs, tegen wie ze opkijken. Voor hen vormen docenten de toegangspoort tot werk.

En dat maakt kwetsbaar.

Zo onthulde de Volkskrant in 2015 hoe docenten van de Amsterdamse Theaterschool hun machtspositie misbruikten en jarenlang amoureuze relaties aanknoopten met studenten. De docenten vertelden de jonge vrouwen hoe getalenteerd en bijzonder ze waren. De aankomende actrices zagen die aandacht als oprechte interesse. Soms beseften ze pas jaren later hoezeer ze waren gemanipuleerd.

De opleiding Faaam leek zich juist bewust van de kwetsbaarheid van het vak, en van het risico op machtsmisbruik. Het blok Functioneel Naakt – uniek in zijn soort – was specifiek bedacht om studenten daarvoor te behoeden. ‘Nederlandse films hebben altijd best veel intieme scènes gekend en als acteur heb ik zelf ervaren dat daar toentertijd weinig tot geen aandacht aan werd besteed op de set’, aldus Metsers. Het blok moest jonge acteurs weerbaar maken tijdens het draaien van naaktscènes.

Maar zelfs met zulke goede intenties kan het misgaan.

De foto’s bij dit verhaal zijn geënsceneerd en gemaakt in een studio. Beeld Eddo Hartmann
De foto’s bij dit verhaal zijn geënsceneerd en gemaakt in een studio.Beeld Eddo Hartmann

Man met charisma

Hugo Metsers is een man met charisma, stellen de oud-studenten. Hij is intelligent, gevoelig en direct. Maar ook intimiderend en dominant. Soms kan hij uit het niets woedend worden. Dan begint hij te schreeuwen. Sommige studenten zijn bang voor hem. Tegelijkertijd vinden ze hem ontwapenend, omdat hij zonder gêne zijn kwetsbaarheden op tafel gooit.

‘Hugo kan dingen erg persoonlijk nemen’, zegt een oud-studente, ‘en hij kan ook snel persoonlijk worden. Hij houdt van aandacht, wil graag het middelpunt zijn. Ik was bang voor hem, maar ik vond hem ook aandoenlijk. Hij kon onwijs uit zijn slof schieten. Dan pakte hij je op een punt waarvan hij wist dat je er onzeker over was. Later had hij daar dan weer spijt van. Daardoor voelde het al snel close – bijna alsof je een relatie had. Hij is zeer bevlogen, maar als docent is hij niet professioneel.’

Hugo Metsers (53) is de zoon van acteur Hugo Metsers sr. (78), bekend van Blue Movie (1971), de eerste Nederlandse bioscoopfilm waarin seksscènes en een erectie te zien zijn. Zelf gaat Metsers jr. jaren later eveneens ruimhartig uit de kleren, zoals in Gay (2004) en in de jaren-negentig-cultfilm Naar de klote!. Het grote publiek kent hem vooral als Marcus Sanders in GTST. Verder speelde hij in Moordvrouw, Flikken Maastricht en Band of Brothers.

In 2005 richt hij Faaam op, omdat hij constateert dat acteren voor een camera een apart vak is dat eigenlijk nergens goed wordt onderwezen. Naar eigen inzicht ontwikkelt hij de hele opleiding.

Verplicht vak

Functioneel Naakt is het meest gevreesde blok. Studenten moeten het verplicht volgen en het bestaat uit drie delen: de filmkus, de soloscène en de duoscène. ‘Hugo vertelde ons over Naar de klote!’, zegt een oud-studente. ‘De regisseur had tegen zijn tegenspeelster gezegd dat ze hem wel écht moest pijpen. Daar had Hugo toen iets op bedacht, met een duim. Zijn verhaal gaf me vertrouwen. Ik had niet de indruk dat hij vieze bedoelingen had. Maar we wisten allemaal: als er geen naakt te zien zou zijn, dan kreeg je een onvoldoende.’

Zelf had ze niet zo’n moeite met het blok. ‘Maar wel met de manier waarop er met ons werd omgegaan. Het was nauwelijks mogelijk om grenzen aan te geven. Dat kwam samen in onze afstudeerfilm. Hugo had een script uitgezocht dat een aaneenschakeling was van seks en naakt. Een van de personages was een meisje dat twee keer werd verkracht en uiteindelijk werd doodgereden. In één scène hadden twee jongens niet eens een dialoog, maar wel anale seks.’ In mails omschrijven woedende studenten het script als ‘een halve pornofilm’. ‘We wilden die film helemaal niet. Maar Hugo wilde daar niets van weten. Hij vond ons preuts.’

‘Ik wil jullie op het hart drukken niet te veel extern over dit project rond te bazuinen (zeker niet wanneer je je zorgen maakt)’, schrijft Metsers in een mail aan de hele klas, ingezien door de Volkskrant, ‘en het al helemaal niet over ‘pornografisch’ te hebben. Het is soms rauw, plat, vulgair, maar nooit pornografisch!’

‘Eén studente moest haar borsten laten likken door een ander’, zegt de oud-studente. ‘Toen ze zei dat ze dat niet wilde, omdat ze niet wist waar deze film terecht zou komen, zei de regisseur dat het toch echt moest. Een andere studente begon heel hard te huilen en rende de klas uit. Ze riep: ik snap niet dat we het hier überhaupt over hebben, het is háár lichaam.’ Na heftige discussies lukt het de studenten enkele aanpassingen door te drukken.

Grenzen verleggen

Op de opleiding wordt veel gesproken over de vraag: hoever ben je bereid te gaan? ‘Het verleggen van grenzen wordt altijd beloond op Faaam, ten bate van het beter leren acteren’, schrijft Metsers. ‘Het gaat niet per definitie om het verleggen van persoonlijke, seksuele grenzen, maar om het verkennen van wat je wel durft te spelen en wat niet: zoals op elke goede acteerschool in de wereld!’

Naakt gaan was volgens Metsers nooit verplicht bij Functioneel Naakt. Ook is dat ‘nooit een wegingsfactor bij de beoordeling geweest’, zegt hij. Toch hebben veel studenten dat anders ervaren. Meer dan tien bronnen bevestigen aan de Volkskrant dat zij impliciet of expliciet de boodschap kregen: hoe verder je gaat, hoe hoger je cijfer.

Het is het eerste blok na de kerstvakantie, begin 2013. Hannah, een oud-studente die alleen met haar voornaam in de krant wil, herinnert het zich nog goed. Het eerste onderdeel is de filmkus. ‘Je stond met z’n allen in de gymzaal. Dan moest je met een klasgenoot zoenen, zonder tong. Hij gaf een seintje, dan moest je wisselen van partner. Zo ging je door totdat je een stuk of vier klasgenoten had gehad.’

Het volgende onderdeel is de soloscène. Studenten moeten zelf een scène bedenken waarin een dramatische wending zit zodat ze uit de kleren gaan. Ze zitten in de gymzaal met een camera. Achter een zwarte wand kijken de docent en studenten mee op een monitor. ‘Ik speelde een stripper die terugkwam van haar werk.’

Hannah ziet al maanden op tegen het blok. ‘Ik was zo nerveus – dat ging nergens over. Ik zat daar in mijn eentje en moest een moment vinden om uit de kleren te gaan. Die spanning vond ik ondraaglijk. Toen heb ik het gedaan. Fuck it, dacht ik, het zijn maar borsten. Daarna dacht ik: ik hoop wel dat hij het verwijdert, ik wil niet dat-ie thuis nog eens kijkt.’

Het moeilijkste moment komt bij de duoscène. ‘Hugo liet een seksscène zien waarin twee vrouwen elkaar vingeren, uit de film Bound. Ik vond het porno. Hij zei lachend: ‘Dit gaan jullie spelen.’ O, als ik het maar niet ben, dacht ik. Toen zei hij mijn naam. Dat voelde zo slecht. En ik moest het met een jonger meisje doen. Ze wilde het ook niet en voelde zich er heel rottig over.’

Thuis bespreekt ze het met haar vader. Die vindt dat ze het niet moet doen als ze zich er niet prettig bij voelt. ‘Als enige van de klas ben ik naar Hugo gestapt en heb ik gezegd dat ik het niet wilde doen. Hij werd heel boos, ging schreeuwen. Hij zei dat ik het had verpest, dat ik overdreven deed. Ik dacht: dan doe ik het maar. Tegen mijn klasgenoot zei ik: we dekken zo veel mogelijk af.’

Vlak voordat ze de scène gaat spelen, stapt ze op Metsers af. ‘Ik vroeg: ‘Wat als ik mijn bh aan laat?’ Toen zei hij: ‘Nou kijk, als jij een hoog cijfer wil, het is wel zo: hoe verder je gaat, hoe gedurfder dat is. Dat neem ik mee in de beoordeling.’

Uiteindelijk doet Hannah alles uit behalve haar onderbroek. Ze krijgt een voldoende. ‘Ik baalde achteraf dat ik mijn grens was overgegaan voor een hoger cijfer. Hij zei: ‘Je bent de enige uit de klas die hier moeilijk over doet.’ Ergens voelde ik dat het niet klopte. Maar ik wist niet goed of dit nou normaal was. Ik was zo jong.’

Oud-studente Florence van de Haar noemt de bewering dat het naaktblok ging over grenzen aangeven, achteraf in de media ‘pure bullshit’. ‘Ik moest een scène spelen waar ik een seksueel hoogtepunt moest bereiken’, zei ze in 2019 op Radio 1. Ze weigerde en kreeg naar eigen zeggen de wind van voren.

‘Toen het naaktblok eraan kwam’, vertelt een oud-studente, ‘zei Hugo tegen me: dit is de kans om je cijfer op te halen, dit zou je kunnen redden om over te gaan. Ik vroeg hoe hij dit voor zich zag. Bedoelde hij dat ik naakt moest gaan? Ja, zei hij. Een paar weken daarvoor had ik een borstverkleining gehad en ik was nog aan het herstellen. Ik wilde het eigenlijk niet. Toch heb ik het gedaan, voor het cijfer. Ik moest zelf een scène bedenken. Uiteindelijk heb ik me voor de solo naakt laten vastbinden op een stoel door een klasgenoot. Hugo stond ernaast. Het voelde niet goed.’

null Beeld Eddo Hartmann
Beeld Eddo Hartmann

‘Bij de filmkus moest ik per se van Hugo met een jongen zoenen’, zegt oud-student Tariq Kasem. ‘Ik wilde het niet, maar Hugo duwde ons tegen elkaar aan. Hij rakelde daarmee een traumatische ervaring op uit mijn jeugd. Maar Hugo wilde geen seconde naar me luisteren. Hij wilde dat ik ‘in het moment’ zou blijven.’

Nee zeggen tegen Metsers is moeilijk, herinneren vele studenten zich. Hij is degene die de cijfers geeft en bij een ruzie kan hij het mensen erg lastig maken. Studenten omschrijven hem als de ‘alleenheerser’ of ‘messias’ van de opleiding. Dat is ook de reden dat sommigen niets durven te zeggen, of geen klacht tegen hem indienen.

In discussies kan Metsers naar zijn, zegt Kasem, die later als beginnende acteur bij Metsers’ agentschap zat. ‘Als je niet naakt wilde, zei hij: ga je preuts lopen doen? Je wil toch acteur worden? Je wil je toch comfortabel voelen op een set? Straks kom je op een set en zeggen ze: je komt van Faaam, heb je dat niet eens geleerd?’

Een nuttig vak?

Heeft Metsers hier een punt? Is het nuttig om op een opleiding ervaring op te doen met naaktscènes? Experts uit het vak zijn daar duidelijk over: nee.

Malou Gorter, actrice en bestuurslid van ACT, de belangenvereniging voor acteurs, stelt dat dit vak op geen enkele andere acteeropleiding bestaat. ‘Dit moet je helemaal niet willen op zo’n opleiding. Bij zulke jonge studenten ligt machtsmisbruik op de loer.’ Bovendien zijn op steeds meer sets tegenwoordig intimiteitscoaches aanwezig, stelt ze.

‘Oefenen met naaktscènes, wat leer je daar in godsnaam van?’, zegt Rein Hofman, bestuurslid van ACT. ‘In 2019 hebben we de opleiding laten weten dat wij vinden dat dit vak niet op deze manier gegeven moet worden. Praten over hoe je omgaat met intimiteit op de set – ja, dát juichen we toe. Maar niet naakt gaan.’

De vier toneelscholen – in Amsterdam, Maastricht, Utrecht en Arnhem – bevestigen desgevraagd nooit een dergelijk vak gegeven te hebben. ‘Dit zou een vak zijn, om het maar even ongenuanceerd te zeggen, waarbij wij ons zeer oncomfortabel zouden voelen’, zegt de woordvoerder van de toneelschool in Arnhem.

Hoogleraar Marjan Olfers deed in meerdere sectoren onderzoek naar seksueel grensoverschrijdend gedrag. Op verzoek van de Volkskrant keek Olfers ook naar de zaak-Metsers. ‘Ik zou zeggen dat dit gedrag de grenzen van fatsoen te boven gaat en dat dit als grensoverschrijdend kan worden ervaren door studenten’, stelt ze na het lezen van de verhalen van oud-studenten. ‘Er moet een onderzoek worden gedaan naar de feiten en de omstandigheden, en de aard en omvang hiervan.’

Docent met een reputatie

Het onveilige gevoel dat sommige studenten hebben bij het naaktblok wordt mede gevoed door de reputatie van Metsers. Behalve de zoen met het meisje van 21 op het schoolfeest in 2015 zijn er meer verhalen van Metsers die met jonge studentes zou zoenen of relaties met hen zou aanknopen. De meeste aantijgingen worden door hem ontkend.

‘Van mijn lichting heeft Hugo met één studente gezoend’, zegt Janine (wegens haar huidige werk wil ze niet met haar echte naam in de krant), die in 2012 begon aan de opleiding. ‘Dat weet ik van dat meisje zelf.’

Janine herinnert zich een avond waarop opnames werden gemaakt voor een afstudeerfilm in een nachtclub. ‘Ik kwam opdraven als figurant. Naar mijn idee was Hugo beschonken. Die avond heeft hij een aantal vrouwen proberen te zoenen, onder wie mij. Toen ik wegging stond hij bij de garderobe. Ik kreeg een arm om me heen. Ik dacht: hij wil een knuffel geven, maar hij zoende me vol op mijn mond. Ik trok mijn hoofd weg.’

In de beginjaren van de opleiding krijgt Metsers een verhouding met een van zijn studentes. Zij is dan rond de 19 jaar, en Metsers rond de 38. Vijf bronnen bevestigen dit en vertellen dat het nieuws over hun relatie door de hele opleiding gaat. ‘Onze hele klas wist ervan’, zegt een van hen.

Volgens de bronnen gebeurt het in alle openheid. ‘In de les hield hij zich afzijdig van haar’, zegt een oud-student. ‘Maar we gingen regelmatig samen met Hugo uit naar de Sugar Factory in Amsterdam. Daar kuste hij met haar in een hoekje.’

Zelf zegt Metsers dat dit eenmalig was. ‘We hebben daarna de docent-studentrelatie hersteld en de rest van de opleiding niks meer met elkaar ondernomen intiem.’

‘Ik vond de relatie opmerkelijk’, zegt een oud-studente, ‘maar ik had toen het idee dat het moest kunnen zolang ze boven de 18 was. Nu kijk ik daar heel anders naar.’ Er werd veel met Metsers geflirt, stelt ze. ‘Ik flirtte ook met hem. Hij was echt een charmeur.’ Een student spreekt het meisje erop aan. ‘Ik vroeg haar of ze iets met Hugo had. Ze zei dat ze heel gelukkig met hem zou worden.’

‘Hugo versierde zijn studentes gewoon’, zegt een oud-student. ‘Er was geen expliciete dwang. Maar hij was wél het hoofd van de school. Er was een machtsrelatie. Hugo gaf ons banen, hij regelde audities. Als je een tijdlang geen klusjes kreeg toegespeeld, begon je je af te vragen: wat is er aan de hand?’

De studente om wie het gaat, wil niet praten. Ze laat weten dat ze niet wil dat haar naam wordt genoemd. ‘Mijn grenzen zijn nooit overschreden’, stelt ze, ‘en ik heb me altijd veilig gevoeld bij Hugo.’

Julia Batelaan herinnert zich dat ze in haar tweede jaar, 2015, productieassistent was tijdens het blok filmvechten. ‘Hugo was heel blij met het werk dat ik had gedaan. In de klas, waar een aantal klasgenoten bij waren, heeft hij me op m’n kont geslagen, heel hard. Met twee handen pakte hij m’n gezicht vast en zoende me op mijn mond. Ik wilde het niet en heb hem weggeduwd. Ik was toen 17 of 18.’ Metsers ontkent dit.

In zijn sociale leven omringt Metsers zich met zijn favorieten: studenten en oud-studenten met wie hij het goed kan vinden en die hij soms in zijn agentschap opneemt. Met hen gaat hij bier drinken, uit eten, films kijken. Hij gedraagt zich als one of the guys, zegt een oud-student. ‘Ik ben regelmatig bij hem thuis geweest’, zegt Tariq Kasem. ‘We waren heel close. Vaak keken we films. Als het laat werd, zei hij dingen als: ‘Je kan blijven slapen hoor, maar dat moet je niet zeggen, want dan worden de anderen jaloers.’’

Metsers gaat onverantwoordelijk om met zijn machtspositie, zegt een oud-student die de avondopleiding deed rond 2010. ‘Hugo bepaalt alles op de opleiding, hij is de grote BN’er, hij is creative director, hij is agent, hij is docent, hij is de baas over de docenten. Als je zo machtig bent, moet je een aantal dingen opgeven. Biertjes drinken met leerlingen, bijvoorbeeld.’

‘Zoenincident’

De protestbrief van de klas in 2015 brengt veel teweeg. Studenten en hun ouders melden zich bij het Mediacollege. Metsers wordt ontboden bij het college van bestuur, dat zijn gedrag als ‘grensoverschrijdend’ en een ‘ernstig alarmsignaal’ beschouwt. ‘Het is onacceptabel als studenten zich niet vrij voelen op school’, aldus een woordvoerder. Hij stelt dat het Mediacollege seksuele of affectieve relaties tussen studenten en docenten ‘onaanvaardbaar’ acht.

Tegenover het bestuur erkent Metsers dat hij met de studente heeft gezoend. ‘Het was heel dom en ik was onder invloed’, zegt hij destijds. In juni 2015 krijgt hij een formele berisping en het Mediacollege licht de Onderwijsinspectie in. Ook wordt hij per direct van het blok Functioneel Naakt gehaald op de mbo-dagopleiding. Metsers: ‘Ik heb met de directie een brief opgesteld waarin ik mijn excuses aanbied.’

Opvallend is dat het Mediacollege daarna via de media signalen krijgt over een ‘angstcultuur’ en het ‘voortrekken’ van vriendjes. Er wordt intern onderzoek gedaan, maar de instelling kan ‘niet vaststellen dat hier sprake van is’.

Het Mediacollege zegt tot op heden slechts van één ‘zoenincident’ op de hoogte te zijn. De school zegt tegen Metsers dat hij wordt ontslagen als hij dit nog een keer doet met een studente.

Zomaar een kus op de mond

Maar als het volgens drie bronnen zover is, gebeurt er niets.

In 2017 onthult Shownieuws dat Metsers, dan 48, een relatie heeft met een 22-jarige oud-studente. De relatie is vlak na haar afstuderen begonnen, stelt Metsers in de media, maar drie bronnen zeggen tegen de Volkskrant dat die toen al maanden bezig was. Fjodor Jozefzoon: ‘Ik zag ze zoenen op het schoolplein.’ Een andere oud-student: ‘Dat weet ik van haarzelf. Ze hadden seks na de les.’ Tariq Kasem: ‘Ik heb het er nog met Hugo over gehad en hem geadviseerd te wachten tot zij afgestudeerd was. Dat deed hij niet.’

De oud-studente gaat in een reactie niet in op de vraag wanneer de relatie begonnen is en zegt dat ze het erg zou vinden als haar relatie met Metsers wordt gezien als een ‘uitvloeisel van grensoverschrijdend gedrag’. ‘Mocht je er een negatief label aan willen hangen, dan doe je mij tekort.’

De relatie is niet het enige waarmee hij na 2015 grenzen overging, stellen studenten.

‘Hij kwam dagelijks zonder te kloppen de vrouwenkleedkamer in gelopen’, zegt een oud-studente die rond 2020 op de opleiding zat. ‘Meisjes zeiden tegen elkaar: snel aankleden, straks komt Hugo binnen. Dan stond je daar naakt, zwaaide hij opeens de deur open en zei hij iets als: jullie moeten stil zijn, want er wordt gedraaid.’ Een andere bron bevestigt dat Metsers vaak in de kleedkamers was.

Hij zoent nog steeds studentes zomaar op de mond, vertelt een mbo-studente uit 2020. ‘Op een borrel gaf hij me een kus op m’n mond. Het was niet seksueel, geloof ik, meer vriendschappelijk. Maar ik vond het raar. Een klasgenoot van mij had ook een kus op de mond van hem gekregen op de set van een film.’

Een andere oud-studente maakte rond deze tijd iets vergelijkbaars mee. ‘We stonden in een kroeg en ik gaf hem een knuffel. Toen gaf hij me een zoen op de mond. What the fuck gebeurt hier nou, dacht ik.’

Nog altijd last

Meerdere oud-studenten zeggen jaren later nog last te hebben van wat ze op de opleiding hebben meegemaakt. Oud-studente Racquel van Gom stelt dat ze in 2014 door het gedrag van Metsers stopte met de opleiding én met acteren. Sinds anderhalf jaar heeft ze het acteren weer opgepakt. ‘De opleiding heeft ervoor gezorgd dat ik niemand vertrouwde in de acteerwereld. Ik dacht: als Hugo al zo is, hoe is de rest dan?’

‘Dat naaktblok heeft mensen zo kapotgemaakt’, zegt Tariq Kasem. ‘Ze gingen kapot aan het feit dat ze zo ver over hun grenzen zijn gegaan, dat ze hun zelfrespect zijn kwijtgeraakt.’

‘Na dat blok heeft het bijna anderhalf jaar geduurd om mijn zelfvertrouwen terug te krijgen’, zegt Janine. ‘Dat kwam doordat ik verderging dan ik wilde. Ik was achteraf zo boos op mezelf dat ik meer naakt had laten zien uit angst voor het cijfer. Ik heb altijd een grote mond gehad: ik doe wat ik zelf wil. Tot ik op het punt kwam dat ik deed wat ik niet wilde.’

Faaam en Mediacollege

In 2005 is Stichting Faaam opgericht als een particuliere opleiding. In 2007 ontstaat in samenwerking met het Mediacollege Amsterdam de mbo-opleiding filmacteur. Van 2012 tot 2016 valt de deeltijdopleiding ook onder het Mediacollege. Daarna wordt Faaam weer een particuliere opleiding onder leiding van Metsers. Hij blijft er tot 2017 Functioneel Naakt geven en geeft er nu nog altijd les. Op het Mediacollege bleef Metsers tot in 2021 werken als docent en programmaleider.

Functioneel Naakt

Op de dagopleiding verandert Functioneel Naakt na 2015 in ‘Intiem Spelen’ en gaat dan vooral over het aangeven van grenzen. Voortaan is er een vrouwelijke docent. Meerdere studenten vertellen dat dit wél veilig voelde. ‘We hadden het erover: je badjas uittrekken op de set, wanneer doe je dat?’, zegt een studente die in 2020 nog op de opleiding zat. ‘Of we gingen kijken naar naaktscènes en dan discussiëren: is dit functioneel? Bij het spelen van scènes voelde ik geen enkele druk. Je was helemaal vrij om zelf te bepalen in hoeverre je jezelf bloot gaf.’

Bij een bezoek aan de opleiding in 2021 constateert acteursbelangenvereniging ACT daarop dat het Mediacollege ‘integer en gedegen’ te werk gaat.

Heeft u grensoverschrijdend gedrag meegemaakt in de culturele sector? Meld het, bijvoorbeeld bij meldpunt Mores.online.

Reactie Mediacollege

‘We zijn zeer geschrokken van de verhalen die de Volkskrant heeft opgetekend en betreuren het dat niet eerder kon worden ingegrepen. We nodigen betrokken (oud-)studenten nadrukkelijk uit om zich te melden bij ons of de vertrouwenspersoon.’

Reactie Hugo Metsers jr.

De Volkskrant heeft Hugo Metsers een paar weken geleden herhaaldelijk gevraagd om in gesprek te gaan. Dit weigerde hij. Hij wilde alleen schriftelijk reageren.

Metsers: ‘Dat ik meerdere relaties heb gehad met studenten, op de opleiding handtastelijk was of studenten zoende of probeerde te zoenen is feitelijk onjuist, dus dat kan ook niemand gezien hebben. Het is ook feitelijk onjuist dat ik voor haar afstuderen in juli 2016 met de studente zoende op het schoolplein, of dat ik ooit met wie dan ook seks heb gehad na de les. Ik heb inderdaad Tariq Kasem destijds in vertrouwen genomen over mijn gevoelens voor de studente, maar heb juist zijn advies ter harte genomen en ben pas na haar afstuderen iets met haar begonnen.’

Metsers ontkent dat hij zonder kloppen kleedkamers binnenkwam of dicht bij naaktscènes stond. Het klopt volgens hem ook niet dat hij een studente op haar kont heeft geslagen, of een student heeft gedwongen met een andere student te zoenen. Hij stelt dat er in 2020 een vertrouwenspersoon is aangesteld bij Faaam, ‘omdat toen ter sprake kwam dat studenten zich mogelijk niet altijd 100 procent prettig zouden kunnen voelen bij de studiecoach’. Sindsdien zijn er ‘0 incidenten’ geweest.

Over het blok Functioneel Naakt zegt hij: ‘Dat studenten balen als ze meer van zichzelf hebben laten zien dan ze wilden, geloof ik. Alleen is dat 100 procent zeker niet veroorzaakt door – in welke vorm dan ook, expliciet of impliciet – de mededeling dat je een hoger cijfer zou halen als je lichamelijk meer van jezelf laat zien. Dit is een verhaal dat is ontstaan bij studenten onderling. Daar heb ik ook destijds weleens over gehoord én ik ben er soms op ingegaan in de les: door juist te benadrukken dat je absoluut niet een hoger cijfer haalt als je naakt of naakter gaat, maar dat het gaat om het onderzoeken van persoonlijke grenzen en dat dit bepaalt bij welke handelingen je je als acteur wel of niet veilig voelt in de gegeven situatie. Ik heb altijd het besluit van de student, over wat wel en niet te doen, gerespecteerd. Mijn (functioneel) strenge reactie heeft en had nooit iets te maken met het wel of niet overgaan van een grens op het gebied van seksualiteit, daar ben ik altijd heel voorzichtig en secuur mee omgegaan. Mijn verbale interactie met studenten over dit onderwerp heeft te allen tijde een didactische functie gehad ten aanzien van het doel, het worden van een goede acteur.’

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden